јаболкница (ж.)
Јаболкницата имаше широк стеблак но не можеше да ги заштити.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Чекаше со насмевка: тој се оттргна од дождот под јаболкницата.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
И да размислувам: дали влажната белина на пролетните јаболкници го лекува очите и дали росата може да го изгасне врелиот пепел во човечкото грло.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Сенката од јаболкницата во дворот играше по ѕидот над главата на сестра ми.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Тие веќе беа долу, кај своите убави колиби, изградени среде раскошно зеленило од сливи, јаболкници, јасики и други родни и шумски дрвја.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
По белината на снегот, сѐ до оние јаболкници, се протегаше јасно црвена трага.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Ама ако не кажите, жими вера, сите ќе избесам тука на јаболкницата.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
11 Мотив: рана пролет: Брегот на Профим зазеленет; неколку јаболкници и праски избрзале, порано расцутеле, се преливаат во алови и бели бои; по падините на брегот излетале и првите жолти цветчиња расфрлени како распукани жолчки; белее куќата на Профим, која е скоро варосана, а покривот црвенее како тукушто пресечено месо; по брегот пасат неколку овци, кои, чиниш, не се движат, небаре стојат во излог за детски играчки; еден коњ слегува по патеката со крената опашка како да лебди во воздухот; две шареникави добичиња, крава и вол, со издолжени вратови брстаат по зеленилото спуштено ниско и се допираат, се чешкаат со колковите; по коњот оди човек (веројатно Профим) со лимена кофа в рака; на кофата е паднато сонцето и облеснува; нишајќи ја кофата, човекот како да сака да го брецне сонцето; друг некој (веројатно Скрче) се шета низ бавчата, оди од стебло на стебло и ја потпира главата на нив, како да ги гризе.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Во Леништа се одделувам малку од литијата и скршнувам едно паровче од јаболкничето.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Небаре бичкиџии да ми влегле меѓу дрвјата, Мислиш и ноќта се ниша, како втурена јаболкница. Претоварена.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Само вика: јаболкници, круши, сливи, црници, вика и ги преќача присадите, ги одврзува снопчињата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Еднаш кога Мил остана цела ноќ во лабораторијата и не дојде на спиење, Богуле го заобиколи коритото со вода што му го стави мајка му, и низ прозорецот кој беше заборавен да се затвори со рајберот однадвор, започна да се спушта по јаболкницата, но се слизна на влажните гранки и падна.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Движењето при станувањето му е споро, круто, оди збунето нерешително, но постепено се привикнува: поеластичен е, ги допира предметите за да се ориентира, да види каде е; застанува малку како да размислува што да прави, во која насока да оди; потоа тргнува со сигурни и точни движења како да е буден: ја отвора вратата од одајата и излегува; а ако е заклучена, ја отклучува; ако го нема клучот на вратата, оди кај прозорецот, го отвора, се фаќа за гранките од јаболкницата и по неа како мачка слегува во дворот.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
На селските јаболкници немаше веќе ни плод ни гасеници.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
И отишол водејќи го ждребето на улар и не вртејќи се да види со каква мака бегот ја задржува кобилата на работ на својот овоштарник со доцна процутени јаболкници.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Претоварена е земјата со расцутени јаболкници.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Возот влегува како меѓу намети бел снег, наврнат на јаболкниците.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Родот на јаболкниците се крастоса, се крастосаа и крушите, сливите родија плод без семки, плускав, запложен, издолжен.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Но игуменијата не била руменолика девојка да ѝ се радува и да се кити со кукурек и јаглики: доаѓа време кога јаболкниците ќе бидат нападнати од гасеници, а компирот од кртови и слепи кучиња.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Мислев дека она што треба во мене да е страв станува дива болка од која ќе можам да се избавам далеку од ова чудно земјиште со многу жили во себе, негде на некое бачило запаметено од детството или од прикаските на тоа детство: во несоблазнет дом на недоразвиени јагненца до чии меки слабини топло се дише, бескрајно се сонува цутењето на праските и јаболкниците.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
