идеен (прид.)
Тоа да го знаеме, но не веќе апстрактно, не само во чисти категории, поими, идеи, туку во поими што се одраз на една материјална реалност, што се одразени идејни слики на светот и општеството, значи да откриеме како и на кој начин можеме и мораме да станеме „субјективни“ делови на објективната стварност, реални фактори во појавите, општеството, политиката, науката, идеологијата, уметноста итн.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
И замолкнаа старецот и детето, се преселија за малку во мислите во тој иден, убав летен ден, кога планината ќе биде најубава, кога ќе биде украсена со сите бои на ѕуницата, озвучена од грлата на сите птици и позлатена со сончевина.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Искуството со психоделиците го одвело Хаксли до мокши, екстракт од печурка кој служи како психоделичен сакрамент во неговиот роман Остров, како идеен проект за „идната“ психоделично- општествена култура.
„МАРГИНА бр. 8-9“
(1994)
Експерименталната музика не беше ниту школа - во онаа смисла во која тоа беше европската авангарда во Дармштад - таа претставуваше единствена духовна атмосфера, креативна ситуација погодна за заедничка работа John Cage на различни творечки индивидуалности во која никој не беше предводник или идеен водач, иако Кејџ (најстар помеѓу нив) од самиот почеток се истакнуваше со ширината на погледот и разнообразноста на аспектите присутни во неговата работа и мислење.
„МАРГИНА бр. 11-12“
(1995)
Во таа смисла уметноста која би се развивала во сајбер просторот, то ест во виртуелната реалност, би се соочила со истите оние проблеми со кои се соочуваше и уметноста на пештерскиот човек и уметноста на сите генерации по него заклучно со нашата генерација, а тоа е идејниот контекст, стилскиот и амбиентален дизајн, референцијалната потенција, интерактивната стратегија итн.
„МАРГИНА бр. 26-28“
(1996)
Модерниот уметник, симболична личност, идеен творец и слуга на својот сопствен грб: гласник на самиот себе во крстоносниот поход за идните генерации и историјата на неговата уметност.
„МАРГИНА бр. 34“
(1996)
Всушност, кога Јан Ван Ајк би сликал и со урина и измет, резултатите би биле исто така генијални, но паметниот Јан ван Ајк и брат му Хјуберт ги користеле своите најдобри можности - и гледај ги тие фантастични ремек дела во кои ингениозноста на шармот се натпреварува со генијалната длабочина на идејниот контекст на тие умови...
„МАРГИНА бр. 26-28“
(1996)
Еволуцијата на науките и технологијата иницира нови медиски системи кои можат да го асимилираат во себе уметничкиот експеримент и исказ, но тоа не значи дека тој уметнички исказ нема да има идеен контекст.
„МАРГИНА бр. 26-28“
(1996)
Геометриската композиција потоа успешно се гледа и на психолошки и на идеен план, успевајќи формата да ја стави во служба на една, во самата суштина песимитичка замисла за цикличноста на човековиот пораз како последица на човековата природа во која е невозможно докрај да се проникне, токму како што е невозможно да се спознае минатото, политиката, меѓучовечките односи, бракот, семејството.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Се прифаќала и веројатноста од промена на неговиот состав, во кој би влегле и идејно поактивни професионални револуционери, а не „чиновници и трговци“.
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Читајќи револуционерна, анархистичка и нихилистичка литература и дружејќи се со анархистите дојдени од Швајцарија, гемиџиите ја добиле идејната физиономија.
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Во прво време, кога дејноста на гемиџиите била ограничена на полето на идејно- политичките подготовки, потребата од некакви односи не се наложувала.
„Солунските атентати 1903“
од Крсте Битоски
(2003)
Спомените ќе останат ко сенки во животот. Ја побарав среќата што одамна ја сруши мракот умре заедно со зајдисонцето го прекрши идејниот занос јас сум поет не можам да чуствувам мрак.
„Поетски блесок“
од Олга Наумовска
(2013)