песна (ж.)
И гледах тамо написани сите мои - луди и гнаснии лакрдии и песни грешни светскии, сѐ до една реч, што е лоша.
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
При ова кратко изложенїє присовокȣпȣваме неколко народни песни на Македонско-то наречїє , кои въ много отношенїѧ се любопитни.
„Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ“
од Партениј Зографски
(1858)
7 песна Да, така беше тоа. Девојка, пак, тажна дома во собата и сама е.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Свршуваше песната... Ама опитната жена и со капењето сврши на многутажениот мртовец, херој од Река.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
4 песна - „Пуштајќи го денес изутрина на волја гласот чета од стомина сврати во Стан.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Јадат, пијат, песни пејат турски, арнаутски, наша вера хуљат, псуват, кршјат стол и чаши.
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
149. Сите го мразат Волкашина за неговата улога и влијание врз Уроша, но царот му верува, македонските големци: 70 кралеви и банови, според народните песни, му веруваат и му даваат 70.000 војска со нив да умре на Марица за царот и „српското име”. 70.000 души војска од 70 кралеви и банови!
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Во народните песни не еднаш се употребува името „каурин” и „рајатин”, и „земја каурска” или „земја рајатска” во етнографско значење.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
По овие страни, по пределот бујат, во црвени крвје што пребликнал сега, за храбрите еднаш песни ќе се чујат и како во синџир оро ќе се стега.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Токму ваков Делчев остана и во споменот на народот, поради што за него се испеани и најмногу и најдобрите македонски револуционерни народни песни, во кои македонското национално обележје е особено потенцирано.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Од мртвенски сништа тие ќе ве будат вас, јунаци смели, со песна и смешка, со гороцвет кревок, со цвеќа ве нудат, што лежите вие во гробнина тешка. Bo избрана куќа сте легнати тука на вишина свежа, и зелена, студна, и бескраен поглед насекаде пука и успива душа во возбуда чудна.
„Локвата и Вињари“
од Лазар Поп Трајков
(1903)
Се слушаат радосни извици придружени од песни и свирки.
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
ТЕМЈАНА: Од коријата комити слегуваат! Од Гумење, исто… Од камбанаријата на грчката црква стрелаат… (Истрели, ура, песни)
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
ЗАФИР: Не чини. Побратимот болен лежи, а ние: удри на песни.
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
Последен пат му ја стиснува раката и целата пребледнува). Ех, Симке, Симке!... (Се откинува од неа и се придружува кон групата). (Оддалеку се слуша песната на разделбата).
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
ФИДАН: Море, Зафире, запеј нешто мераклиско! Баре песната да нѐ окрепи!...
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
АРСО: Што велиш, нашето ти е како во песната. (Рецитира тихо претпазливо.) Иди у гора — вуци, слези у село — Турци, влези у црква — светци, излези вонка — слепци, влези у куќа — буи, излези вонка — муи.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
(Додека песната продолжува, го прегрнува Поцко.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
ЕФКА: Е, вие сакате како во песната: „Малце постојавме, Донке, кај чешмата, од изгрева, Донке, до заода.“
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Исто така ја прифаќаат песната и Софре, Ката и Ана.) Ој, девојче црно око, Ме изгоре, ме прегоре, Ме направи суво дрво, Суво дрво јаворово!
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
