плач (м.)
— „За плач е час... Свршеникот непријател го уби трпејќи пораз во Стан.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
А Неда, носејќи го на раце лесниот товар, силно офкајќи, се качи по ретките високи скали, гологлава... Нова стихија разнесе плачој.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Го тажат жените, променети во црни руби, а плачот - железен е бран."
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Радоста од Силјана се свртела на преголема жал и плач и тогај дури се уверил оти штрк ќе си биде и штрк ќе си умре. – "Ех, кој не слуша татко и мајка, си рекол сам со себе, клетвата го фаќа, нели ме донесе Господ на мојот вилает, не ни е толку жал, чунки овде ќе си умрам".
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Вака му велеше Силјан на дуовникот и му се молеше дури со плач на очите за да го земе на Божи гроб.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Татко ми е сиромав, самарџија... Најпосле јас имам под ноктите црно, кал... (Задржуваниот плач се пробива со придушено липање.)
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Коа го спомна Крстета и кога го изжала дека малецок го поцрни попот, таа дури и го исплака во себе со сув плач.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Но се ловам дека сиот се отворам како узреан цвет да впијам што повеќе плач во себе. Туѓ плач.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Југ, Африка. твоите приказни за изворот на Нил, за дијамантските полиња, за плачот на антилопите, Никола...
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Ха, не песна, пцост, крвава пцост и јама на чело. И плач на ветар.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
3. немир Но веднаш доаѓа нешто што личи на превез од плач оти е многу густа поплавата од изневерени спомени па долго треба да рониш додека се уловиш себеси – шкољко од премногу лажни и премногу ретки бисери Оти е голем тој град со огромни риби од улици што безредно пловат по немирното езеро од сонце во кое лесно би можел и безразложно да се изгубиш
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
Се приближи до Анѓа, ја фати за црните цулувци наквасени со крв и плуканици, и се заѕвери во очите и за последен пат пак преку песна ја праша дали ќе се потурчи, но таа уште повеќе ја исправи главата и писна низ плач дека: каурка се родила, каурка ќе умре; верата не си ја менува, турска кадана не станува...
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Се сети за миг на своето тесно собиче со илјада мириси и на острите колкови на својата љубовница и не стаса да стане крик и плач.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Рамената силно ѝ се затресоа. Се чу гласен плач.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Слеани во едно подвижно, преплашено, чудно тело, тројцата потонуваат во темнината на тесната улица, полнејќи го просторот со викотници и плач.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Во него немаше сега ни бунтување, ни плач.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Не, тоа останало постојано тука, постојано во некакво милкање околу фатената мечка, во некакво дошепнување со неа, во некаков плач во сите негови движења и врткања околу неа, врзано за неговата стапица многу поцврсто преку млекото и преку крвта, отколку што може да се врзе за секаков синџир, врзано преку сè, што имала уште допрва да му покаже нему за животот неговата мајчица, пред да може да го остави само меѓу тие буки, во тие гори, во таа дождлива есен.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Неговото непрекинато мрморење сега се престори во некое чудно подвикнување, во кое се придушуваа издивнувањата, а тоа беше и единствениот начин да се преборат во себе и да бидат превидени и липкањата на еден ваков чуден, сув плач.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Слаб плач се истргна од градите на девојченцето. Слаб, немоќен, како да доаѓа од некоја бескрајна длабина.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Во тоа време јузбашијата им ја пренесе на аскерот наредбата за ќотекот и овој ги грабна пушките за цевки и се втури во купчето народ, та почна немилосрдно да мава каде што ќе му се згодеше. Со плач и пискотници се разбегаа жени, деца, луѓе и на сретселото останаа само тепаните.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
