ајван (м.)
Си видел ли некое говедо, коњ, магаре или друг ајван да пие? Само човек пие.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Си видел говедо, коњ, магаре или некој друг ајван да се насмее?
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
МИТРЕ: Еми тоа се знае, гајлињата за луѓето ги оставил господ, не ги оставил за ајваните.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Како што викнаа: „Дојде брат ти Анѓеле“ ја оставивме нивата уште за малку недожниена. Ќе ја испасат ајвани.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Минаа тие времиња, сега луѓе ајвани в поле спијат...
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Кога се најде на другата страна од реката, присторе: - Не само магариња, туку и ајвани сте!
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Сите да сакаат пак да дојдете. А за прање, ако треба и ајван товарен да донесете.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Кој, сака, море, нека умира роб, ама јас немам ниет роб да бида до век! — па го крена гласот повисоко, обрнувајќи му се на татко си и стрика си Кулета: — И да знајте сите: јас нема да му стоа ни на вој пес, Адема, да ме продава како стока, ни на тој ајван, новиот наш бег, да ме купуа како стока. Море, освестете се еднаш, бреј, оти сме луѓе, а не стока да не продаваат и купуваат виа пезевенци, бре!
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Од долги проучувања и набљудувања, веќе имаше и свои заклучоци: ако ѕвездите од северната страна започнуваат како престоени цветови да венат губејќи ја бојата и сјајот, претскажува дека ќе фатат големи болести по луѓето: улери, дамли, трески, тифуси, офтики, чуми, бисерки, приштови, заушки; по ајваните: шапови, бутури, метили, лигавки, сараџи, красти, струпци; по кокошките: слепило, вртиум; по кучињата: беснило; по полето: каклици, жудилки, глутници, спарини, мемли, скувалки, пепелаш; по дрвјата: пајажини, гнилачки, имела, трат.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Кога ќе се изнапиеја луѓето, кога ќе се џамосаа и ќе ги изнаредеа сите молитви што во умот им доаѓаа за ајваните, ветеринарот Скрез ќе се размавташе со рацете удирајќи се в гради: „Жими сѐ најмило, жими бикот, до година ќе воведам два празника за ајваните...“ „Три да воведеш... Три...” му велеше Лоте.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
кога ќе испуштаат душа - кожата им продолжува и понатаму да им поигрува, да се тресе, како под неа да јураат ситни бубачиња со голема брзина; другите ајвани, пак, коњите, магарињата, маските, ждребињата: пред да паднат, да се стропачат на земјата, се тетерават à наваму à натаму како пијани, како бунило или треска да ги зафатило: одат па се повраќаат, тргнуваат кон една страна, кон друга, се завртуваат во круг, и како пред нив да се отвора голема бездна, ги опнуваат нозете во земјата, се потргнуваат газум-газум и паѓаат; кога ќе треснат на земјата, продолжуваат со главата да мавтаат на сите страни како да сакаат да скинат некој невидлив оглав со кој се врзани, и удираат со предните нозе, гребат по земјата и, чиниш, си копаат гроб или кинат нешто што ги сопина; испуштаат душа со подзината уста, со искривена муцка, со пуштен јазик, со очи смигнати или отворени и рогливо извртени; над нив се собираат сите птици, сите кучиња од селото; дрпаат и завиваат; луѓето ги слушаат, се ежават и ги колнат: главата да си ја изедете!
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
- Ќе биде божји човек... - му рече попот. - Ајван ќе биде, попе, а не човек... му рече Оруш.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Се вработи во Ветеринарната станица во градот, наутро одеше на работа, навечер се враќаше, но сето тоа го правеше без волја, не чувствуваше задоволство од работа со ајвани.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
XV Зимата го измени вообичаениот тек на времето: не се знаеше ни како се разденува, ни кога се стемнува; стануваа луѓето наутро изнаспани, излегуваа од куќите, шетаа по чардаците, кашлаа, се миеја шетаа по дворовите, влегуваа во плевните и земаа сено за ајваните, шетаа по сокаците и улиците, гледаа нагоре кон небото но никако да се раздени; зората никако да пукне, виделина да се запокаже; петлите кукурикаа, ја најавуваа зората, но попусто: или тие грешеа или таа доцнеше.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
- Срамота! Ајвани! Мртовец се погребува, а вие песни и свирки... - викаа луѓето од погребната поворка.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Или можеби ти виде дека го боде ајванот со вила, дека ги пали луѓето.“
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Ама што беше беше - вели жената со сета сериозност со која располага - на твојата несреќа ѝ се виде крајот, идниот пат и ако дојде до страдања тоа ќе му се случи на друго ајванче.
„Летот на Загорка Пеперутката“
од Србо Ивановски
(2005)
-Оние приказни, дека љубовта божем оплеменувала, се обични трици. Храна за говеда и слични ајвани.
„Летот на Загорка Пеперутката“
од Србо Ивановски
(2005)
Тој што го рече тоа, еден со сурат на ајван, ама сепак Турчин со турбан и еден отворен ќитап в раце, тој уште и дорече, откога се изнакашла убаво и почека луѓето да се смират.
„Вежби за Ибн Пајко“
од Оливера Николова
(2007)
Метакот имаше огромен анимозитет и кон смрдливата скотска шема, хиените, конформистичките мекотелци, музичките лигуши, медиокритетските ајвани, партиските подлизурковци, покондурените сељандуришта, дебелогазните професори и политичките мршојадци.
„Двоглед“
од Горан Јанкуловски
(2011)
