составува (несв.)
Промените во јазикот на еден народ во времето ја составуваат историјата на јазикот на тој народ, а промените негови во пространството ги составуваат неговите современи варијации или дијалекти, поддијалекти, говори, подговори итн.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Да ги споредиме овие два процеса. Едни историчари и филолози тврдат оти јужните Словени уште до доаѓањето на Балканскиот Полуостров се разликувале помеѓу себе, т.е. составувале два одделни народа: Словени /Бугари и Словенци/ и Србо-Хрвати. Така тврдеа Копитар 129, Миклошич 130 и Шафарик.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
На Сарафов не му сочувствуваа бугарската влада и кнезот, со други зборови: Комитетот, на којшто му претседателствуваше Сарафов, по македонското прашање се придржуваше според една таква програма, тогаш за тогаш само политичка, изработена уште од понапред, на која не ѝ сочувствуваа оние што се повикани да ги бранат бугарските интереси, ами сочувствуваа оние што ја составуваа толпата, со други зборови, бугарскиот народ.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Иако гледа во неа, не може да види ништо и не знае дека чашите се волшебни кристални кугли само ноќе кога во нив, како од скинати парчиња, составува априлски жолти цветови, осамени планински колиби, две Марии. Сѐ што и да посакаше.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Но и без да погледнам знам дека куп подвижни кумулуси го составуваат од бели облици ликот на големиот Сталин, од студентските дни Јосиф Висарионовиќ Џугашвили. Тој, ти кажувам.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Секој од беговите – поединци имаше по чифлизите свои луѓе: ќаи, буљукбашии, сејмени, гавази, чауши, и којзнае уште колку други ушаци, маѓери, арамбаши, субаши, кои ја составуваа неговата лична одбрана и сила, со која ги држеа во покорност сите христијани по своите чифлизи.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Усните ги отвора, а клепките ги составува, ко крилца од ластовичка. 158
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Но и без да погледнам знам дека куп подвижни кумулуси го составуваат од бели облаци ликот на големиот Сталин, од студените дни Јосиф Висарович Џугашвили. Тој, ти кажувам.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Слушаше понекогаш до утрини кога ја составуваше својата варијанта на вистината.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Слушнала на млади години, поминати во крајезерскиот град дека еден нејзин сограѓанин поет, шетајќи крај езерото, зборувал сам со себе. Тој така ги составувал своите песни.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Состававме заеднички сон со различни делови, пресечен од границата, која треба да ја минам.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
Зборовите на песните ги составуваше, без секаква асистенција на човек, еден инструмент познат под името версификатор.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Тоа беше уште една од безбројните слични песни, составувани за проловите во една потсекција на Музичкиот оддел.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Тука беа армиите од евидентичари, чија работа беше едноставно да составуваат списоци на книгите и на периодичниците што требаше да бидат повлечени.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Пајак сум со крст на грбот, и сум создал цела една мала вселена; краевите по кои ги составував и лепев деловите навистина прилегаа на мрежа, на зраци сончеви што се распостилаат наоколу од средето.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Отоманската Империја го институционализира јаничарството, со својата јаничарска армија, составувано од исламизираните деца рисјани.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Ќе ја следи својата судбина низ патот на јагулите. Се составуваше малата донкихотска дружба на Балканот.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Облите колкови твои се како веришки, дело од рацете на вешт уметник, папокот ти е како чаша тркалезна, никогаш без арома; утробата твоја – купа пченица, опкружена со кринови; двете твои гради – како две јаренца, близначиња на срна; вратот твој – како столб од слонова коска; очите твои – Есевонски езерца кај Ватравимските порти; носот твој – Ливанска кула, свртена кон Дамаск; главата твоја на тебе – како Кармил; а косата на главата твоја како пурпур; цар се вплел во плетенките; Оти ти рекла: положи ме како печат на срцето свое, како печат на мишката своја, зашто љубовта е силна како смрт; Оти: си ја зел за рака и таа те повела во вселената своја, во лозјето, во градините, меѓу кринови, меѓу двата нејзини колка, две веришки, две кули камени, во својата утроба, во купа пченица, па си ја познал буквата-девојка, и си го настанил семето свое во утробата нејзина ѓаволот што ја отворил за тебе, како порта што води во темен стан, во најтемна ноќ со јасни ѕвезди; Оти: си се разбудил одеднаш, пред полноќ, во прегратка на блудница жена, и си залелекал, си спискал, оти си видел дека буквата-девојка си стои негибната во клопчето од записот, невина сосем, недопрена од раката твоја страсна, и си сочинил, бргу-бргу препис на преписот; Оти: навистина си сочинил препис на преписот, со буквата девојка среде клопчето, и си ја нацртал уште поубава, и си отишол во западната одаја, и си сакал да ја оживееш, како Господ да си, оти само тој оживува и умртвува, подига и унижува; но ништо од тоа, оти буквата девојка, и сите други букви од умножението на преписот се сториле бројки, кога си го пречекорил прагот на одајата западна; Оти: си ме оставил мене, твое семе во таа утроба, и кога ме родила утробата на мајка ми, ти веќе не си бил жив, но братот мој, Лествичникот, знаел што бара новороденчето пред вратата на одајата на блудот и не ми кажал; Оти: се плашел од мене, оти од средето на писмото сум зачнат, од буква-девојка, оти сум Сказник и сказанија измислувам, и Мозаичник сум, оти скршеното го составувам; и се исплашил Лествичникот да не му го одземам првенството, па го сокрил родословието мое, да не знам кој сум и дека предодреден сум, како Сказник и Мозаичник светот на грб да го носам, на крстот мој!
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Цела ноќ ги исправав, ги составував, ги пеглав, ги лепев.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
- Го знаев тоа и пред да те прашам - рече таа и продолжи да ги составува со иглата разделените делови на здолништето.
„Синот“
од Србо Ивановски
(2006)
