бес (м.)
После одеднаш ја обваќа бес, трча кај Пијаниот, ја вади пантовката и го удира по глава). На ти, на ... пцето пијано ...
„Гладна кокошка просо сонуе“
од Блаже Конески
(1945)
Пушките грмат, песна се ори, истурил народ чемер и бес!
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Во него вриеше бес на измамен човек.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Се мачеше да најде збор со кој ќе го искаже својот бес.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Долго збораниот бес, наталожен во него, загина; остана само некоја тивка тага и самосожалување.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Но во својот бес таа се сети дека веќе го зеде еднаш гревот кај бабата Бисера.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— Mope, а ватил бесот таа жена. Вчера дојде и сѐ некој моди токо ваде.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И јас да сум на нивно место, - си велеше, - да ме будат страшни соништа во кои арамијата ми виснал над глава со нож в раце готов да ме заколе, да гладувам, зашто она што го имам ми го собира некој со помошта на еден јатак , да ми ги грабне некој со крвава пот спечалените пари, да молам да го дадам аманетот на најмилиот од куќата како што беа оние пет лири на татка ѝ на Трајанка, да морам да се посрамам како татка му на Пецета, зашто некој, кога сум бил на мака, ме одделил од најмилото, а јас сега не можам да му го вратам, та и мене да ми се случува сето тоа, - и јас не ќе можам да го здржам бесот, па макар сто пати знаел дека јатакот е јатак, а неговото внуче негово внуче, кое можеби ништо не знае.“
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Утредента селаните го најдоа мртвото тело на арамијата, а неговиот бес што умира беспомошно го видоа во јатаганот: во претсмртниот час успеал да го закопа дополу во меката земја на ливадата на Бошка Манев.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
- Ах, - пристори Луман и од бес што не ќе одмазди за својата смрт, со последните сили што му останаа во снагата, замавна.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
И сам сум си кум. Името ми е бес. Моите заби во коренот чуваат отров.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се потпираше на столот, не беше сигурен дека брзо ќе го крене. Лампионот се ширеше, се полнеше со бес, брзаше да ги подели на слогови сите познати и непознати немски зборови.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Оставајќи зад себе трага од румени капки, таа се враќаше во јамата, да ја претвори лулката, своја и на својот пород, во гроб на еден крвав бес и на една страшна тајна.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Зад клупата на која седам помеѓу двајца безоблични и неподвижни стражари во бело, можеби само на чекор од мојот грб, слеана е во масив на бес страшна глутница од сите оние што ме следеле, што ме труеле и што ме довлекле во овој пекол.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
– Их, што си бевме раат досега, бесот да ги фати, што ни го расипаа – почнаа да се жалат старците што останаа со попот и ќефалијата. Тие знаеја што значи Турчин.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Се враќаа сакати, алипни и сиот бес за маките што ги тргаа во редовите на царската војска, ги истураа на рајата што ја беа притиснале при завладувањето на нивните чифлизи.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Нели велиш да се предадеме, еве, нека биде на вашето, само – бесата бес! – и почна да чкрапа клучот на портата.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Најпосле ти немаш слух за мојот речник и би помодрел од бес кога би ти рекол - неочекувано се видов мртов и ти пишувам мртов.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
До бес. „За твое добро“, рече другиот. „Ајде не спротивувај се.“ Пак опцу и дури тогаш забележа дека вратите на неговите соседи се подотворени и дека низ темните пукнатини на таа отшкринатост ѕиркаат врели очи на притаен страв...
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)