зрак (м.)
Како сонце грееше со триж светли зраци и секоја нивна заблуда ја отклонуваше.
„Пофалба на нашиот татко и учител словенски Кирил Филозоф“
од Климент Охридски
(1754)
О сонце, колку светлина ти прскаш уште рано, и како лееш светол зрак!
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
И животворните зраци изгаснаа; остави вдовица млада со дете, малечко детенце в раце . . .
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Таа под чии топли зраци народите живеат човечки!
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Илија се појавува на вратата кога сонцето е слезено до ќерамидите на куќарчето и првите зраци го затекнуваат на вратата.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Сончевите зраци боцкаа безмилосно.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
За последен пат Мече фрли поглед на блатото: под зраците на сонцето што заоѓаше, водата гореше во крваво-црвени одблесоци.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
За прв пат откако дојде во бригадата, Мече усети колку е убаво тука наутро кога првите зраци на сонцето ќе паднат над разбудениот младински логор, што се капеше во утринската светлина и веселост.
„Бегалци“
од Јован Бошковски
(1949)
Осветлен со зрак среќа занесено подредуваше влажни глисти во тркалезната кутија.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Дури Доста го сопаша појасот, го одврза гушалчето, ги разлабави врвците на чорапите и на калците, борината догоре и едвај бледи зраци ја параа црната темница во земникот на Сукалови.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
И заборав утре кога ќе ме скрие и сто сонца светнат над нас во висината – во моите очи еден зрак ќе бие, една жива струја и дах на вистината.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Земјата долу е проѕирна, чиниш некои нови и пресилни гама зраци ѝ ги откриваат тајните на утробата - корења и коски, под нив понорници, во длабичина усвитена јатка.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Секогаш наслутена во водите и мракот ти гриво блага гриво груба нерамнодушно смела секогаш жилаво месо на земјата и ноќта гриво остра сабјо немирна на виделото по сребрената врвица на просторот како зрак и како светкавица
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
Во неговата близина нема никого. Куќите трепетат како да се испаруваат. Проѕирните неонски светилки со безбројно шарени зраци.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Кога ќе се раздени, кога со првите зраци на муграта ќе дојдат да проверат, ќе најдат многу пцовисани мачки и суви липи и багреми.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Еден љубопитлив зрак се гушна со моите коси и ритамот на бледите раце ги изненади градите уморени.
„Дождови“
од Матеја Матевски
(1956)
Само куќата на Бојана остануваше секогаш тажна и мрачна, оти, откако замина Крстан, таа виде само еднаш радосен зрак, но и тој зрак брзо згасна, затоа тагата сега беше уште поголема.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Полудуваше со залепени клепки: точно врз очите му лежеше студена арапска сабја, или боцкава жица, или танка змија, сеедно, тој зрак, тој ноќен призрак го менеше својот облик, и човекот како и да се наместеше во постелата го чувствуваше и остаруваше.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Човекот не можеше никако да се намести во своето лежиште и да не почувствува како тој зрак го сече преку лице или преку грло.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Езерското огледало поруменето и смирено од последните сончеви зраци, волшебно ја одразуваше, во блискиот брег, нејзината занесна игра.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
