грст (м.)
Паричниот капитал и банките, како што ќе видиме, ја прават таа надмоќност на грстот најкрупни претпријатија уште посилна и тоа во најбуквална смисла на зборот, т.е. милиони ситни, средни и дури и дел од крупните „сопственици“ фактички се наоѓаат во полно ропство на неколку стотици милионери-финансиери.
„Империјализмот како највисок стадиум на капитализмот“
од В. И. Ленин
(1917)
А кога таа операција израснува до џиновски размери, тогаш се покажува дека грст монополисти ги потчинува под себе трговските и индустриските операции на целото капиталистичко општество, добивајќи можност – преку врските на банките, преку текуштите сметки и другите финансиски операции – отпрвин точно да се
известува за состојбата на работите кај поодделни капиталисти, потоа да ги контролира, да влијае врз нив по пат на проширување или стеснување, олеснување или отежнување на кредитите, и на крај наполно да ја определува нивната судбина, да ја определува нивната рентабилност, да ги лишува од капиталот или да им овозможува брзо и во огромни размери да го зголемуваат својот капитал итн.
„Империјализмот како највисок стадиум на капитализмот“
од В. И. Ленин
(1917)
Тоа претворање на многубројните скромни посредници во грст монополисти претставува еден од основните процеси на прерастувањето на капитализмот во капиталистички империјализам, и затоа во прв ред треба да се задржиме на концентрацијата на банкарството.
„Империјализмот како највисок стадиум на капитализмот“
од В. И. Ленин
(1917)
Беличот веднаш зацрпи со грст од рибите и му ги подаде: – На, чичо.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Човек се наведнал над сандакот со брашно, црпе го грстови и полни торба.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Уште со идењето на Стоја, Митра му истури еден грст солзи.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
А, бре ќешки за плаќање нека е, колај работа! — рекоа деверите и фрлија по еден грст ситни пари преку дупката.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Тогаш, на ова исто место со запомнета слика: грст печурки под стебло, јаз, љубовна трка на кратковечни вилини кончиња.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Заради грст гладиоли ли замавнувам со нож на некого во секој час?
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Сѐ во неговиот живот: трите маслинки, градските стреи, црвениот и голмански дрес од студентските години, покерот и платените жени пред и по матура, сѐ, и извикот -да живеат сите ножови на светот. Сето тоа што сега е грст спомени.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Добра беше таа. Од последниот грст брашно му меси леб, го прекрсти и го натопи со солзи, потоа му го предаде со благослов.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се престоруваш земја и камен. И длабоко со тебе ќе пропаднат нашите грстови вода за да остане пусто ова распаќе без корени и без деца!
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Кос-коџа цареви и кралеви се тресат пред силниот падишах, та еден грст горјани ќе се спротивеле; не го верувам тоа!
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Ги полневме своите малечки грстови вода. Ги вовлекувавме длабоко в земи и те поевме.
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Размислувајќи ја согледуваше вистината: можеше со грстови да расфрлува околу себе туѓи пари, да пие и да крши купувајќи и музика и лажно пријателство по крчмите и пак да остане со темно и врело чело - болен заради болеста на брата си и смешно несреќен без Јана.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Ја пикна во устата и јадеше цел грст, а во неговите очи не стоеше сега ништо друго освен таа лакомост, додека грутките земја се стркалуваа низ гробот и удираа, одекнувајќи тупо во чамовите штици на сандакот.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Беше тоа еден бакарен јамак, во кој предмалку стави еден грст грав и го дополни со вода, под водата гравот се белееше многу побело од снегот и зрната жевареа испрекршувајќи се во одблесокот, а сега сиот грав имаше жебурави лушпи додека зовираше, и јамакот црвено проблеснуваше со својата загреана бакарна површина.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Карамба-Барамба, секако не сфаќајќи ме што мислам, отиде во една колиба и донесе грст ретко тесто.
„Сенката на Карамба Барамба“
од Славко Јаневски
(1967)
Стана, зграпчи грст снег, го стегна во грутка и замавна удолу, кон поточето.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Го остави подолго време добитокот надвор, убаво ја исчисти кошарата и во чест на јужниот ветер, говедата и овците, покрај зголемената дажба од сено и царевиње, добија и десетина грсти крма.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
