предмет (м.)
Македонската интелигенција секогаш кога е надвор од своите официјални работи треба да зборува меѓу себе на централното македонско наречје /велешко-прилепско-битолско-охридско/, кое ќе треба да се воведе во сите религиозни и национални пропагандни и турски училишта како задолжителен предмет.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
147. Кралот и царот на средновековна Србија Стефан Душан (1308-1355) мошне често е предмет на размислувањата на Мисирков, при што особено се нагласува посебниот однос на царов спрема Волкашина.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
За вашата лотарија тој рече дека сте сакале да скриете некои предмети од полните билети.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
На крај, кога ќе ги исцрпеше сите прашања, жалосно ќе затресеше со глава. - Седни. Петка од сѐ. Единица само од предметов.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Тие ги изнесуваат куќните предмети во дворот, ги трупаат под прозорецот, потоа ги товарат на грб и ги носат негде.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Луѓето, што ги познавав, ги преобразував во своите мисли, предметите ги оживував.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
На машкиот кат не се оставаат никакви предмети, освен троножните смрекови или тисови столчиња на кои седат домашните и гостите, доколку не седнат на билото.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Митра пак, ја намириса работата, та и таа почна како Доста и така „браче Трајко" стана предмет за освојување.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
За умрените се дава на живи разни предмети и продукти да им се најде на тој век сереј — волната кога ќе се попари пушта жолта течност која се зика „сереј“ симсиле — род, потекло синдилија — кременисување од високо, паѓање, несреќен случај синдрак — синко (аугментатив од син) синија — софра, трпеза сињелко — господ кој се наоѓа на синото небо скипне — догорува оганот, скипнува сонцето, животот на човек кога умира скисна — ми се досади скопец — женски накит од сребро или бакар подресен со пари или трепки скорнам — разбудувам, дигам некого од место скубам — пасам трева слеа се — се стопи како восокот што се топи слог — нива слог сповојница — веселба по повод на новородено дете српјановец — рид над селото Витолишта сртам — висам, се врткам околу тебе срчка — види срдешница срџба — лутина ставам — се сретнав со тебе се ставив со некого, 2) Станувам од место старавински — од село Старавина стегната рака — скржав, стипца, циција стигна — роди, се породи жена стопанот — мажот, сопругот страк — парче борина странам (дрва) — редам дрва или друго нешто за товарење на добиток стрелушам — се потплашувам струнено — тканина или плетена врвца од козина суварија — турски жандар, коњаник сугарен —доцна, поназад.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Ι Со лажна убавина ги обвива предметите и им дава облик на вистинско збивање.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Дур возот без починка рони во времето на ритамот монотон вечерва ти си задремала. Не спи, не заспивај, уморена. Колку е тежок тој мир на твоите образи живи кога патуваат шумно сите предмети мртви. Со бакнежот на погледот мој што чука на твоите клепки заклопени ти ги отворам очите сонливи.
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
И добро е што е така, добро е што предметите живеат однатре и уживаат што нашето око ги прима вкочането.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Се обѕира и го чита потеклото и намената на предметите.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Стара, толкупати доживеана средба со познати предмети.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Куќичката е стара еден век и личи на старински ковчег на чие дно лежи предмет со безначајна вредност за овој век.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ги немаше веќе војничињата; тоа беше само растопено олово додека врз таа маса пливаа куп нејасни предмети.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Од силниот писок и острата и тажна мелодија сите во одајата занемеа, се замајаа и просто се изгубија, а во таа нема тишина сите прозорци распрскаа од тврди предмети однадвор.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Врз некој друг предмет не можеше да ги задржи очите.
„Било едно дете“
од Глигор Поповски
(1959)
Секој предмет во него будеше јато од спомени, кои го пленуваа целиот и го правеа среќен.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
5. Паѓање, непрекинато паѓање. Околу него се кршат недовршени предмети и патуваат кон бездната на еден непознат свет.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)