срамен (прид.)
Да се покажеме достојни нивни потомци: да им ги зачуваме славните имиња и да го зачудиме светот со нашата храброст, умешност и самопожртвуваност; да го отресеме од себе срамниот јарем што нѐ гуши пет века…”
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
А над вас еј си легнуат клетви за век да векуат и срамните ви имиња темнина ќе ги покрива.
„Песни“
од Коле Неделковски
(1941)
А пајките по селата масовно умираа од срамни болести. „Може ли жена да има брадиче?“ праша Мануш, и брзо додаде: „Прашав така. Се сетив на богородица.“
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Го зафати желба да ја види час поскоро гредата што требаше да биде неговиот срамен столб.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
4. ШТО САКА НЕКА БИДЕ, ТОЈ Е УЧЕН ДА ТРПИ - и невин, од виновните на срамен столб качен, од честа испокината сурат циркуски ќе скрпи, па другите засмевајќи ги, самиот ќе плаче...
„Куршуми низ времето“
од Љупчо Стојменски
(1976)
Темноцрнопурестите Алжирци и Тунижани и луѓе од други народности од некогашните француски колонии се вистинските господари на „Пигал“, од каде Французинот бега за да не му се прилепи срамен белег...
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Проклет да бидам, што можев јас кога имав таков бесрамен дедо и ме учеше сѐ некои такви страшни, срамни работи.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Скокам и се тресам и си ги покривам срамните места со рацете.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Гувееме ко срамни невести, што се вели, го менуваме тлакот на лицето.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
И лицето ми станува крпа, срамно шамивче.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Старите толку се расположија што и на срамни песни ја свртеа.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)
Додека сите други молкум стоеле, Онисифор Мечкојад, следејќи го другиот Онисифор, и самиот се подал малку напред, мислиш ја имал вилата во свои раце или, најпосле, мислиш го поттикнувал својот роднина да издржи до крај и пак утре да фрла семе за нови и идни преданија што ќе се шират и ќе бабрат од квасот на стравот, тоа глекаво и лепливо тесто да ја покрие срамната прикаска за неговиот дедо или за дедото на некој негов дедо.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Во нашата куќа срамен збор не можеше да се чуе.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)
Славењето на колективниот идентитет го компензира војничкиот пораз и срамната потчинетост што тој ја донесе.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
„Сѐ може да помине“, вели тој. Секогаш е премногу лесно да се редуцира Фаерабенд на збирштина од срамни говоркања.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Личноста која во филмот ја играше Алида Вали во романот беше прилично срамна.
„МАРГИНА бр. 22“
(1995)
Тоа ќе биде срамна капитулација.
„МАРГИНА бр. 26-28“
(1996)
Дури и кога не ја спомнувавме, таа беше присутна со своето давеничко тело - толку дебелкасто во споредба со твоето - и нејзините тажни гради со збрчканите брадавици и скиселено млеко - толку отпуштени во споредба со твоите кои сѐ уште распупуваа - со нејзиниот надуен стомак и срамна грмушка безбојна во блесокот на електричната светлина, со нејзината замрсена, глибава коса и надуреното, спокојно лице - толку безживотно во споредба со твоето - и бледата кожа, бела како молња, како блиц, белина што не може да се постигне на дневна светлина - колку почнав да го мразам тоа бледило, толку студено покрај цветот на твојата кожа.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Исчезнуваше од меморијата на народот и Атеистичкиот музеј, таа срамна страница од историјата на албанската комунистичко–сталинистичка диктатура.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
Понатаму ќе бидат споменати бискупите во нивните батистени ракави, судиите во нивните хермелински наметки, срамниот столб, акциите, мелниците што ги покренуваат робови, камшикот со девет прачки, банкетот на градоначалникот и обичајот да се бакнува Папата во ножниот палец.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)