суштина (ж.)
Таа е и тоа и нешто спротивно, но не нешто спротивно „однадвор“, не како проста и мртва негова разлика, туку како негова жива спротивна страна, појава, особеност, суштина, итн., којашто и го обусловува.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Тоа ја сочинува суштината и срцевината на неговото учење.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Ред и логика меѓу нив и не можеше да има, зашто материјата и духот, квантитетот и квалитетот, суштината и формата, по тоа сфаќање, се апсолутно раздвоени, идентични сами себеси или се само ствари, или само појави.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Сега сета суштина на неговото постоење беше само во тоа да не го изгуби од пред своите очи тој идеално направен круг во небото, а низ неговата крв и низ сите негови можности да чувствува наеднаш му се будеа сите богови со нивните усвитени кораби, сите бели атови и нивните боговски колесници, сите затрчани младичи со факели и сите Сончеви Мајки, што го чекаат тој морен патник зад првиот брег, да му постелат и да го нахранат.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Сѐ, дури и неговиот живот, сега излегуваше на една сосема нова, обесмислена чистина, губејќи ги сите свои суштини и останувајќи само празно, попусто талкање, кога ќе се обидеше да си го замисли макар и само тивкото брмчење на човечкиот разговор во некоја квечерина.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
КРИСТИНА: Од што си болен? ЈАКОВ: Психоза шизо-афектива со присутни аудитивни халуцинации и нагласена депресивна компонента. (Пауза) Се бавев со суштината и суштината ме испече.
„Диво месо“
од Горан Стефановски
(1979)
Она што заповеда е првичната, неменливата и неизменливата песна, суштината што се јавува како песна...
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Во суштина психеделичката уметност е битка за мотив.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Ова во суштина исто становиште, ќе го поддржи и Превер.
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Меѓутоа, точно тоа е новинарство - од деталот да се открие суштината.
„Патувања“
од Никола Кирков
(1982)
Тој говор човек го носи во себе како предлитерарна свест - тој го асимилира во детството, - не го учи туку го впива и го вдишува, така што ништо не може да го надомести тој период на создавањето првите свесни впечатоци кои се, едновремено, и суштина на содржината но и феномен од јазичен крактер.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Секако дека во онаа заедничка констатација оти стилот на Чинго е близок до „говорниот јазик“, согледана во редица критички и есеистички текстови за прозата на Чинго, се кријат можности за натамошни појаснувања и аргументирања кои, можеби, ќе нѐ доведат поблиску до самата суштина на прозата на овој автор.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
„Говорноста“ на прозата на Чинго секако има пресудно влијание врз суштината на нејзиното примање кај читателот.
„Големата вода“
од Живко Чинго
(1984)
Исполнет сум. Претечувам Од ѕвезди, од песни Со кои ги залечувам Невидливите арабески Изрежани по суштината Моја, по внатрешнината, Од која се лачат и зрачат Моите певни стихови, Моите копја и штитови Со кои се бранам и напаѓам Крај кон се раѓам и умирам (Пак и пак и пак) Се чини, така ми е судено Да сум стишен и извишен знак. Зрак.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Помолча отец Иларион, отпива од виното и продолжи: - Свети Јован Златоуст вели дека душата човечка е дух умен, беспримерна и неописива убавина, самовласна, света, суштина сродна со небеските и бестелесните битија, вечна, бесмртна; слична на бога, зашто го носи ликот на својот Творец. А животните таква душа немаат.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
- Направи пауза отец Иларион и продолжи: - Душата е корен во човекот; како што од коренот на дрвото се храни стеблото, гранките, лисјата, плодовите - така од неа се храни телото, видот, слухот, говорот, волјата, свеста и сè што човекот има; таа е извор од каде сѐ почнува и сѐ враќа; огледало севидливо; владател и роб; таа е целина како сонцето; сеопшта суштина; сила што обновува како соковите што го обновуваат сувото стебло давајќи му нови израстоци; таа е бунар во кој водата е матна или бистра, мирна или замрешкана; светлост затворена во пештера од крв и месо; зрачи, или потемнува; пламен и пепел; камен гранитен или прашинка; оган кој дур е под контрола е благодет, а потоа пустошник; какво тело носи, таков лик има; со менување на телото, и ликот си го менува; по неа се чита и открива човекот; често е читлива, а често загадочна; некогаш ти допушта да ѝ се вдлабиш и да ја видиш, а некогаш за миг ќе те заслепи како поглед во сонце; некогаш е живо железо што тече, поток без форма; кораб на отворено море; пространство огромно, но и теснец затворен во тајните свои; нѐ држи цврсто како градба, верно нѐ придружува, но не знаеш во кој миг ќе нѐ изневери...
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Направи пак пауза отец Иларион, отпивна од чашата, ги избриша неколкуте капки вино на брадата што блескаа како скапоцени каменчиња на светлината и пак продолжи: - Свети Софроние Ерусалимски вели дека господ при создавањето на светот ги поделил битијата на времени, минливи - тоа се неразумните, а разумните ги обдарил никогаш да не умираат и да не се распаѓаат како материите што имаат времен карактер и што се појава, а не суштина.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Значи се работи за замена на суштината со формата.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Така на пример супстанцата во која е содржана суштината на човековиот дух се наоѓа во еден столб што допира до темето, горе, се спушта по 'рбетот надолу и кај коренот на гениталиите свртува нагоре до стомакот некаде зад папокот.
„Балканска книга на умрените“
од Мето Јовановски
(1992)
Но, не доаѓаш. Во што е суштината на твоите исчезнувања?
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
