темница (ж.)
3. Наквечер дојди, наквечер, наквечер - в прва темница, мини го прагот раскапан влези во трошна одаја, на миндер седни накривен со каракамен на гради: каде е, каде радоста каде е куќа весела?
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
А в бафчи трендафилите слушаш ги - со темницата шепотат севда без мерак, шепотат - златни времиња!
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
И пак се загледуваше надвор во честата темница, кај што нејасно се оцртуваа дрвјата и контурите на планините.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Го оставивме клисарот да се моли и појдовме по таткото и синот но наскоро тие се изгубија во темницата.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Немој утре да рече: „темница беше, не те виду", — или: — „те наметааа, не си чинила" и други мани да ми најде.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И кога дедот Стале го скрши и ова кандило за да го свети Илија пак да седи во темница седум дена, тој побрза и ноќта ја „доведе“ лисицата пред манастирската порта и тука, „потфатена“ од сите четири нозе, ја налегнаа пците и со кожата ги плати кокошките, а дедот Стале му нареди на Стојка да кладе веднаш чаша во кандилото и да му го запали рано пред вечер, оти свршил работа, го накажал арамијата што ги украде кокошките.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Илко распали борина и встрча напред да не влезат луѓето в темница.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Низ секоја пукнатина на старата воденица се пробиваат перчиња на темницата. Само што квадратот на прозорецот станува посветол.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
А јас стасав ноќе. Ја отворив надворешната врата и се судрив со густа темница, зашто оттука престана да ме следи полната месечина.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Тоа беше втората темница без дно.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Темницата шушкаво воздивна. - Не, одат по нас. Ни треба коњ, да го пренесеме.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Знаеше дека операцијата и истрелите по него не беа сон но од криењето во урнатата куќа до средбата со црниот агент се протегаше темница без дно во која тој мора да бил мртов.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Во темницата ми се стори ситна и нејака, твоите солзи уште повеќе ги печеа врвовите на моите прсти.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Држејќи се со обете раце за половината, човекот полека се свитка и клекна на коленици, се обиде со уште еден напор по тој напор да продре со влажните очи во темницата.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
А таа, сита од тешкиот здив на тој до кого лежеше, се поткреваше на лакти и зјапаше во темницата.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Со темницата дојде сонливо ветре и го збриша сладникавиот мирис на тагата.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Тајните места во темницата му се познати.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
А набргу од некаде почна да се искрадува приквечерината. Тоа не беше темница.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И како притоа се белеат неговите заби, вивнати во таа безнадежна празна темница.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Се одлачуваа од ноќта сосема тешко, црни и бездомни како неа, искрснуваа заглувнати, чиниш некакви притулени далечни искрења во таа темница, за потоа да почнат да се приближуваат, сосема бавно, токму онака како што беше потребно, за да се заборави на сѐ друго, освен на тоа нивно наидување.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)