рѓосан (прид.)
СПИРО: Е, тоа веќе... ќе фати место... А клучот го најде на пат: рѓосан...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Раскопани, буѓосани со обрачи 'ргосани, по темни изби мемливи ријат ги црвци смрдливи.
„Бели мугри“
од Кочо Рацин
(1939)
- Божидар, плати. Извлеков од плиткиот џеб на панталоните две `рѓосани перца за пишување, едно парче сино стакло и зеленикава бубачка богомолец.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
- Малку е, наслутив насмевка зад замрсените влакна со боја на `рѓосано железо.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
„'Рѓо 'рѓосана, Досто! Си видела сомун, па сакаш погача. Не ти е доста чупе, па требело и дете. Море, дертот ќе го вате ошче еднаш јас кога ќе стенкам долни крај, душата да ми излева!
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Внимателно го крена ’рѓосаното железо, изгравирана глава на лав, што висеше на она крило од портата кое не се отвораше при секојдневната употреба и околу кое беше напластен од страните мов, а од долната ивица, напролет никнеа тревки.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Стариот рѓосан клуч штракна неколкупати, вратата од ќелијата се отвори, клучарот го пушти да влезе трговецот и пак ја заклучи вратата.
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Неколку пата штракна рѓосаниот клуч на клучарот, скрцна старата тешка железна врата и се отвори...
„Гоце Делчев“
од Ванчо Николески
(1964)
Дремеше врз ’рѓосаните шини со скршено железно срце во осовините.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Газеа по гнилите прагови, наведнувајќи се повремено за да земат парче одамна фрлена жица, рѓосан шраф или некој друг фрлен и заборавен предмет.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Се помачија малку додека да ја отворат ’рѓосаната врата.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
- Па, некаква стомна, некои ’рѓосани железа, џгура, а Дуковци, таму во нивното компириште откопале едно големо врчвиште.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
До вечерта Бојан истрела уште неколку куршуми, целејќи во еден стар, ’рѓосан германски шлем, останат на колибата уште од Првата светска војна.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Ѕидниот часовник – предел во кој да ги откриеш тајните лузни на душата; песокта што ги покрива невратените; првата насмевка што се раѓа во крошните; полноќната птица што избега од библијата; прекрасните дождови што патуваат од праискони и чекаат пред портите на пролетта; пеперутките што во својот лет го пишуваат името на мојата татковина; `рѓосаниот меч на воинот; исчезнувањето на зборот; тревата весела како детенце пред да му облечеш кошулка по бањање; ноќта во која исчезнаа светулките и се скрија меѓу цветовите на сината вазна; бесконечните надоаѓања на болката и на огнот,
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Што призива овој `рѓосан меч, Ова црно рикање на добиток во летна ноќ, Што сака да каже оваа лузна на душата?
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Има таква ноќ во која не постои збор Што може да ги одгатне сите лузни Има таква нож во која се распознаваат само `рѓосаните копја на оградата во дворот И некоја златокрила пеперутка што се провира низ нив Има таква ноќ во која ѕидиштата на собата се сосема голи И во која неочекувано до тебе како последна причесна Допира тешкото удирање на стар часовник
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Дамките како кај рибине, олкави вака, ко парина ’рѓосани.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ние подлипнуваме, ко изворот што испушта рѓосана вода.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Ако погледнеш од горе, гледаш само црневица од забрадени, бабуњосани, свиткани и стуткани сенки како врват со наведнати глави и со одвај видлив чекор, една до друга покрај казаните и, без да погледнат во чинијата, во војничката наполу ‘рѓосана порција, во бакарното котленце, во исчаденото тенџерче, во лименката од празна конзерва, тргнуваат со уште порастреперен чекор кон своите рогозини во старите италијански коњушници во кои никој не успеа да го сотре мирисот на коњската моч.
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
Трепетлива врелина под клепките, леплива крв под дланката и оддалеченост од сѐ што станува во тој ден. Се сети на некого од едно румено и зажарено лето, во една блага западна смиреност и скоро 'рѓосан сјај на 'ржта, бојата на класјата го пренесе на нејзините коси.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
