сам (прид.)
Свети Константин наречен Кирил, сам и словенските книги и букви ги преведе за малку години, а оние мнозина и за многу години: седум души ги создадоа нивните букви, а седумдесет души преводот.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Им рече... ја гледаат збунето Гегите неа: лик на природата сама...
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Штом сама остана, шамијата ја сметна в трепет и пушти веднаш жален вик.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
7 песна Да, така беше тоа. Девојка, пак, тажна дома во собата и сама е.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Глас Далеч од баштина, далеч од роднини, Не в чужда за мене земја, В полјани китнести, зелени долини, Самичак в планина шетам ја.
„Пeсни“
од Рајко Жинзифов
(1863)
Много л' лежех, малко л' лежех без свест и без памјат... али кога дојдох в себе и погледнах в кашта, видох, синко, што сум сама, нема Турци клети.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
А та нему: „Слушај, Божин, ако не ме земеш, сама ште ти дојдам, Божин, бегалка ште станам, татка, мајка ште оставам, љуба да ти бидам.“
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
– „Така беше, така Силјане, вистина штркот што беше сам летоска на куќава, ќе го испердушеше Лиса.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Сполај ти, Господи, сполај ти, си рекол сам со себе Силјан, дали на Крушово се наоѓам овде и го гледам нашето поле?
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
– „Шоана, али навистина е ова, али на соне; види сега и децана да ме познават и на име да ме викаат, чудна оваа работа ќе биде; ај да видиме Господ што ќе каже“, си велел сам во себе и влегол у човекот дома.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Тој го помогна и доаѓањето на германскиот принц Фердинанд I Сакс-Кобург-Готски (1861-1948) за бугарски кнез (1887), а самиот стана министер-претседател со изразито прозападна и антируска ориентација.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
По враќањето од Македонија Лавров заедно со Мисирков работи врз „граматичкиот опис” на Мисирковиот роден говор, а самиот Мисирков направил „опис на неговото родно село Постол на месниот говор” што е всушност неговата прва досега позната научна работа на македонски јазик (1900).
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
17. Како претседател на Тајниот македонско-одрински кружок во Петербург (натаму: ТМОК), па со тоа и во ТМОРО, Мисирков не е и не можел да биде против револуцијата како метод (впрочем, тој и самиот смета дека резултатите можеле да се постигнат и „со вешти, мали народни движења“!), но категорички се изјаснува против Востанието во тој момент, како поради очевидниот неуспешен крај, со сите народни страдања, така и особено поради реалните опасности за распарчување и заграбување на Македонија од соседите.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
МАНОИЛ: Ќе си легнам, ќе си легнам… А и ти си легни. Остави ме сам…
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Симка е сама, везе. До неа, нејзиниот петгодишен син Коле си игра.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
КАРАМАН АТАНАС: (Доаѓа сам, пијан, придружен од Цигани свирачи). Ах, бре, стрико Марко!... Да пукнам, како орев да пукнам!...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Без друшки сум, сама не можам!
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
АРСО: Така! Удирај се сам! Те стигнаа клетвите сиромашки! (На свирачите.) Свирете ја сега со мекам, полека... за играње! (Игра старо оро, Поцко го следи во чекор, сѐ пред Теодос, околу него.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
СПИРО: Еј, бреј брат Арсо, што тоаф човек си! И отруен човек ќе насмееш. И кога самиот си отруен...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
И ѓаволот сам да го направил, пак е благословена направа.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
