кандило (ср.)
ТЕОДОС: Ќе си направам дома параклис... Икони, кандила...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Никола и кандило, а некаде понатаму ламба, додека долу, напред стои ковчег за алишта.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Уф, кандилово угаснало! (Клекнува пред иконата и се крсти). Свети Никола златен, варди ни го и чувај ни го батета од лошо. (Ја откачува иконата од ѕидот, ја бакнува и пак ја става на местото.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
МАРА: Кате, запали го ти огнот, а јас да го запалам кандилово пред иконава. (Го запалува кандилото пред икона и се моли).
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Попот се исплаши, брзо го запали кандилото, но бидејќи пак се смири, не го разбуди.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
„Кандилата се занишаа и иконата од свети Илија почна да трепка со очите“, — тврдеше маѓерот Стојко Попов, кого нарочно Стале го поведе со себе во црквата да присуствува и да биде свидетел колку е „посветен“ дедот Стале, кога може да се кара со самиот свети Илија, та дури и кандилото пред неговата икона може да му го искрши.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И кога дедот Стале го скрши и ова кандило за да го свети Илија пак да седи во темница седум дена, тој побрза и ноќта ја „доведе“ лисицата пред манастирската порта и тука, „потфатена“ од сите четири нозе, ја налегнаа пците и со кожата ги плати кокошките, а дедот Стале му нареди на Стојка да кладе веднаш чаша во кандилото и да му го запали рано пред вечер, оти свршил работа, го накажал арамијата што ги украде кокошките.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Твојот Адам без тебе и без Ева лута му остана само крвта за да им пали кандила на боговите може ќе ти пораснат нови раце никојпат не сум се родил заедно да се родиме!
„Вардар“
од Анте Поповски
(1958)
Залетаа черчевината, иконите, кандилата. Почнаа и плочите од подот да ги вадат.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Пие неуморно земјата, жедна седум педи под својата кора, во воздухот се нишаат мали сребрени кандила.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Секоја сабота навечер го палеше кандилото пред Христовото распетие, таму, во дното на малата соба, се молеше за здравјето и за среќата на своето дете и се колнеше дека нема да го пушти синот да оди на печалба во тие проклети земји, макар тука и со корење да се храни.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
„Мислев дека ме сфаќате“ студено го дочека Иван и, за миг, во очите како да му блеснаа црвени кандилца. Одлично го сфаќаше.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Повремено наоѓаа парчиња од грнци, тули, најдоа некаков сад, мал, сличен на кандилце, откопаа неколку коски, а археолозите сето тоа го редеа настрана, составувајќи одделни делови, грижливо бришејќи ги од земјата.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
„На врв бука чекутка, на чекутка метла, над метлата пештера, над пештера воденица; два плота, на плотот соленица, до соленици две погачи, над погачи две кандила, над кандила две пијавици, до пијавици два лилјака, над лилјаци бел тарун, над тарунот честа гора и во гора диви бравци...? А?” „Хмм, тоа е... Тоа е: снагата човекова, потоа главата, брадата, устата, мустаќите, носот, образот, очите, веѓите, ушите, челото, косата и вошките...“
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Една искра најдолго се мачеше во мракот, Стоеше пред кандилото, молеше пред прозорецот да се отвори, И кога ѝ откажаа нејзините невидливи крилца Сѐ уште светкајќи падна на мојата дланка И како на студена постела легна – и згасна.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Дуко Вендија бега во ноќта и селото се затвора, се заклучува. Ги гасне кандилата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Уља држи кандило, му свети на Мисајлета Ковачот.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Јон го зема писмото и застанува пред кандило, го чита. Чини почитај, почитај, па пак поврати сѐ.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Илјади, безброј малечки кандилциња се запалуваат на јужниот свод.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Останав да стојам без движење и без сили да се соочам со тајната што можела да му биде позната на некој веќе покоен чиј живот можел да има значење токму заради она што било и што е во него; куп безвредни книжни пари со восочен лик на некој монарх, записи и стари писма, чеиз и неразделиплен невестински фустан, секира на злосторство, фајанс, сребро, часовник со мртво време во механизмот, некаков пергамент, ферман акт на судбина, библија под черупка за клетва на непознати заговорници, ограбени тасови и кандила од наш западен манстир, суво ерусалимско свето дрвце, зографски платна, книги, алати, ископано, камено торзо од Стоби, шандани, присокриено брашно во некоја гладна година, мошти на лажен светец, трговски тефтери, бројници, ретки ткаенини, поскурници и дрвени распетија, беговски појас под јатаган, билје, мелеми, збирка на инсекти, коски, гниеж и претчувства, една невидена и невидлива магија, но таа, во допир со живиот свет, ќе го изгуби значењето и ќе не осиромаши за една загатливост.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
