калуѓер (м.)
ПОП ЈАНЧЕ: Има еден збор: „сложни калуѓери и в сабота и в недела мрсат“.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
БАБА АНЧА: А, не така, попе, „сложни калуѓери и среда и петок мрсат“. А за сабота и недела сите ние јадеме.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
ИЛИЈА: Ама на попов му е зборот за во пости, дека сложни калуѓери и сабота и недела мрсат.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Ѕирна избричената глава на стариот Атанас, самоук столар, ерген и осамен како калуѓер.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
И самиот реши да му помогне, да „спаси една рисјанска душа“, што му беше возложено и со калуѓерската програма: „прави добро со што можеш“. Со првиот транспорт брашно за манастирот, Арсенија го испрати Сталета да растовари и да го смести брашното во амбарите.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Нејсе, тој се исповеда пред сите дека не е поп, но само „црноризец“ — калуѓер.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Одамна веќе беше ја наметнал црната риза и капа, се „подвизава“ заедно со сите негови „братија во Христа“; беше најмал брат и најпослушен, после дојдоа помали од него, а тој стана „ас'л калуѓер"; ги научи сите молитви напамет, дури и тие што „лекуваа“ најтешки болести.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
„Ти личам, можеби на глупав калуѓер?“
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Па? Не одговори ни за иследникот ни за себе, како што не можеше да одговори на набожното прашање еднаш, порано, ни оној калуѓер што дојде в болница смерен, набожен и со гонореја.немаше сили и не сакаше да одговори, како секој осамен, изгубен, безнадежен човек.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Сум ти расправал ли за калуѓерот што сакал да стане светец? Сум ти расправал! Тогаш...“
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Забитот зборуваше по турски, a еден од аскериве – вчерашниот калуѓер – му ги преведуваше на стариот прашањата: – Од ова село си старче? – праша забитот.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Попот го зеде тефтерот и моливот од калуѓерот и почна да пишува: „Во лето од рождество не плоти господа и спаса нашега Исуса Христа 1563 прииде во веси сеи богомолец – черноризец, – (како се викаш, оче?) – го праша калуѓерот. – Отец Серафим – одговори овој, а попот продолжи да пишува: Отец Серафим собра милостину од...
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Овој дојде на определениот ден по своите бегови и агалари и кадијата го отвори мезличот со читањето на ферманот, а калуѓерот Аџи-Јане му објасни за сѐ што разбра во Мариово.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Тоа така траело некаде до пред Илинденското востание, кога некој калуѓер нашол скриен пергамент на кој била нацртана статуата и испишани зборовите: „На први мај првиот изгрев на сонцето - каде што паѓа сенката од мојата глава - копај и ќе најдеш големо богатство...“
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Што си ти? Калуѓер или лудак?
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
— Море, мирни калуѓери и на Велипеток прасе јадат; било та се рекло — одговори Јован и го ослободи Толета дека збор нема да испушти по однос на неговата посестрима Митра Брлева, што ја остави пред две три години во Софија, а која се врати и настојува да тргне со него како негов четник.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
„Јазикот да си го каснеш!” ѝ велеше тој, и секое утро, уште пред да се разбуди таа, Полин излегуваше од дома и шеташе по сите околни места и собираше разни лековити тревки и билки: матарка, лопушка, кофил, калуѓерче, русе, златарка, прешлика, штрково цвеќе, напрсточе, млечарка, кострика, лишарка, кадифче, коњски босилок, чочорка, цволика, кикара, вратика, жалфија, калофер, добричица, царево око, иванчица, вртолумче, лобода, пчелинок, кукавичица, курвиче и др.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Ѕидниот часовник – Предел во кој да ги распознаеш сите божји состојки од кои растат децата и цветовите; Поштарот кој среде летен дожд тропа на вратата и го довикува твоето име; ветровите што го менуваат правецот на корабите; воин од кој е останата само бројка врежана на неговиот череп; иницијали на ѕверови престорени во болки и во гранчиња; калуѓери што се движат по работ на морето и бараат пусти земји за молитви и мир; Елена на топлата постела на првата вечер; потомства што ќе ги остават своите ребра покрај ребрата на своите татковци; записот оставен врз плочата над нас.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
- Јас сум селанец, му велам, а ова сум го читал кај калуѓерите.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Единствено калуѓерите, велам, не бараат признание на земјата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
