настане (св.)
Тогаш настанаа и првите оружени судири помеѓу „врховистичките” и „централистичките” чети во Македонија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Сега да видиме дали од гледиштето на другата, т.е. Јагиќевата теорија за образувањето на јужнословенските народности може да се објасни со настанувањето, при сегашните политички околности, на една нова македонска словенска народност?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
91. Иако имаше силни манифестации на македонската национална свест уште од половината на минатиот век, сепак 1890 год. претставува значаен меѓник во македонскиот национален развиток, бидејќи тогаш најизразито се почувствува активноста на туѓите националистички пропаганди и настана нагло и моќно раслојување на поранешната единствена народна маса што предизвика и најсилни бранувања сред македонската интелигенција за отпор против туѓинците и за народно единство.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Требаше Хегел да ја „одухотвори“ материјата, нејзиното движење да го прикаже како движење на логичките категории, па да се дојде до поимот раѓање и настанување на стварите една од друга, и секое движење да се сфати како самодвижење, настанување, живот, како слевање на спротивностите.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Идеализмот го отфрли објективниот свет, но неговата формална логика не можеше да го замисли единството на два спротивни поима, нивното пораѓање и настанување еден од друг.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Но да се пренесе вселената, објективниот свет, една реалност што постои надвор од човекот да се пренесе во него самиот единствено со мистиката на самоспознатиот дух, а оваа реалност да биде сметана и понатаму како прост привид, како обично олицетворение на логичките категории и „идеи на апсолутниот дух“, значеше и да биде „укинат“ апсолутниот дух, да се пренесе во друга состојба, да се објасни „духот“ со појавата на материјата, а законите на дијалектиката — со законите на развитокот, настанувањето и условите за неговото познавање од страна на човекот.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Настанува гробна тишина. Пауза. Повторно чукање на портата).
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Се заврши сеидбата и настана мало затишие на метохот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Како настанало ова село? Како и сите други наши села.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Сега настанаа најтешките дни за него.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
А другите деца настанаа собрани околу нив во круг којшто се изместуваше но борачите натаму наваму, како што се носеа тие.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Необичната врева што настана го разбуди малиот Мартина исто како кога замислено одите некаде, а некој одеднаш ве тупне по рамото одзади.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Помина летото и настанаа богородични пости.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
II дел ВО КОНАКОТ каде што ги затворија грабнатите деца настана страшна пискотница.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Да го гледаш и да го молиш и да те моли и двајцата раце сте престорени само да молите нешто да молите Дур да слета морна пеперутка и да те гушка и ти да ја мачиш и ти да ја убиеш со едно молчење на сите камења брат да им бидеш и да гледаш како нестануваш полека кожата како ја пробиваш од себе во попладнето од попладнето во припекот како се сокриваш и пак легнат точно кај што си да се најдуваш и да молчиш.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Настана кратка пауза. - Вака веќе не може, - проговори пак сопственикот.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Дали истата си била уште од првиот ден или настанала подоцна од силната сијалица која го осветлуваше - тоа никој не знаеше.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
И таму настанува буричкање, глуво и диво офкање и виење на ѕверови.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Тоа беше радоста што ја предизвика таа осамена капка, што настануваше некаде во стреата, близу оџакот, се откинуваше од снегот и паѓајќи удираше во некој предмет што ѝ помагаше да го везе своето „так, так“ и да ја мрешка тишината на сопчето.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Штом се искачи горе, Бојан прво застана, полнејќи си ги градите со опивната миризба, настаната од здружувањето на сите миризби што ги испуштаа сеното, сламата, овошјето.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
