злато (ср.)
Го пренесе мајката, накитен сиот во злато, на чардак - резбарско дело.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Каде се чуло четириесет лири мома да се купи? Злато е тоа, еј!
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
И затоа се опечалив повеќе да ги донесам злато, да му се отворат очите.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Ииии!... Злато!... Затоа бил заклучен со триста матракуки... (Влегува Мара и ѝ ги покажува). Само жолти!
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
КАТА: (среќна). Поарно си направил што си ги донесол дома, и тоа злато.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Да го видиш во оние алишта дебарски само со гајтани, ќостег од срма до рамото, нож и пиштол од сребро, а саат од злато, појас свилен, па на него шамивче свилено пред себе.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Како огромен шарен килим долу се простираше полето и искапено во утринската роса се преливаше во златото на узреаните оризови класја, во зеленилата на тутуновите стеблинки, а тек-тук се белееја и снежните пахулки на памукот што избиваше низ распуканите чушки.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Грчките четници — андартите — не беа голи и боси како „бугарските“; тие дојдоа испроменети во црни фустани, бели ѕиври, со букви на врвовите, а ќостезите на саатите, крстовите што ги носеа на гушите, ѕвечеа од сребро и злато, подресени со лири, обружени со куси синавери, тие изгледаа вистински евзони како на свадба или на гости да тргнале.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Нека ми е живо коњчето, та какво и да е самарчето, ќе ме носи! — зборува Бојана и ја бели жолтата грчка волнена шамија, продолжувајќи: — На Вилка ѝ „навеза“ Ристе, да му даде господ илјада добрини ! . .. Море, море, море! Со злато не се докупува вој Ристе мој! — почна пак да го фали.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
А Пане држи токму такви прстење какви што носат мариовките — жолти, од туч, се разбира, но нели се жолти, најблиски се до златото.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Жените од овој крај сѐ до Илинденското востание тука носеа сосем бели носии извезени со срма и злато, носии многу живописни и надалеку чуени по својата убавина, а мажите куси облеки.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Децата го видоа и тоа дека на рацете има неколку прстени сѐ од сребро и злато, а еден меѓу нив беше најголем, со камен што светка како искри да фрла.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
А таа страсна набрекнатост немаше ни очи ни зеници обрабени со злато.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Не ги сакав темните бои, ни бојата на крвта. Не. Го сакав само изгаснатото злато на класјата низ кои, кога лежиш на грб и испитуваш над себе, небото станува неодгатлива привлечан тајна. Драго небо.“
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
И само заради таа пена што почна да му ја обвиткува свеста со врело злато стврднувајќи се полека во непробоен оклоп, се моташе околу нејзината куќа претпазливо и со возбудено срце нараснато до грло.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Да знаеја чалгаџиите дека му свират на утрешниот свршеник на Викторија, бездруго ќе му ја испееја и песната на нејзиниот дедо, кој истурил, по битолските меани, крбли злато од мерак по убавата Еврејка... Но не знаеја.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Пред нејзините нозе лежеше злато, истурено како куп царевка и чудно светеше.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Ќе видиш утре на светлост.“ „Златото свети и в мрак.“ „Секако, свети. Ајде, викни ја Јана.“
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Палавиот зрачок се капеше. Од неговата светлина бистрата водичка се преливаше како растопено злато.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
- Пуста стројничка! Со злато ќе ја облечат сега Попставревци... - ѝ завидуваа во Охрид на Мискарица. ...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
