гата (несв.)
И како што се размешаа јазиците и наравите и обичаите, наредбите и законите и искуствата*: на Египќаните - геометријата, на Персијанците, Халедеите и Асирците - астрономијата, гатањето врачањето, маѓепсувањето и секаква човечка вештина; на Евреите пак, светите книги, а во нив е пишано дека Бог го создаде небото и земјата и сѐ на неа и сѐ по ред како што пишува; а на Грците - граматиката, реториката и филозофијата.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Порано, пак, Словените немаа книги, туку се служеа со рески и цртички, читаа и гатаа исто како и многубошците.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Не го наврна Сталин снегов, вели, си гата, си меле ко празна воденица.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Гаташе со оризови зрнца нашиот другар.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
После ќе гаташ над моите рецки
над испрекинатата линија на судбата
срочена во 64 хексаграми на енигмата
а тој ќе вметнува во ребусот по некоја
права, проста, прозна
и позитивна цртичка.
Машки синопсис!“
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Кажи: имаш потреба да се скриеш
од сѐ и од секого,
ништо и никој да не те гледа,
така ќе ти биде полесно
да излезеш на крај
конечно на крај
на светот
но барем кажи:
тогаш сфаќам дека
се претворам во некого друг
налик на говорна фигура,
и се гледам со очите на другиот
и не сум сама, не сум јас ...
кажи - очите на јазикот дебнат
саноќ, дебнат везден
јазикот е видовит
гата, прорекува и се провлекува
отаде времето
кога му се испушта да каже
нешто што не треба
кажи: јазикот не е само јазик!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Способноста - брзо да се помирувам со двојна негација при гатање на судбината - не остави длабока трага од истрезнетиот реализам врз мојата суштествена состојба.
„Ниска латентна револуција“
од Фросина Наумовска
(2010)
Таа која беше стручна за гатање и вражање, гласно извика: „Распуштеница во куќа, зло за навек“.
„Последната алка“
од Стојан Арсиќ
(2013)
