костен (м.)
Еве Митрејца кладе костење да се варат.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Ако сакате и костење да ви сварам. Се нашло...
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Светилките матно светеа, беа многу послаби од пламенот на карбитените ламби под кои уличните трговци продаваа костени, семки и ореви.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Како што беше вистина и онаа пролетна утрина, додека на горниот крај на селото се собираше тајфата печалбари пред заминување, а тука беа и тапаните, веднаш тука, на ледината крај патот и младичите го играа Тешкото околу нив, а тој беше со татка си скраја и мајка му молчеше крај нив со црвени очи; тој беше накитен со низалки костени, јаболка и по неколку ореи, првопратено, додека мајка му му шепнуваше „Змејко сине“, а тој можеше да види како му се стегаат на татка му вилиците и како сите мускули набабруваат и се скаменуваат под поцрнетата кожа на неговото лице, исто онака, како кога беше многу лут татко му, но Змејко сега можеше добро да знае дека тоа не е од никаква лутина.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
18. КАКО КОСТЕН ВО ПУЗА ОД МАКА ЌЕ ПУКНЕ - но ако е тој некаков таков костен шуплив би ја пафнал маката со пепелта да штукне и на жар печејќи се ќе фати кори дупли... лисицата и в стапица пак кокошка гледа!
„Куршуми низ времето“
од Љупчо Стојменски
(1976)
На челниот дел од куќата, под стреата: срце, прстен, токосани раце, ангелче, венче, и во нив: почетните букви од името и презимето на домаќинот и годината на градењето; балкони: украсени со елементи од железо или ламарина во форма на триаголник, четириаголник, ромб, ромбоид, круг, трапез или со гипсени елементи во вид на амфори, во вид на подлактени раце или сосем едноставни со парапети кои завршуваат со коритца за цвеќиња; чардаци: долги колку што е долга и куќата, со пармаци, со плотици од костен, од даб, од јасика; на чардаците испуштени башлаци над кои висат мали куличиња низ кои може незабележено да се ѕирне во дворот, на патот, или во време на војни и арамилак, да се протне цевка од пушка и да се направи пусија; покриви: со рамни или со стрмни стреи, со испуштени чакми и кучиња, со поткренати маи како крилја од птица, со издолжени предни страни како козирка од капи, или прекинати со предниот ѕид што се крева нагоре за да го затскрие покривот; вратите: со една, со две поли, обични или со нутифедер, со украсни бордури на секоја пола, со надвратни прозорчиња застаклени или опшиени со мрежа за заштита од секакво гадурии; на вратите жапка или шуличе што се отвора со стап кој постојано е врзан на вратата, ѕвонец што ќе чукне потивко или посилно, резе со катинар или брава донесена којзнае од каде; прозорците: широки, европски, или пак тесни со по неколку крила доближени едно до друго за што подобро да ги осветлат просториите; оние што се на долниот кат и низ кои може да се ѕирне, заштитени се со железни прачки извиткани во разни форми; кај што нема железни пречки - дрвени капаци испукани од сонце и дожд, но кои ноќно време убаво ја затвораат куќата како дланки склопени на очи или како мравкини дупки.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Се притопори Јон и лут - костен, се врати дома. И една недела не ми проговори.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Навистина, чудно совпаѓање. Пред месец дена, дедо ми, сркајќи чорба ми кажа дека сонувал како Црниот Туѓинец го пресретнува во улицата на дивите костени.
„Младиот мајстор на играта“
од Александар Прокопиев
(1983)
Човекот ме пресретнува во улицата на дивите костени, со извинувачка насмевка ми го подава решението за престанок на работниот однос, потоа заминува, претпазливо преку пешачката патека, на другата страна од улицата.
„Младиот мајстор на играта“
од Александар Прокопиев
(1983)
Низ оној прозорец што е свртен кон исток, го гледа брегот и неговото зеленило од разни дрвја: бор, костен, даб, јавор, багрем, липа, леска, евла, како и по некоја питома или дива слива, круша, црешна, кои никнале сами преку семките донесени од ветрот или птиците.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Набљудувајќи го поленот под микроскоп, пресмета дека во еден цвет од јаболко има околу сто илјади поленови зрнца; во цветот од божур, околу три милиони; во реса од леска, околу четири милиони; во реса од бреза околу шест милиони; а пак во ресите на брестовите и костените по неколку милијарди поленови зрнца.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Опојните, кристални звуци што, преку ширум отворените прозорци на колипката, се протегаа кон ниско наведнатите гранки на костените, преплетувајќи се со отсјајот на носталгичното септемвриско сонце.
„Пловидба кон југ“
од Александар Прокопиев
(1987)
Ми бегаат пред очи полињата и оголените шуми: црешните и маслинките, прецветаните и насланети тутуни, откатените диви костени...
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Под еден костен... Не под еден костен – Костенот живее само три илјади години!
„Ненасловена“
од Анте Поповски
(1988)
И се струполуваат врз своите сенки во најстрашни маки: од ноздрите им капе лилава крв, очите прскаат како костени на огниште.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Преку ден сонцето блескаше по врвовите на костењето и фрлаше шарена сенка под стеблаците.
„Прва љубов“
од Јован Стрезовски
(1992)
И лисјата на костењето ја добиваа бојата на огнот и како усвитен покрив висеа над шаторите.
„Прва љубов“
од Јован Стрезовски
(1992)
Лисјето на костените ѝ ги милуваат белите и светли влакненца додека како кралица поминува низ зелените сенки на лисјето.
„Времето на козите“
од Луан Старова
(1993)
Низ големата есенска лавина на јаворовото, чинаровото, дабовото и брестовото лисје шушкаа и лепетеа, паѓаа како дожд од костени, удараа од земјата како зимски јаболка, при сеприсутниот мирис на изминатото лето од ветерот што го создаваа со своето итање.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Сликата е направена рано наутро; сонцето тукушто е изгреано; расцутените костени фрлаат сенка на патот кон полето; мајка му во едната рака држи срп, а во другата го држи Богдана за рака; таа е облечена во вет забан, ветва кошула и опинци на нозете; забрадена е со марама; лицето ѝ е предвремено овенато, ожебавено, со модри траги што времето и животот ги оставиле; очите без сјај, без радост; устата збигорена, без насмевка.
„Животраг“
од Јован Стрезовски
(1995)