ждребе (ср.)
Еднаш волкот беше изел две манастирски ждребиња.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Волкот изеде ждребиња, телиња, јагниња, јариња — како секоја година и секаде, но Стале го искористи овој материјал и помогнат од вдовицата Трна ги наплаши селаните да почнат со подготовките за манастирот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Сега пак, ене го каде ги брка јагнињата во дедо Маловото асло, ждребето по ливадите и децата на чаирот. Од дрвата направи цела променка.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Долгите нозе му трепереа како на младо ждребе додека слушаше внимателно.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Брле извади петшеесет јагниња, две телиња, едно ждребе и едно прле.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
кога ќе испуштаат душа - кожата им продолжува и понатаму да им поигрува, да се тресе, како под неа да јураат ситни бубачиња со голема брзина; другите ајвани, пак, коњите, магарињата, маските, ждребињата: пред да паднат, да се стропачат на земјата, се тетерават à наваму à натаму како пијани, како бунило или треска да ги зафатило: одат па се повраќаат, тргнуваат кон една страна, кон друга, се завртуваат во круг, и како пред нив да се отвора голема бездна, ги опнуваат нозете во земјата, се потргнуваат газум-газум и паѓаат; кога ќе треснат на земјата, продолжуваат со главата да мавтаат на сите страни како да сакаат да скинат некој невидлив оглав со кој се врзани, и удираат со предните нозе, гребат по земјата и, чиниш, си копаат гроб или кинат нешто што ги сопина; испуштаат душа со подзината уста, со искривена муцка, со пуштен јазик, со очи смигнати или отворени и рогливо извртени; над нив се собираат сите птици, сите кучиња од селото; дрпаат и завиваат; луѓето ги слушаат, се ежават и ги колнат: главата да си ја изедете!
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Во јули застанат во вашиот двор да ја кренам раката наспроти сонцето и внимателно движејќи ја низ воздухот да се одрзува сенката на секој нејзин потег како оган што да го нагризе ѕидот сѐ дури мислата на тој цртеж не се вглоби во душата на каменот сѐ дури среде ова болно јаве на животот ѓаволски убава одново не се покажеш ти наведната како му ги замиваш раните на вашето болно ждребе и гледаш на мапата на неговата засушена крв пат што скршнува кон вилински езера и коњ на патот што `ржи самоти ѕвездите и стебленце бела бреза што се ниша над младичот.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Кога да погледнеш на пладнина во август. - пеперутки што наскокуваат од изгорената трева, - детенце што си заспало среде пожолтени цветови, - ждребе со испружено јазиче што ги моли небесата за дожд Кога да погледнеш на пладнина во август.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Ноќта кога заржи ждребето, Кога се покажа гласот на водарките што пееја, Тој долго се мачеше да се поткрене од постелата.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Еве господ сакал пак да ни донесе радост, велам, наслушај, ко ждрепче клоца, се јавува.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Попе, не лекувај го со вино, му се сторило дека бегот подвибно вика по него, но тој по неколку седмици, ослободен од велигденските пости сит и напиен, видел дека ждребето е нападното од коњска треска го назобал со трици и го ожеднел и потоа го напоил со зашеќерено вино во кое замешал грст суви тревки и млад, дванаесет месеци сушен пелин.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Тоа се случило во последната година на деветнаесеттиот век, пред Велигден на седум или осум дни, еден наспроти друг стоеле крај жолта чеза со спрегната кобила и со бело ждребе - црвенокосиот бег куп стврднато нишеста во кожа и облека и попот Зафир Јосков Вртипоп, испотен човекојадец во долга мантија, и се искажувале почести како двајца великани, првиот со имот и власт, вториот со знаење да ја надитрува смртта.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Земи го, рекол првиот, ждребево е твое, Капидан му е името, а вториот стоел, бил исправена надгробна црна плоча.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Воведоа луѓето обичај да се пие и за роден добиток: теле, ждребе и друго, и за купен и за заклан, и за пцовисан.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Мораш да ги призалажуваш, оти понекогаш стануваат како диви ждребиња.
„Авантурите на Дедо Мраз“
од Ристо Давчевски
(1997)
Ноќва, од пределите на детството, би стигнало нашето црвено ждребе, за да го помилувам и кршејќи залаци леб да го нахранам, за потоа одново да се разигра виштејќи и потскокнувајќи и своите тенки копитца натопувајќи ги во месечината и со нив ставајќи златен печат врз детството.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Нашето црвено ждребе, нашата улава стихија, кога би се сетило на овие ливади и на оваа месечина ноќва - тоа со еден единствен скок би ја прескочило високата планина на времето која нѐ дели, би ги прескочило сите ноќи, значи, и сите одминати години, и би се покажало од некаде, би се растрчало и потскокнувало, би виштело од радости, и не знаејќи дека со своите тенки копитца тоа тропа на вратите на сите кои растеа и трчаа заедно со него, заборавени веќе и покриени со крвавото руменило на залезот...
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Му се стори како некоја голема порта да му се отвора и тој само треба да влета низ неа, не вјавнат врз некое нејако ждребе, туку разбашкарен во султански шестопрег и околу себе со носачите на почесните нишани, и со сета бројна послуга од собари, амамџии и готвачи, па дури и со хазнадарот кој од кожена торба вади по пет гроша и ги раздава на сиромасите.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Наредната година се родија многу јагниња, телиња, ждребиња... ***
„Ветришта“
од Радојка Трајанова
(2008)
Ме надлета и мене Како крилато ждребе.
„Век за самување“
од Веле Смилевски
(2012)
