чуди (несв.)
Се чуди со ужас и денес албанското племе што јунак татко ти беше; со славата побратен, сердар, тој целото време беше на херојство решен.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Седнах, моми, окол' баба пред црковни врати, па сја пуљам и сја чудам зашт' е жаловита и што барат в таква доба т'мна и вечерна, кога људи сја собират дома си сос чељад; кога људи си оставјат дневни си печалби и сбирајат окол' себе дребни, мили рожби, па с них они сја печаљат да сја развесељат, да забравјат дни си чрни, маки, таги, глоби...
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
– „Ба, братко, колку за тоа така си е, му рекле друзите на стареата, нека е жив Силјан, многу итроштиње научил дури шетал по туѓи земји, да од тоа ќе знае и приказни што чул да ни каже и да нѐ чуди.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Туку седи Силјан и се чуди на тоа што му го кажувале; каква работа ќе биде таа, луѓе невидени ни чуени да му прикажуваат за сѐ што имал дома и за што му се сторило нему и во селото.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Ако е така, зар можеме да се чудиме на поведението на Руската влада по македонското прашање и на нејзината изјава оти Русија нема да му помогне на комитетот да се создаде “Бугарска Македонија”?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Има цело Скопје да види и да се чуди...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
ПАНКО: За тебе не се чудам. Ти би се ујдисал со секого, со Цигани и со ѓаволи. Ама чорбаџи Теодос, тој со Ѓупци!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Чудив се чудив што да ѝ речам. Чудив се чудив што да ѝ речам. Што да ѝ речам, како да ја прашам!
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
РИСТАЌИ: Ти се чудам што береш гајле ти! Тоа гајле е мое, не е твое.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
- Што се чудиш? Зборува со мајчичката божја човекот!
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Само едно ме чуди - нема маж а ќе роди.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Жими вера, јас чудам на чорбаџи Ристе и заблазнувам оти вака погодил живот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— Как Крсте, бре слепче? Откаде докаде десеттодишно дете го запопиле? — се чуди Јован, не знаејќи дека ова е пиеска, а не вистински живот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Третиот ден Бошко се чудеше што да прави: дали да им ги врати парите на луѓето или да ги чува уште некое време?
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
Штом почнаа да се приближуваат кон местото каде што беше Мартин, тие сѐ повеќе и повеќе забораваа на тоа и се чудеа како ќе му пристапи Трајанка на Мартина.
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
- Бреее! – се чудеше дедо Ангеле. – Е погана душа бил...
„Луман арамијата“
од Мето Јовановски
(1954)
„И тоа е за вас херојство?“ пак рече не верувајќи дека уште не крикнал и не замавнувал и се чудеше зошто наеднаш се помирува со во неврат изгубените сочни стебла и со мирисот на нивните стеблаци.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Пред тоа, кога се качуваше по камените столбови на жолтата трикатница искитена над темелот од детски креди со смешни глави и забранети зборови, се чудеше.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Гледаше и не се чудеше што не виѓава. Како слеп, мислеше. Не, не, сега, се исправи.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)