есеј (м.)
Книги есеи - Записи за нацијата и литературата (1985), Нови записи (1989), Македонски дилеми (1992), Резиме за мојата генерација (1998), Болно племе (2000).
„Црнила“
од Коле Чашуле
(1960)
Во својот познат есеј „Поетот за критиката“, Марина Цветаева, ќе рече: „ Сè вслушнувам во секој голем глас, кому и да му припаѓа тој.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Мене колку ми е познато овој термин за првпат во размислата за поезијата го воведува Осип Мандељштам во есејот „Испад“, во кој дефинира неколку виални состојби во руската поезија и поезијата, воопшто.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Во мошне значајниот и во повеќе насоки инструктивен есеј „Еден опит“ со трите поднаслови... „за традицијата и иновациите“, „за откривањето на песната“ и „иднината на поезијата“, Блаже Конески ја сподвижи теоретската размисла за посебностите на индивидуалниот творечки опит кај нас, што може да биде од посебно значење и не само за македонската литературна историографија.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
5 Димитар Митрев во својот есеј за прозата на Чинго забележува:
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Каталогот од изложбата (одржана скоро во Оксфорд), што го претставуваше индискиот поет и сликар Рабиндранат Тагоре, објави некои делови од есеите на Тагоре за национализмот.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Своите повеќечасовни искуства предизвикани од мескалинот ги изнесе во својот краток есеј Вратата на перцепцијата.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Во 1987 Nature објави еден есеј во кој двајца физичари се жалеа на растечкиот јавен скептицизам во однос на науката.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
А секој филм што го работам е есеј кој го има за цел достигнувањето на тој специфичен приод кон филмот.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Една од најпровокативните личности на светската интелектуална сцена, за почеток ја имате во Маргина (почнуваме со едно многу пикантно делче од “Прозирноста на злото” кое на многумина ќе им ја подигне температурата; потоа, во избор и во фин, мек превод на Деспина Ангеловска следува спуштање со Кул Меморис; третиот есеј е од трета книга, “Симулации и симулакруми”, и веќе, во скратена форма, пред неколку години, беше објавен во “Студентски збор”, со уредничка ограда дека тоа што таму го пишува не се однесува на нашиот универзитет; го објавуваме пак поради слатката можност да речеме дека токму се однесува на нашиот беден универзитет); во следниот број (можеби!) тематот за Бодријар продолжува, а доколку имаме среќа, наскоро ќе бидат и неговите први книги на македонски...
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Изложбата „Невиното око: Детска уметност и модерните уметници” и каталогот (од кој е адаптиран овој есеј) имаат цел да го надокнадат пропуштеното, и постапно да ни овозможат подлабоко разбирање на креативните процеси и стремежи во работата на модерните уметници.
„МАРГИНА бр. 21“
(1995)
Таа нова позиција на човекот во светот му го покажува неговото мрачно потекло и истовремено ја разбива илузијата за неговата положба во средиштето на светот“, пишува Ефтимиос Варламис (Eftimios Varlamis) во својот есеј за Хундертвасер.
„МАРГИНА бр. 19-20“
(1995)
По неколку денови, откако допатувал во Њујорк, и практично станал непознат писател, Набоков во малиот филозофски есеј „Определби“ ја нарекол Франција бескрајно шармантна земја, каде на рускиот човек му е најлесно да си ја спомнува својата изгубена татковина...
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Кога ќе сакам јас да кажам нешто за Америка, веројатно ќе напишам есеј за Америка.
„МАРГИНА бр. 15-16“
(1995)
Потоа неколку тома раскази и есеи, збирки и текст-монтажи, интервјуа и писма.
„МАРГИНА бр. 11-12“
(1995)
„Мислев да напишам некој есеј, Дали Киклопите намигнувале и како, кој ќе ни донесе пари и овозможи да одиме во Мајка ми Пич?“
„МАРГИНА бр. 19-20“
(1995)
Кон крајот на годината Борхес ги објавува Деветте есеи за Данте.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Излегува поетската книга Длабока ружа, книгата на предговори и есеи.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Џон Апдајк го завршува својот есеј „Писателот како библиотекар“ со следното размислување: „Со Борхес, ние се преместуваме од онаа страна на психологијата, од онаа страна на човечкото, и се соочуваме, во неговото дело, со еден атомизиран и празен свет.
„МАРГИНА бр. 32-33“
(1996)
Подоцна за да им зададе „конечен удар“ на загрижените есперантисти, тој ќе ја напише книгата Есеј за природните и вештачките јазици (објавена во 1903 г. во Брисел).
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)