петле (ср.)
Околу него скокаше со гордост на луто петле лимарот Патар.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Жените зад грб му се потсмеваа: - Женско петле. Малку како нетокму е.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
„Дедот Карабуклија во Рожден лапна половина лира, снаа му — бела меџудија, та белки и мене ќе ми тапосаат некое петле?"
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Се најдов во небрана — изненадена сум невела — не чини неј — нив непара — не толку нетоп — невестински украс од тенеќија кој ја заменува короната ниа — оние нии — нив нуна — кума (делхинутив — кумица) нишан — знак нишка — нит, нитка на платно нишчелки — направа на разбој за ткаење ној— оној ногашчка — наплеток од косата обрецнам — врекнам, нависоко ќе проговорам обрус — долга везана крпа со реси од која се прави чалма на главата одер — врста кревет на столни ногари закопани в земји на кој се чуваат алиштата и покровите во визбата одвраќам вода — басна на вода за да се мени положбата во која се најдува озастра — утринава онбашија — турски војник десетар — каплар опурчак — искинат опинок кој веќе не се носи оралиште — место каде се игра оро ораџика — жена што игра оро орјатка — погрден збор за жена со која друга жена е скарана орман — густа гора оужје — накит олепела — лесна клетва осмак — мера за жито 50 оки отпуст — поповска песна пред свршетокот на извесна. служба павти — женски накит од сребро и бакар пагурче — сад за ракија пазамарка — џеб на селска кошула пајвани — ортомчиња со кои му се врзуваат нозете на коњ да оди раван — ситно парка — што ѝ е, што ѝ пречи да направи нешто паскурник — шара за шарање поскури пачавриче — книжулче, може и крпче од ткаенина пашит — без самар коњ, маска, магаре пералник — котел во кој се топли вода за перење песјачка — погрден збор за жена со која друга жена е карана петле — во онаа см. наполеон — пара златна француска со петле на неа петравил — епитрахил петреви гаѓи — горско цвеќе пинок — опинок плак — старец плетва — трева во сеидбата поврзало — врвца на торба или вреќа, како и на огламник на добиток подвеска — дел од селска облека.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Тие почувствуваа дури дека брадјосаниот човек ги лаже нешто исто како кога лисицата му се преправала на петлето за да му го скине вратот.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Му правевме место на гостинот а тој, претпазливо спуштајќи го петлето на пушката, нѐ стеснува.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ела, бе, синко, ела. Седни ако држит тебе петлето.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Тие што имаа огнестрелно оружје ги прегледуваа кремењето, чарковите, капсите, штракаа по десетти или педесетти пат дали работат нозете и петлињата на кремењачките и капсалиите, а тие што носеа секири, балтии, коси, крклизи — го остреа своето ладно оружје со егиња и ги вртеа главите, секој сакајќи да не дојде до употреба на ова нивно „оружје".
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
А јас мислев ќе ги најдам да си играат: Бишка, Кусо петле, Клиска, Долга капина, Пет камен.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ова му е прво залајување. Вистина засипнато, и натанко, како петле кога пропејува, ама лае, се мачи. Имало господ, си велам, белки ќе се раздени.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Може да е во џигерите, во срцето, во сплинката, вели, кај што грофта свињата, кај што пее петлето, вели, којзнае каде е.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И тивко, колку за себе, слушајќи го говорот на Високиот, вели: - И така натаму и така натаму... куцо петле на ист плет пее и на исто буниште чепка...
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Но јас веќе знаев кој е со него и дека тој што е со него е изврзан со гнил ремен, ишаран од стапиште со модрици и безумен како и секогаш зашто до мене достаса најпрвин неговиот глас - „Не давај ме, внуку, на никаквециве, ќе ме обесат“ - потоа јасно го видов како се ниша килав пред својот внук и судија и како плаче кикотливо, ја видов таа безначајна празнина во лита и скудна облека на која никнала долгнавеста тиква со влакна, но тоа е сега прикаска што мојава улава старост ја раскажува со чувство на посничка осаменост пред друга, калуѓерска и божја, бездруго свето дрво што размислува над туѓи мисли и се моли над туѓ грев, на оние што веќе ги нема, што се прав како што ќе сум и јас утре прав, јас, Лозан Перуника, дамка од дамките на минатото и вчерашна жива смрт од дружина на мртви луѓе, и тие вчера со гнев и јад во секоја капка на крвта вчера, кога и јас, и сирак и главен терач на туѓа двоколка со сив ѕевгар, сонував и живеев зелено, зелен во една земја што помеѓу топењето на снегот и сушите на болните лета не знае што е зелена пролет, зелен април или зелен мај, и знае или можела да знае што е зелен страв пред чудовиште оплодено од еден друг господ во градината во која се преселиле од рајот женското петле Адам и неговото ребро со женска коса, женски колкови и женско умеење во гревот да посади боцки од кои душата станува жива рана.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
До двајцата од дружината дојде суроглаво и жмиркаво старче со чекор на претпазливо петле и чучна.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Петлето не пееше. Кучешки лаеше. Ав, ав, ав а мачките – магла!
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
- Соземи се. На дрвово не е кивавичаво петле, туку човечко суштество.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
- Се сетив, - победнички викна шишкото. – Иако петлето на дедо ми не киваше, еднаш... - Што еднаш?
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
Отишло петлето, бабо Петро, ќе има чорба за внучињата! се огласува гласот на Добра.
„Исчезнување“
од Ташко Георгиевски
(1998)
Синоќа овде доаѓаше Чана, донесе чорба од петлето на баба Петра, ама оти се зафатија со пиење на чорбата и брзо им се изгасна свеќата, не ја запалија повторно и затоа не распулија околу.
„Исчезнување“
од Ташко Георгиевски
(1998)
„Особено она, петлено, не сакам да се најде во тавчето на некој градски гладник.
„Синот“
од Србо Ивановски
(2006)
