умешност (ж.)
Да се покажеме достојни нивни потомци: да им ги зачуваме славните имиња и да го зачудиме светот со нашата храброст, умешност и самопожртвуваност; да го отресеме од себе срамниот јарем што нѐ гуши пет века…”
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Ја жалеше Змејко и секогаш се чувствуваше стаписан од некое необразложливо чувство на вина пред таа загубена верба во своите раце кај тој старец, во нивната умешност да создаваат, да градат, додека нејзиниот недостиг стоеше во секој негов збор, во секој поглед на оние очички, што не гледаа ниеднаш право в лице.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Во постапката, пак, ја пренесува ретката Бабелова умешност за вплетување на анегдотата во внатрешниот тек на раскажувањето.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Хористите, со и без маски, грабаат од кошарата и танцувајќи по ритамот на блузот, со уживање ги гризат јаболките. таа во кадата или чинот на капењето како ритуална вертикала мојата пријателка ужива во решавањето еротски криенки низ антиката гилгамеш и енгиду ахилеј и патрокло како топли браќа незаситноста на хачепсут само (за) доволноста на хиполит ноншалантно како дома си влегува во неизмерната живост на паганските олимпи го бакнува кастор во левиот полукс во десниот образ со сибила ги претресува најновите пикантерии мислев се работи за умешност научена од библиотеката од таткото универзитетски професор по математика дека едно попладне не видов како се капе како си игра со сапунот по кожата силно возбудувачки сепак наивно така црномурестата египетска божица си играла во нил со младунчето хипопотам миноската голограда девојка со острите рогови на бикот дијана со шумските извори сосема лесно можев да ја префрлам во персеполис атена картагена нинива меѓу бадемовото млеко гулабовите очи јасминовиот цвет сокот од лилјан босонога ќе стапне меѓу нив во насмевката нитрага од исклештениот грч на дојденката најскриените катчиња на висечките градини се отвораат пред неа мокра сфинга сред куќните змии ограбувачите на пирамиди светите писма лавиринтите сиот си се вжештил ми вели не е тоа секс одговарам тоа е мит и влегувам во кадата есента веќе ги пожолти градските улици или фотоапаратот како детектив
„Или“
од Александар Прокопиев
(1987)
…ако малечката но впечатлива епизода со дебелиот е пример par exelance за пресметка со дистанцата како неприкосновена одалеченост зарем и јас досега не размислував премногу додека пишував наместо да доживувам не сокривајќи се зад зборот зад законите на добрата реченица зошто да не го излијам несигурното созревање на чувството во линијата на ракописот користеноста на дистанцата е научена од родителите од почитуваните учители кои со лесна иронија но убедени ја негуваа скапоцената логика на аргументите а што ако така сум вовлечен во не- -јас во светот преземен толку е тешко после сета умешност да се заглушат ушите да се отфрли мрежата да се признаеш себе си внатре сонцата жежат ли жежат усните немоќно сами се потсмеваат гнездото се урива веќе ме облева летото илјадници плави нестрпливи звуци ја оставаат зад себе молчеливата погрбавена сенка...
„Или“
од Александар Прокопиев
(1987)
Умешноста да се процени вистинската состојба по такви животни потреси е обично реткаи доколку некој располага со неа ја притајува во горчливото срце: ни совладаниот можеш да го утешиш ни на славеникот можеш да му ја укажеш потребата да се смири и да мисли на иднината, на луѓето и на земјата за која бил готов да полее и своја крв.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Останал неподвижен и со раширени раце и уште повеќе сличен на црн крст. сигурен дека сѐ му припаѓа во таа ноќ пред големата утрешна битка во која над него ќе стојат други со поголем чин и попризнанена војничка мудрост, офицерот тогаш ошол да го земе коњот да го попжвлече за узда кон себе, да им ја открие на војниците својата љубов кон животните или, просто, да им ја покаже умешноста на скротувањето. И го сторил тоа.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Умешноста со која татко му ги натрупуваше парите, како и опчинетоста со театарот, каде родителите го водеа од дете, му го зацврстија убедувањето дека патетиката и ладнокрвноста можат да бидат убоита комбинацијата ако се употребат во вистинско време и на вистинско место.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Помислив како трговецот им се потсмеваше на надмените христијански господари на кои, трошејќи ја умешноста на облекување, чешлање и правење заговори на хиподромот меѓу две трки, не им паѓаше на ум барем да се потсетат на својот народ.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Мајка ми од малкуто брашно што го имаше месеше некакво тесто, она вообичаеното, но секогаш со умешност, за да го залаже гладот, со различните форми на јуфките, на питите.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Алегоријата е везена со мајсторство, колку со вибрантниот и воздржан стил толку и со умешноста на митот на отпорот против криминалниот диктат.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Расправајќи за врската помеѓу свеста, и интенционалноста, од една страна, и можностите, способностите и општата умешност кои овозможуваат да функционираат нашите ментални состојби, од друга, Серл ја модифицира својата претходна замисла за „позадината“.
„МАРГИНА бр. 1“
(1994)
Со оглед на тоа што од било каква тема не може да се направи толку комплексна хармонија, Бах избрал една тема и ја извел веднаш, на големо изненадување на присутните, и тоа со истата величествена умешност како во случајот со кралската тема.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Кралот бил восхитен од умешноста со која неговата сопствена тема била отсвирена на импровизиран начин, и, веројатно со цел да види каде се границите на таа умешност, изразил желба да чуе фуга во шест гласа.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Умешност на животот - Умеење да се ласка.
„МАРГИНА бр. 29-31“
(1996)
Нивната умешност и дарба и голема љубов кон езерската земја, успешно се спојуваа со умот и знаењето на Игор Лозински.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Не знам колку оваа нејзина умешност беше резултат на нејзината возраст а колку на премрежијата низ кои беше минала.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Мама Злата беше восхитена кога го виде богатството на билките и умешноста со каква учениците се однесуваа кон нив.
„Тополите на крајот од дедовата ливада“
од Бистрица Миркуловска
(2001)
Познавајќи ја Родна и нејзината умешност, нејзината способност да ја избере најздравата гранка за да се фати за неа, не можев а да не заклучам дека во нејзината поплака се крие и некоја подлабока причина.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Некој веројатно одредил несигурно да се чувствувам кога ќе се најдам пред типови кои се стекнале со умешноста на предвидувањето.
„Летот на Загорка Пеперутката“
од Србо Ивановски
(2005)