отклучи (св.)
(Бара клуч во палтото и од како го наоѓа отклучува, но кога го подига капакот и некој ризи очите необично ги отвора и паѓа — седнува пред куферчето).
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Тој се приближи до Христовото распетие, се прекрсти и го бакна. Потоа го отклучи куферот.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Во тој миг, во тоа лудечко запрепастување на малиот крадец, Стојан Ванков се мачеше однадвор да ја отклучи вратата на својот стан.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Го отклучи катинарот, потоа со друг клуч бравата и го крена капакот од ковчегот.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Влегувањето во градината е бавно влегување во примката на времето што само зборот ја отклучува.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
И навистина, додека ја отклучувам вратата од станот, сосем непредвидено, ме засекува женска смеа.
„Младиот мајстор на играта“
од Александар Прокопиев
(1983)
Но Мил му го трга коритото, му ја заклучува вратата, го затвора прозорецот однадвор, и кога Богуле ќе стане, продолжува да врши експерименти во собата: му го дава клучот и му вели да ја отклучи вратата, и Богуле ја отклучува.
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Крај нив сѐ е озвучено Со певлив клуч отклучено, Со блага умилност.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Душата - птица, лета, Отклучете ѝ, отворете ѝ, Нека одлета Небото да го надлета И на него да слета, Со песната изустена Од мојата уста Од зраци исплетена.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Стражарите одвај ги прифаќаат зборовите, но се сложуваат да нѐ отклучат со Оливера.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Запревме во Тирана. Ни ги отклучија лисиците и пак нѐ затворија.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Ме зеде за потаму. Ми отклучи нова ќелија.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
- Имаш мајка? - ме праша момчето што незабележано ми се беше приближило од зад грб додека се обидував да го отклучам катанецот од велосипедот „паркиран“ пред нашата зграда.
„Јас - момчето молња“
од Јагода Михајловска Георгиева
(1989)
Но отец Иларион знаеше дека Бонети не мирува, па често кога ќе го насетеше дека се вртка крај нејзината одаја, ќе се накашлаше давајќи му знак дека е буден, или ќе ја отклучеше вратата од својата одаја давајќи му време на Бонети да се повлече, да не дојде до кавга, до расправија.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Изговарајќи некакви волшебни зборови ја барав врвцата со клучот, отклучив и со широко движење на десната рака ги поканив другарите да влезат.
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
ЈАС заклучувам - ЈАС отклучувам! ЈАС палам - ЈАС гасам! ЈАС ага - ЈАС паша!
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
Ги отклучи одаите во куќата и приреди голема гозба за целиот град.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
„Демнев каде стариот ќе ги остави резервните клучеви“, ни рече и ја отклучи левата врата.
„Клучарчиња“
од Бистрица Миркуловска
(1992)
Никаков звук не се слушаше одвнатре. Ја отклучија вратата уште пополека и ја пуштија Маргот. 32
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
ВЕРА: Навистина е чудно: јас сонував дека некој го затворил во шкаф за облека, а кога почнаа да го отклучуваат и да го тресат шкафот, тој самиот дотрча со калауз, страшно сериозен, и помагаше во отклучувањето, а кога најпосле отклучија, се виде дека таму виси само еден фрак. Необично, нели?
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)