саат (м.)
И у полношт ја собудила царицата девојката и ѝ рекла: „Иди, Марие, напред, и ја по сахат после ќе дојдем по тебе.“
„Избор“
од Јоаким Крчовски
(1814)
– „Ах, проклет да е тој саат, си велел сам со себе Силјан, кога им грешив на мајка и на татка, да ме втаса ваква клетва, бев човек сега и да си ги пречекав сватовите, и јас да се веселам како сите што се на свадбава.“
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Многу биле лоши, разлавални; татко и мајка ич не ризале, многу ги огорчувале, и зер татко им бил многу лут, така и мајка им, та беа ги колнале многупати, ете зер ѓавол натемаго беше се погодил, чедо, некој лош саат, кога ги колнала мајка им вака: „Синко Сиве и ти ќерко Чуле!
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
Ти, синко, не ме слушаш за ова што те учам сега; арно ама ќе дојде саатот, што моиве зборови се по глава ќе те удрат и тогај ќе поверуваш; арно ама што рекол некој: ќе ти дојде умот, ама ќе ти појде кумот.
„Силјан штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
СПИРО: А! Саглам саатови имаат. И, како многу не сакаат...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
СПИРО: Саатот. Еве го иде.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
КЕВА: Проклета, како благословена! Еве што ни направи тој саат.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
А некој само заради тоа што не зготвиле до саатот што дале теир!...
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Трчај, ќе видиш! (Префрлува во куферот и вади златен саат).
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Срок толку и толку дена до толку и толку саатот.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Да го видиш во оние алишта дебарски само со гајтани, ќостег од срма до рамото, нож и пиштол од сребро, а саат од злато, појас свилен, па на него шамивче свилено пред себе.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Ако пак е дојден тој слепиот саат, шо велат, јас од него не бегам; токо, пак воа го вела овде, пред вас, како пред свои родители: шо имаме да си кажеме напред, да не речеме утре, ни он, ни јас, оти сме се излагале.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
— Ќе растиме, невесто Досто, ќе работиме ние со Нешка и ќе се гледаме. Токо, де речите „аирлиа да е саатот", и чините ми а алав.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
„Седете ми со здравје, деца" — „ај ми со здравје, дедо", си отиде дома, се понавали на рогузинчето крај оган и предрема некоја декика или саат, не знаеше ни сам колку.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
– Секој од вас дванаесетте души ќе соберете од по тројца свои луѓе – комшии и ќе ми ги донесете за еден саат овдека на сретсело; разбравте?
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Зимата дуќанчето им работеше како саат и беа задоволни кога имаа што да им испратат на Мара и на Јовко, кој таа зима веќе беше почнат да оди на училиште.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
Покрај јадењето, судењето, наложи и парични давачки — „за пашата" — од секое село, покрај оние што и собра есеноска од црквите. Му требаа на пашата бели меџудии да ја подреси уздата на коњот; му требаа лири и половини лири за ќостези на саатите.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
— Не бу, бре кајмакам ефенди! ) — Не бу, бре бимбаши ефенди! ) — ама пајтонот одлета долу Могевите воденици и го фати за неполни три саати Битола.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Јован тропна, ги зеде торбите и сакмата ги натовари на неговите маски и уште со два три саати рано го напуштија темното и толку омразено планинско селце.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
се фаќа за носот и повраќа, некој снебивлив и кревок човек, ние одиме и смрдиме, ни смрдат алиштата, ни смрди и дишењето, душата, одиме меѓу пушки и штикови в затвор, а таму - пак сослушувања, нови премрежиња, кај ви се пасошите, ни велат, ги фрливме в море, велиме, од страв да не бидат откриени, велат, не од страв, туку од радост, велиме, не можеш со ѕидон да се разбереш, ние кажуваме едно, тие прашуваат друго и ништо не помага, нѐ осудуваат на смрт со стрелање, мене, Стевана Докуз, Илија Јованов, Добри Закоски, Јоше Богески и Силета Плевнеш, Стеван се тресе, го собира срцето ко полжав роговите и олкави солзи му се тркалаат по образите, му паѓаат в уста, а тој само шмрка и ги подголтнува и идат две војничиња со муцки од глушец и со ситни очи како топуски и ни собираат сѐ што имавме купено: чевли, шапки, палта, панталони, обетки и прстени за жените, џепни сатови, пари, сѐ, еден зема, другиот ги собира на една мушама, ги подврзаа плачките и ни даваат белешка, што зеле, ја подврзуваат мушамата со крајовите, ја креваат и си заминуваат, отиде печалбата наша и седиме, никој не заспива, од утре ќе имаме напретек време за спиење, уште една ноќ живот, си светкаме со очите и прашуваме кој го фрли прв пасошот,
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
