наречје (ср.)
Нашїй-отъ ѧзикъ, како що є познато, се дѣлитъ на две главни наречїѧ, отъ кои-то єдно-то се говоритъ во Болгарїѧ и Тракїѧ , а пакъ дрȣго-то во Македонїѧ.
„Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ“
од Партениј Зографски
(1858)
При ова кратко изложенїє присовокȣпȣваме неколко народни песни на Македонско-то наречїє , кои въ много отношенїѧ се любопитни.
„Мисли за болгарскїй-отъ ѧзикъ“
од Партениј Зографски
(1858)
155 Благодарејќи на условите, сега ние си го избираме за општ литературен јазик централното македонско, т.е. велешко-прилепско-битолско-охридското наречје.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
131. Словакот Павел Јозеф Шафарик (1795-1861) е истакнат словачки и чешки филолог и етнограф, чии најзначајни дела се: „Историја на словенскиот јазик и литература на сите наречја”, „Словенски древности”, „Словенска етнографија“ и др.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Инаку, еден од најзначајните обиди шопското наречје да се издигне на степен на литературен јазик за Бугарите и за Македонците, како компромисно решение, го направи штипјанецот Јосиф Ковачев (1839-1898) со својот „Болгарски Буквар” (1875), наведувајќи дека „шопското наречје”, со центар во Ќустендил, е средно и најчисто зачувано меѓу „севернобугарското или балканското” и „јужнобугарското или македонското”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Молкнаа усти погани, стариот Белич занема над книги празни, глупави за јазик и наречја.
„Робии“
од Венко Марковски
(1942)
Некогаш тука имаше едни млаки Една воденица зад млаките висока бреза среде гробиштата птици што разговараа со неа на нејзиното наречје перачка на јазот со црвени коленици и голи дојки сонцето што ја поземаше за раце и ја вглобуваше нејзината сенка врз ѕидовите и вратите на домовите како живо писмо до сѐ што ќе се плоди низ иднината...
„Љубопис“
од Анте Поповски
(1980)
Слушам некој далечен грчки јазик, понтиско наречје.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
(...) Тој иредентизам, во област во која на бадник спонтано се пее O, Tannenbaum!, овозможува одличен пример дека наречјето, наследната конституција или традиција не спроведуваат над поединците апсолутна моќ која инаку на тие чинители им ги подаруваат науките за човекот.
„МАРГИНА бр. 6-7“
(1994)
На нимфите сенките
на амор морите
вршат околу
судбата- наречјето
блудно дејствие
ведра трагика
околу мене сенките
околу мене морите
наречјата, пророците
- мене пороците.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Како предмет на изучување на Древно Македонистика е следното: Двете древно македонски азбуки (јавната и тајната азбука) од древниот македонски дија- систем, подоцна биле основа за повеќе дериватни азбуки на некои древно македонски племиња, кои составиле свои варијантни азбуки, приспособени на своите наречја.
„Ветришта“
од Радојка Трајанова
(2008)
Климент Камилски најпосле со свечен глас како пред амфитеатар, во кој единствен слушател беше Татко се огласи: Додека престојував во Франција, Шпанија, Белгија, на Запад, често ги слушав предрасудите за нашиот Балкан, посебно беа нагласени тие од доменот на јазикот: сме ти биле разделени со голем број неразбирливи јазици, наречја, дијалекти, недовршени идиоми, сме ти биле жртва на најсилното пророштво на Вавилон.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
