без (предл.)
А кога се покрстија, беа принудени словенските зборови да ги пишуваат со римски и грчки букви, без некое особено правило.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Потоа човекољубецот Бог, којшто го стори и не го остави човечкиот род без разум, туку сите луѓе ги доведува до разум и спасение, се смили на човековиот род, па им го испрати Св. Константина Филозоф, наречен Кирил, праведен и вистинољубив маж, кој им приготви 38 букви, едно по образ на грчката азбука, а други според словенскиот јазик.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Говори она: „Не боите ли се вие Бога, да ме убиете без кабахат?
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
И му рекл татко му: „Чедо, нам требува да земеме девојка на наша прилика, а ти сакаш неја — не салт што е без руки, ами Бог знае каква е некоја сељанка и за кој кабахат ѝ отсекли руките Това ќе да ни е на срам.“
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
А судијата рекл: „Без шаити не бива.“
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Па син му на Абдула, Елеас, кој - да не чуете лага - в натпревар кога ќе збесни ластовичка беше, без малку да остави трага, в правта под нозете лесни.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
3 песна Но одеднаш се слушна надвор како некој стапи со еден толку тивок шум: четворица натажени Арнаути, без капи, по селскиот се движат друм.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
И Селман брадатиот, татко му кому му пратил поздрав, без веќе да жали, бидејки за крвта на брата си беше го фатил, — глава му одзел на Али.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Ја искам сенка, ја искам прохлада, Душевна ја искам тишина, Че клето ми срце доста вече страда, И сја нагледа вцекаква злина: Коварство сос бедност, сос гордост лукавство, Сон мртов, глупава простота, Љубов на слова, и слога без братство, И хитрост, лâжлива доброта.
„Пeсни“
од Рајко Жинзифов
(1863)
Много л' лежех, малко л' лежех без свест и без памјат... али кога дојдох в себе и погледнах в кашта, видох, синко, што сум сама, нема Турци клети.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Што си дошла ти самичка без сина, без штерка или немаш ти роднина, иста кукавица?
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Што е било? - пита штете, гиздави девојки, мене, лада сиромаха, скитника без рода.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Поораа уште малку и бидејќи Силјан си одел по браздите сѐ близу, си зобал црвјето, чунки му се сладило, и му се чинеше оти татко му го милува, без да му текне оти е штрк во тој саат.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Пушти го, Велко чедо, штркот, пушти го, му рекла Неда, оти е гревота, зер и тој, завали, е некој вдовец ја вдовица како мене што сум без татка ти, еве ќе стори близу две години како поштукот му го нема.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
При сѐ што нејќеле да ја даваат без Силјана, арно ама откај зетот не чекале и друго чаре не бидувало: или ќе им ја даделе или ќе ја оставеле; на зортот згора, за да не ѝ го расипат касметот, стрексале да им ја дадат и друго ништо.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
66. Берат – писмо (повелба) од турскиот султан за поставување (во овој случај) владика. 66a.66а Назначувањето на Фирмилијана (умрел во 1903 год.) за митрополит во Скопје беше всушност првата позначајна победа на српската пропаганда во Македонија, извојувана не без поддршката на руската дипломатија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Српската пропаганда е раширена низ цела Македонија без Костурско, Серско, Петричко, Драмско, т.е. без крајниот југ и крајниот исток.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Планинскиот живот е пеколен, браќа, и борба да водиш со тиранот — тешко, но блазе му којшто без зазор се враќа, до крајот да води сражение жешко.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
105. Сарафов, Радев, Јанков уверуваа оти тие се борат со девизата „Македонија за Македонците”, за сите Македонци без разлика, и оти никогаш Македонија нема да се соедини со Бугарија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Сред грмежи страшни, сред пукање често, без смисла е дури командата бојна: „Отстапујте, момци, на сигурно место, нѐ напаѓа сила неизмерно бројна“.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
