цел (прид.)
Слушајки го чрчорот птичји што достига довде, целиот пролетен брбор — На гусла двоструна свирејќи, покрај патот седнал, го пее ова просјак сед; а јас, пак, прост запишувач, минејќи тука еднаш го запишав од ред до ред.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
На постела таа го стави мртовецот, каде жена, во црнина цела, рамнодушно чекаше.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Тресејќи се целата, очи со раце стискајќи, в пот се изоблеа ладна: Еринија чиниш ја збрка;со глава, ко лисје нишајќи, таа полумртва падна.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Раскажи ми сѐ што знаеш, сѐ, што мина през глава ти во живот ти целиј.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Беха дошле Турци клети, врли Арнаути, не двамина, не тримина, цели десетмина.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
Целото лето и есента што шета Силјан со дуовникот и на ден Митровден си дошле во Прилеп и извадил дуовникот пари да му плати на Силјана ругата, колку што беше погоден.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Бре овде ќе се удави гемијата, бре онде ќе пропадне, една цела недела што ја тера гемијата и едно утро приближила гемијата до една ада, та кога се удрила од камењето, парче по парче се направила; сите што беа во гемијата се удавиле, само Силјанче беше се нашол на една штица задржан и беше го исфрлило далгата на суво.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Како било и што било, што се прават тамошните луѓе штркови, другаш ќе ви кажам, браќа им рекол Силјан, сега згора-згора ќе ви кажам оти и јас се сторив штрк на двапати и едно цело лето сум ви седел овде на нашава куќа и сум патил триста маки; арно ама не верувам да ми верувате оти сум бил штрк.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Белолики моми од нашите села ќе стрчаат в пролет, јаребици мили, ќе збираат тревки во раката цела.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Српската пропаганда е раширена низ цела Македонија без Костурско, Серско, Петричко, Драмско, т.е. без крајниот југ и крајниот исток.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но Словените добро се утврдија на целиот Полуостров, а особено во Македонија, каде што образуваа уште во VI столетие140 силна држава, против која Византијците упатија силна војска.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Со други зборови, цела Македонија ќе стане бугарска.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И наскоро оган се отвори, вџашен, — од едната страна комитите смели, бестрашните чеда во животот страшен, од другата Турци на булуци цели.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
СЛОБОДАТА: Денес робот ќе го крене својот глас и со оружје во раце ќе се обиде да ги скрши оковите што ги влече цели пет века!
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Ќе биде објавено востание во цела Македонија и Одринско.
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Ми зачука, тука ми заигра... Цела вечер сон не ме фати. Мајка, и таа вели, тоа е...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
КАРАМАН АТАНАС: (Зад кулисите) Вино, вино ли се твоите очи! Погледна ме, опија ме! (На сцената). За цела недела пијан одам, а за месец мамурлија!..
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Последен пат му ја стиснува раката и целата пребледнува). Ех, Симке, Симке!... (Се откинува од неа и се придружува кон групата). (Оддалеку се слуша песната на разделбата).
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Аферим, ашколсун! Цел век ве учам на ред и чистота, туку буки и тикви учам!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Леле, колку се! Сурија! Цела Топана!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
