јама (ж.)
И ќе да се отвори пред них страшна јама длабока и ќе да прати Бог ангели да ги фрлат у јамата, што е силниј огин.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
Штом примолкна плачот, Албанецот, пак меѓу своите, продолжи повтор за него — „Не тажи го, жено, ти сина си Кузман, бидејќи господ во рајот го пратил; неизмерни сласти му нуди; и само плачејќи душата ти му ја матиш, бидејќи тој падна со своите, бранејќи ја со нив херојски земјата мачна, а не како злосторник кого Темида го гони, фрла во јамата мрачна, и не како здушен од наказ, ил' прогниет, гладен, не како удавен в браној, и не како жена што потајна болест ја јаде, — туку од јуначки рани . . .
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
И наместо одаја брачна, ох! — јамата тесна бездушно тебе те чека!
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Баждар (не му го знаевме вистинското име) се исправи пред мене пречејќи ми да влезам во широчината со три накривени багреми, бедни во зеленилото и полни со мравки по испуканата и брчкава кора, со јама за ѓубре, со излупена каросерија на стар форд.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Од ѕверската јама на општинскиот писра избиваше несносна пискотница на виолина.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Ја остави јамата и се пресели во нејзината куќа. Тоа беше црковно врзана двојка што уживаше во златниот заб на жената и жолтите чевли на мажот.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Оставајќи зад себе трага од румени капки, таа се враќаше во јамата, да ја претвори лулката, своја и на својот пород, во гроб на еден крвав бес и на една страшна тајна.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ха, не песна, пцост, крвава пцост и јама на чело. И плач на ветар.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Неколкупати оттогаш се искрадуваше од својата јама, дење итро и претпазливо, ноќе скриена во мракот и послободна, но не најде трага ни на едно животно.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ме делеше ли уште тогаш со друг, мене и се друго што беше мое, и нели се споулавуваше зашто тој друг го гледаш со јама на чело?
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
И во секој ден така, во секој ден... Темнината се загнезди во нивните очни јами, ги ослепе.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Додека воденичарот го мешаше со вода пченкарното брашно во котлето, на ранетиот му се стори дека паѓа во некоја бездна јама.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Во оваа загадена јама луѓето ја наоѓаа нишката што ги соединуваше.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
- Не, не можеш да го зафрлиш животот во каква и да е јама.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Чадливата светлина откриваше јама полна со суштества чудни, развлечени, искривени и измешани во едно неодредено тело, со многу глави - еднооки, оптегнати и разиграни во транс.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Оној секако не стаса уште ни да го види откриениот опинок во снегот, сега веќе сиот закопан во јамата, што ја испрета со сите четири нозе, кога сите други наскокаа врз него во еден налет од сите страни, вплетувајќи се во едно жилаво зачекнато клопче, кое почна да се преметнува, пиштејќи со шесте различни, нападнувачки гладни и бранечки молезливи и исплашени процвичувања, уште потесно прежилувајќи ја впиеноста еден во друг.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Најдо се израдува што така бргу ќе му се исполни желбата да си одмазди за нивата и маките во јамата од стрика му. — Јас — рече — ќе ода напред.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
— Кој е тој непознат човек шо сака да ми помогне? — праша Најдо и се протегна да ги размрда мускулите, да му се раздвижи крвта, бидејќи ете, неколку дена како лежи во темната јама без воздух, без светлина, бетер од оние во прилепскиот затвор и во Катилане во Битола.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Носат повеќе јадење отколку што требе, си наоѓаат разни мани само да не се в село; криат по јамите алишча, благота.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Откако го растргна последното диво јаре на поило, дури отаде планина, се како опусте наоколу. неколкупати оттогаш се искрадуваше од својата јама, дење итро и претпазливо, ноќе скриена во мракот и послободна, но не најде трага на ниедно животно. млекото ѝ секна, лутите чеда, недостасани за крв, ја кинеа со гласни писоци.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
