пекмез (м.)
СИМКА: (Вади од долапот леб и му намачкува едно парче со пекмез).
„Печалбари“
од Антон Панов
(1936)
- И имавме секакви круши: и оскоруши и горници и кајкушки и туѓинки и јакачки и кантарки, црвеникави, што гнијат само зиме. А пакмез...
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Дедо Крсто седнат скрзнозе, запали чибук, влечи полека, испушта миризлив чад, а баба Крстовица стави пред неа топла погача и веднаш зад неа влезе мајка со бокал топол течен пекмез.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Од персиско потекло се и голем број називи на разни јадења, зачини, прехранбени артикли и пијалаци: боза, бурек, дарчин, кајгана, мезе, нишесте, ноут, ошаф, пекмез, пелте, пилав, пиран, реванија, речел, таран, чорба, шарлаган, шеќер, шеќерпаре, шира, ширдан, шкембе и други.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Покрај овие треба да се наведат и заемките: гурабија, гурабии (од арапски gurabiye); алва (од арапски helva), со повеќето видови како: ќетен-алва, таан-алва (од турски ketenhelva, tahin helvasi); локум, ратлук (rahat lokumu), потоа неколкуте вида слатки од варено овошје: речел, направено од варени парчиња тиква со ореви (од турски reçel); маџун (од арапски macun); пекмез (од персиски pekmez); пестил (од турски pestil), ошав, варено овошје, особено црни сливи (од персиски hoaf).
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Олабавува појас, раскопчува шинел. Седнува и крши од погачата, мака во пекмезот.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)