настан (м.)
Ако еден народ само постепено си го изработува своето писмо и него го преработува и притоа во неговата историја нема такви настани што ја преполовуваат и прават цела пропаст помеѓу едната, т.е. старата, и другата или новата половина, -писмениот јазик и правописот содржат во себе многу такви особини што немаат реална вредност во гласовите во сегашната состојба на јазикот.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Мисирков не беше и не можеше да биде против самата ТМОРО, но тој многу продорно, уште во самиот тек на настаните, ги согледа слабостите што загрижено и ги потсилуваа некои заинтересирани странски фактори, не одбирајќи притоа методи и средства.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
110. Како активен учесник во сите овие манифестации на младата македонска интелигенција, Мисирков навистина точно ги предава настаните што може наполно да се следат во постојната архивска документација во Белград.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Народниот певец пееше нови песни за туку што изминатите настани: „Силна ми војска идеше, тоа е војска ненаша, тоа е војска германска, германската и фашиска.
„Од борбата“
од Блаже Конески
(1950)
Тој ден беше болен настан за мене.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Професорите од жолтата гимназија, луѓе сиви и без разбирање за сиот живот околу себе, и жителите на безизлезната улица, ситни во своите страсти за кои најголем настан по некоја светска војна беше апсењето на стариот Адам, не ми беа разбирливи, во нив не го видов она што е спротивно на злото иако многуте не беа зли.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Улицата ја набљудував само со едно око и настаните ги таложев на крајот на својата свест та и да не сакав новостите лесно допираа до мене.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
По вчерашниот настан, Крле сети леснина на душичката.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Повеќето имиња во книгата се автентични, но тоа не значи дека и сите настани врзани за нив се автентични.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
На Рожденката не ѝ откина од острото око овој настан.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Но тој се тргаше од настаните, не сакаше да им се врати прецизен и студено да ги измери; уште повеќе- времето тогаш стоеше, и тој, во такви часови, можеби само за еден миг, беше вон од тоа време, во беспростор, сиот во искинати сеќавања.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Не заспиваше. Само сонот оживуваше во него настан, тајна негова, расплеткуваше нишки од јазолот на негоиот живот и неговиот мрак.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Секој шум во таа летна жега, секој глас, секој извик, се раѓаше со точно утврдена цел: веднаш за да умре, да се распливне, да се изгуби невратно, да не претставува ништо - ни настан, ни новост.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Не знаеше и не се бореше да за не сонува ли или повторно доживува или сега за прв пат влегува во оној настан што можеби еднаш го дожевеал само како мисла, како колебливост, како туѓ настан, што расне во ассоцијации на сетилата-од линија или звук или мирис, или се заедно, и стои како недогледен пламенен столб збуцан во темнината. Како вжарен нож.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Се свртеа во себе, бараа некој внатрешен настан.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Селаните кришум се подбиваа со неа кога ќе се говореше за некој далечен настан.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ајде, ајде на шербет ако остана – ги покани тој и сите ги наполнија канчињата и се собраа по две-три во групи да пијат шербет и да грицкаат од гурабиите, симидите и ѓевреците, шепотејќи секоја група за себе, за настанот со Анѓа.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Интересен ќе биде овој настан, зошто досега така се нема видено во градов. Луѓе живи ќе се печат.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Настанот во црквата кога се појавија сејмените со исукани јатагани и навртени пиштоли кон луѓето, беше страшен.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Дејството се одигрува во 1921 година, во Софија Лицата и настаните во оваа драма се измислени.
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)