стопан (м.)
Крај трупот Кузманов со тага коњот 'ржи; и уште беше тој во крв; ја копка земјата и лад со гривата му држи на стопанот и другар прв.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Живееше тој во Малесија, каде што секој кога ќе тропне на врата наоѓаше заштита, ако на стопанот некој од нив му убил и брата.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Власите повеќе живеат во градовите и се трговци, а ние повеќе сме во селата и сме селски стопани.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
А Локвата денес со бранови крилни, што стопани свои ве најпосле виде, та не може никој да ве скорне, силни, за вашата смелост скап спомен ќе биде!
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Магарето мрзливо одмавна со глава и послушно продолжи да оди по замислениот стопан, по неговата искината гуња.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Малата куќа, чии прозорци почнуваа рамно од дивата трева, беше без стопан.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Местото над оган на билото товарит (добиток) — што се товари, за разлика од пашитиот што не се товари топраклија — тврд, вистински стопан, газда треска — јаде.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Доста го кладе над глава бардакот со вода, го праша Илка откаде изгрева сонцето, се прекрсти и легна на постелата крај стопанот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Последната мера млеко веќе не се сири, ами се тура во качето за „сирната недела“, а чорбаџиите што наполниле и две-три качиња ќе сторат севте уште на св.Јован за да се покажат и пред гостите на Свети Атанас дојде ли Петковден, тоа е меѓата до кога ќаите ќе ги пасат ругарските овци и кога ќе им ги лачат на стопаните тие што останале преку летото.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Стопанот, кај кого работел, бил некој добар човек и извадил петолирка, им ја дал на неговите другари за да го гледаат.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
- Да си ти стопан, две се испустуваат, а не една, - ѝ одврати Ангеле.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
- Качак! грлено го извика неговиот стопан кога го виде како заостанува веднејќи ја големата глава, обрастена со сребреносиви влакна.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Не сонуван туку оној ветар, стопан на улицата со липови дрвореди.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Момците одговараа: на Асан-бег од Ерековци, на Селим-бег од Коњари, на Суљо-бег од Рувци, на Муарема, Фазли, Фета, Даута, Сефедина, Мамут-бега од Дедебалци, Шелеверци, Алданци, Букри, Егри, Бач, Брод, Новаци итн. и им ја кажуваа и цената на стоката која стопаните – бегови беа ја определиле, а исто така им ги покажаа и самите бегови кои седеа во блиското кафе водеа пријатни разговори.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Сто аспри за најдобар вол, педесет – за крава, триесет за магаре бараа стопаните, но ни толку немаше кој да даде, бидејќи имаше многу повеќе продавачи отколку купувачи.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Најпосле и неговата сестра Бојана ќе ја почувствува среќата да биде покрај својот маж, покрај својот стопан.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Понекогаш, кога ќе му останеше во планините некоја заделена крава, што забегнала од стршенот, или останала расипана од дивината, оној продолжуваше да ака по неа и во вечерите, заедно со нејзиниот стопан со едно фенерче.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Сепак го зедоа лебот и тука, пред нозете на својот млад стопан, почнаа да јадат.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Ама што ќе правиш, тој сега стопан, јас, како што знаеше, со цела фамилија момок кај него. - И пандур, - рече Коте.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
А и на многу други настани, за кои знаеја и помлади луѓе, како што бил пожарот на некоја Ѓурова колиба, кога изгорело целото стадо па стопанот умрел од мака, па некоја зима кога волците направиле пустош по колибите, кога многу стада биле преполовени или сосем уништени, па нивните стопани ја напуштиле планината и никогаш веќе не го обновиле колибарството, - сето тоа и многу други случки, раскажувани по многу години звучеа како сказни, како измислици.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
