рѓа (ж.)
Браво, бре, ово је баш делија ... Него шта, не може свака рѓа да буде четник...
„Гладна кокошка просо сонуе“
од Блаже Конески
(1945)
„'Рѓо 'рѓосана, Досто! Си видела сомун, па сакаш погача. Не ти е доста чупе, па требело и дете. Море, дертот ќе го вате ошче еднаш јас кога ќе стенкам долни крај, душата да ми излева!
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Наведнат полесно ќе ги види дамките што не биле и што не се ’рѓа.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се чуди зошто дрвеновата дршка е под ’рѓа на темни дамки.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Темната 'рѓа од другата страна на улицата беше сѐ што можеше да види.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Немо бара одговор. Му кажувам дека тоа не е ’рѓа туку исушена крв.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Се изненади - бакарот беше покриен со темнозелена ’рѓа: пред него стоеше насилникот Мирон.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Ова е за твое добро, Исусе.“ Отец Симеон опцу со разлеана крв во устата бессилен да се извлече од клопката. Јазикот му го жежеше опор вкус на ’рѓа.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Плунката му беше опора како ’рѓа; ја чувствуваше в уста и не можеше гласно да се насмее.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Работеше нешто, повеќе белешкареше, за она време додека Змејко беше бригадир на градежната бригада, тоа време имаше доста такви белешкари и евидентичари, крај оние што работеа и што се натпреваруваа, а кога Змејко откажа да остане бригадир, тогаш уште првата утрина старецот ја изнајде некаде и ја зеде под мишка една стара заборавена и извалкана од рѓата синдикална книшка од 1922 година, што се беше сочувала меѓу алатите и отиде со неа кај Претседателот.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
И планината ’рѓосува. И небото ’рѓосува и рабовите полека се бришат, се мешаат со ’рѓата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
`Рѓата на Милоша Милоевиќа нема да го извалка името на честитиот српски народ, а постапките на нашите цариградски чиновници нема да го обесчестат името на бугарскиот народ кој ги презира нивните совети и нема ништо заеничко со нив.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Моите очи останаа живи само за ток експонат во гробницата на ненужните стари мечови и наџаци, кубури, клопотарци, икони, лажни Буди и Шиви, црковни книги, евзонски носии, светогорски бројници, сребрени пехари и фајански ламби, кандила, беговски чибуци, во тој калеидоскоп во кој вчерашното време умрело под 'рѓата на механизмите на секаквите дрвени и порцеланени часовници и го нема зад правливоста на старите огледала тоа време од кое испариле и кросниците и творците на сета излитеност. Рубина - но дали Фаин?
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Сеќавањето е разбуричкано и покриено со 'рѓа на времето. немој дедо ти се заколнуваше да не му ја ископуваш тајната на младоста, рече гласот.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Ми се качи ко 'рѓа на железо што се качува и почна да копа, да разјадува.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Да не ти се залепи 'рѓа, пијавица!
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Водата за неа е 'рѓа и зер, беше рекле.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Исушената крв е 'рѓа на животот.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Од споредниот пат што подолу од свијок ќе се забуца во пролоканата стврднатост на царскиот друм, во неговата груба едноличност, се издвојувала врвица и, несигурно кршкајќи меѓу безимени грмушки со празни зајачки легала, се губела во дабов густеж во чија проредена 'рѓа се таложело мртво спокојство. По таа врвица се тетеравел Онисифор Проказник.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Подоцна, многу подоцна, се чуло во Кукулино од некои кираџии дека се вратил оддалеку маж ѝ на Фиданка Кукникова и исекол поголема гранка од дуњата во дворот, ја исчистил од кора и ѝ ја измерил тежината со десната рака, бил висок, со светла коса и имал во торбите и дисагите што ги донел на маска секакво богатство; веднаш, со првата ноќ на неговиот втор живот во Лесново, ги спобркал сенките што се грчеле со машки воздишки околу неговата куќа сѐ додека не натерал тројца никаквеци да се напикаат во манастирот па тој таму без збор ја дигал и ја спуштал ластегарката поттикнуван од цел куп жени што дошле да ги собираат своите парталковци и да ги лекуваат дома од модрици и навреденост со толчен печен кромид во зејтин, потоа, по три или четири месеци, кога можело да се види дека прочуената убавица затруднела, попот знаел дека ќе остане без нова кошула, без нови чорапи и без куќа иако Доце Срменков му рекол дека ќе му купи нови опинци и, повторно облекувајќи ја везената кошула, отишол во некое штипско село по осамена вдовица со момченце од три години и со покуќнина што можела да се натовари на два магарешки коша, така било, селото се наполнило со доенчиња до првата протока на ракиските казани во сувите дни кога младите татковци се насмевнувале со модри усни кон Фиданкиниот маж од чија ластегарка сѐ уште накуцувал ситноглавиот Гавруш Пребонд но тој и порано со есенските 'рѓи чекорел под тешката облека со една здрвена нога од настинка и веќе се пеело, законите на Лесново или биле измислени заради дојденците или се заборавиле, и се кршел каменот по пештерите, впрочем и можело - на небото потрепетувале многу повеќе ѕвезди отколку што ги паметеле луѓето во тоа кратовско село.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
