национален (прид.)
Се викавме вистина „Бугари” и „христијани” во национална смисла, но зошто тоа е и дали е навистина така – ние не се запрашувавме многу— многу.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Бугарија и да водеше „самостојна” и „национална” политика, т.е. да беше орудие на Тројниот сојуз против Русија, пак немаше да направи нешто, зашто сега ги нема тие натегнати односи помеѓу нив што беа при Стамболова.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
137. Таквиот обид на Партенија Зографски во 1857-1858 год. беше пречекан со остра реакција од бугарските национални дејци.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Дури се гордеам што сум Македонец, син на еден измачен народ, кој преживеал толку вековни робства и пак не се поддал на непријателот, да го претопи, ами жилаво се држал и се борел за својата национална слобода.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Овој и ваков Бино, со два класа гимназија, многу добро си ја бркаше даскалската работа: да ги научи децата да пишуваат, да читаат и псалат во црквата, но загрижен за својата материјална положба сосема малку работеше на националното подигнување на народот па и тоа што го правеше, го правеше во насока што му ја укажуваа егзархиските луѓе, т. е. кон Б'лгарштината.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Во него авторот и се враќа на својата омилена тема, македонската национална историја, односно на еден од најголемите нејзини непокорни синови Гоце Делчев.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Писателот во овој роман за македонската легенда, го проследува детството и младоста, школувањето и вклучувањето во организираната борба на македонскиот народ за изборување на сопствените национални и социјални права и слободи, за создавање на своја сопствена држава, сѐ до трагичната погибија.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Таквите литературизирани судбини во одделни литератури имаат своја богата традиција и претставуваат долгорочен национален интерес и системска програма во творештвото.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
И навистина во моментот инаку и не можеше да биде кај народ кој спие петстотинигодишен сон, без национално и општочовечко сознание, каков беше македонскиот, односно мариовскиот селанец во крајот на XIX век.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Слушнав дека во Руан, кој се наоѓа на стотина километри од Париз, француските училишни власти се согласиле на македонските деца, во едно училиште, два часа неделно да им се држат часови по националните предмети.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Од терасата на хотелот „Дуна“ се восхитував од убавините на тврдината на аласите и на Кралскиот дворец, во кој е сместена националната Уметничка галерија на Унгарија, уживав во ладните пијачки и, навикнат на секој чекор во Будимпешта да гледам убав, млад свет, не ме зарадува глетката на терасата која, буквално, беше окупирана од старици, облечени во шарени алишта, та дури смешни, и помислив - остарела Будимпешта.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Не покажавте доволно храброст, патриотизам и национална доблест против: славокомунистите!
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
На 10 август 1947 година, Главниот штаб на ДАГ (Грчка ослободителна армија) ги призна Македонците како посебно национално малцинство со право да отвораат училишта на свој мајчин јазик.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
При реорганизацијата на привремената Демократска влада на Грција, еден претставник на НОФ станува член на владата, претседателот на НОФ влегува во составот на Вишиот совет на ДАГ, а секретарот на НОФ е назначен за директор на дирекцијата за национални малцинства во Грција.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Во месец јануари, 1942 година, се одржа Осмиот пленум на ЦК на КПГ на кој, меѓу другото, му беше посветено посебно внимание на ,словеногласните Македонци за да не се занесат од омразата на националното потиснување на грчката буржоазија и сегашната демагогија на окупаторите, а посебно на бугарскиот национализам и шовинизам...“
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Знам, учевме ние во училиштето дека таа заради своите убавини и заради белиот бор што само таму расте е прогласена за национален парк, ама дека е толку убава не можев ни да сонувам.
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
Потоа се сретна со Комисијата, и им ја кажа целта на своето доаѓање; им кажа дека е испратен од Владата за да ги пренесе нејзините ставови со кои се инсистира Комисијата во својата работа да ги има предвид историските, националните, етничките, културните, верските и јазичните карактеристики на Подрачјето.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
И тој и не е тој. Во сите ликови во кои ми се прикажува тој е тој: големиот национален херој час на една час на друга балканска сила на земјава.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Пред да биде уапсен поради реметење на јавниот мир (зошто се обидуваше насилно да ја свлече растревожената Чикита), тој стигна да изјави дека изборот за мис е чиста провокација; имено, татко ѝ на Чикита е водич на „федералистите“, а и нејзиното бикини било во боите на националното знаме на големиот сосед“.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Тоа е една таква составка на националниот фолклор на која умниот не ѝ обрнува внимание.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)