леќа (ж.)
Токо, ете, вака, кога грашок, кога леќичка, тиквичка, пиперчички, расолец — дури да си го заколиме гуцето.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
„Та тие не знаат за поарно" — си заклучи Толе и ги покани да ручаат од ладната леќа и 'ржаните коромани.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Седнаа близу до водата, да можат почесто да потшмрккуваат за да не им застане некој залаг во грлото, оти леќата не беше доста да можат со неа да ги поголтнуваат сувите залаци.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Беше си пригодил сенце, шумичка за овците и козите, слама за говетцата и магарашките, та не пуштајќи ги на паша, бидејќи земјата беше бела, тој им скубаше сено од стогот и шума од лисниците и им фрлаше по трипати на ден и си лежеше испружен крај огнот во колибата, чурејќи си го лулето со убав канатларски тутун, што, заедно со лебецот, сланинката, сиренцето, грашецот и леќичката, редовно му го испраќаше Миша по комшијата Суклета.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Сѐ што ќе замисли пладнето ќе блесне и ќе се роди од залезот што бега со таа течна леќа.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Навечер го товараме магарето со пењушки и си одиме. - Со пењушки најдобро се вари грав и леќа, вели Велика, оти пењушката не гори, туку само го држи огнот.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Мил лежеше на земја - мртов; околу него парчиња од испокршени епрувети, шише со гасови, глинени садови, кварцни лампи, електрични жици, леќи, микроскопот...
„Јанsа“
од Јован Стрезовски
(1986)
Стави контактни леќи и обој ја косата. Не посака.
„МАРГИНА бр. 4-5“
(1994)
Големиот персонален компјутер, ТВ-то, видеото и дури фотоапаратот - тие се како контактни леќи, како проѕирни протези, кои се така интегрирани со телото, што му припаѓаат скоро генетски, како пејс-мејкер’.
„МАРГИНА бр. 15-16“
(1995)
Без леќи ракавиците и облеката се елегантен начин на давање импулси на компјутерот.
„МАРГИНА бр. 17-18“
(1995)
Некои од нив се занимаваат едноставно со планирање на логистиката за идните војни; други изумуваат сѐ поголеми и поголеми ракетни бомби, сѐ помоќни и помоќни експлозиви и сѐ понепробојна оплата за блиндираните возила; други бараат нови, сѐ посмртоносни гасови или порастворливи отрови, што ќе можат да се произведат во доволно големи количества за да се уништи вегетацијата на цели континенти, или сорти на вируси што ќе предизвикуваат болести, а ќе бидат имуни на сите можни антитела; трети се трудат да произведат возило што ќе си го пробива патот под земјата, како подморницата под водата, или авион што ќе биде исто толку независен од својата база, колку што е бродот на едра; четврти ги истражуваат дури и подалечните можности, како што е фокусирањето на сончевите зраци преку леќи што ќе бидат поставени илјадници километри далеку во вселената, или предизвикувањето на земјотреси и бришечки бранови преку заробување на топлината од земјаното јадро.
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Верата за разумот е исто што и леќата во скрипториумот за слабите очи на Пелазгиј Асикрит: со помош на леќата отец Пелазгиј ги гледаше оние слова дробни што му беа и сосема невидливи, од невидливото правеше видливо, на непостоечкото му даваше форма и значење, но никогаш не разбра дека таква леќа не само за очите, туку и за душата е нужна, и дека таа леќа верба во Господа се вика!
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Едни грав, други леќа, а имаше и такви кои донесоа ориз со праз.
„Жената на белогардеецот“
од Србо Ивановски
(2001)
И двоглед, и двосмисленост
и постојана потреба за
суредување, за дотерување
на фокусот, за вртење на леќата
на времето.
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Доаѓаат тие, Бугарите велам, и ни велат дека сме Бугари, та со камиони ни носат износени алишта, среде село растоваруваат од камионите вреќи со брашно, грав, леќа, шеќер и пакети со некакви слатки за децата, сокови, кока - коли, па дури и вода.
„На пат со времето“
од Петре Наковски
(2010)
Набрзина ја изедов супата од леќа, и појдов во просторијата со креветите.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
„За доручек леб и малку путер и чај. За ручек леб и супа од леќа.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“
од Гоце Смилевски
(2010)
Адолфина, паулина, марие и роза - сал една би била вишок во драмата на чехов а сите се отпишани од тефтерот на брат им зигмунд фројд отла и кажува на адолфина дека ги довеле во логорот во терезин и дека е најдобро тука да останат што подолго отла и кажува на адолфина дека храната е еднолична, катаден супа од леќа а попатно и спомнува дека има брат по име франц кафка адолфина веќе почна во себе да го портретира кафка мачејќи се во шеширот да му ја смести ергенската несреќа - во бараката на трудниците несреќата има друго име во предвечерјето на смртта и без месечина јасно се гледа дека црното млеко не е поетска измислица под црно сонце во црна темница четирите сестри на зигмунд фројд спокојно го чекаат црниот воз кон невратот рано в зори и не го забележаа брат им зигмунд како нервозно се тртка лево-десно на перонот пред да си ја испрска совеста во ѓолчето од сестрински солзи.
„Ситночекорка“
од Ристо Лазаров
(2012)
И за саралија со шеќер или со мед, за мазник - кори печени на сач и клавани една врз друга, та попрскани со млако топена маст, кори за оризник – и тие печени и попрскувани со маст и ориз или кори за лешчалник и фасулник, пак печени на сач та поливани со леќа или грав омекнати во млака овча маст...
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
