протолкува (св.)
И Стале, кој уште на триесет и пет години стана дедо Стале поради својата коса, брада и црна антерија не пропушташе ниедна несреќа во селата да не ја протолкува како казна од свети Илија што не му го прават селаните меќанот -манастирот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Станаа какви што ретко можат да се видат во светот: во едната имаше илјадници ситнурии и матракулки: од игли за плетење и крпење до часовници што некогаш имале разноразни задачи: да ѕвонат, да тикараат, да гукаат на ѕидови и да се тресат по мали џепчиња; па потоа конзервички и тенеќиња со шарени обвивки и со натписи што можеш по цел ден да ги читаш и да не ги протолкуваш; шишулиња од разни големини и дебелини, кои можат да се носат воврени во прстите или пак наредени како цевки под мишките; белезички, прстенчиња, ножиња со рокчиња, шарени стомничиња, свирчиња, а потоа: рачки од чадори, поткови, бургивчиња, тркала од колички, панаѓурски штракачиња и што ли не.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Бузо не кажа која била причината што го натерала Едноокиот Полип на таква гнасна и нечесна акција; Ѓеле донекаде ја објасни причината зошто сите на бродот не се согласиле со капетанот и енергично се побуниле против неговата желба, но требаше повеќе и поубаво да ги објасни и расветли душата и срцето на тие луѓе; Васе доста лесно мина преку храброста и смелоста на оној што со маки ги раскинал јажињата и го ставил на коцка својот млад живот; Марко не го протолкува и не кажа ништо за крајот на приказната.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Јасперсен, барајќи формулации кои ќе го протолкуваат воздејството што едно книжевно дело го врши врз нас низ својот основен материјал, низ јазикот, вели: „Тоа уште повеќе се однесува на оваа внатрешна убавина на јазикот која произлегува од изборот и распоредот на зборовите, од сета нивна сугестивност и способност да разбудуваат чувства.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Арслан бег и брат му Сали бездруго сето тоа ќе го протолкуваа така како што единствено може да се протолкува, дека е извршено за нивни инает, па постои опасност и двајцата да ги погубат.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Бездруго вака го протолкувал сонот и Јовановиот одамнешен предок, оној прв што го сонувал и по што го запишал во тефтерот и потоа отишол да стане пустиник.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Остави само лист хартија. Нотна. Беа напишани некои ноти,но инспекторот Фиданчо Голомешев, кој инаку силно го љубеше фолклорот, покрај сета волја, не можеше да го протолкува.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Како да се протолкува вистината на луѓето во ова запрено камено време, вистината за минливоста, крај оваа вечна река што се влева во блиското медитеранско море?
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Пиктографскиот карактер на многуте симболи е јасен (нпр. птица, риба), додека други не можат да се протолкуваат.
„МАРГИНА бр. 36“
(1997)
Ако уметниците денес лесно се категоризираат според нивното медиско претставување, Жилберт&Џорџ во Европа и Америка би биле протолкувани како Британски мајстори, а во Британија како забележителни ексцентрици кои во себе кријат многубројни опасни склоности.
„МАРГИНА бр. 10“
(1997)
Задоцнето ми се насмевна, што можеше секако да се протолкува.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
Повеќето луѓе можат да го протолкуваат проектот без да упаднат во овие или-или сценарија.
„МАРГИНА бр. 36“
(1997)
Требаше тогаш сигурно покритички помудро да се протолкуваат скриените пораки на верските крај марксистичко-сталинистичките книги – посебно низ пораката дека Сталин во Албанија го зазел местото на Бог.
„Атеистички музеј“
од Луан Старова
(1997)
Ова полифоно пеење на немирењето и компромисот, никогаш до крај разгатнато, никогаш довршено, останато живо со своите пораки, еден ден некој од потомците судбоносно да го протолкува.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
Само видовитите можат да ја протолкуваат и таа друга страна. Но не секогаш!
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
Читаме, нѐ полнат книгите со секакви поединости, го слушаме преку нив човековиот глас, но подоцна животот ќе биде тој што ќе ни ги протолкува книгите.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Често му носеше дома понекој документ што требаше брзо да се протолкува. Добро го познававме.
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Таа можеше да го протолкува секој трепет на неговото лице, секое бранување на внатрешната тишина, на светлината во очите.
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Секој сон е затворена порака што малкумина успеваат да ја отворат и протолкуваат, но понекогаш пораката бидува трајно запечатена.
„Продавница за љубопитните“
од Мето Јовановски
(2003)
Моето кревко тело нема смисла за убав подвиг, но ти лесно според потта на мојата болна кошула, како според Книга на болниот, ќе ги протолкуваш сите соништа и ќе ја покажуваш кошулата како поука на сите кои копнеат заедно со Тебе да стигнат таму каде што не може никој освен тебе.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)