леден (прид.)
Нам водачи тие ни беа; без бог да ги штити смртта ги однесе ледна.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Штом опасност видеше Кузман од негде, тој тешко мавташе оружје ледно. Во погледот - острина.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Со раце на колена, пушката светната ледна таа ја милува благо.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Ледено спокојство. Езерска шир. Тишина. Скаменет мир.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Загледај во сите осамени, сите разделени, и сите ледени врвои и сите ливади зелени, и чуј - додека твоето крило над нив морно се вие како немирно во нив моето срце бие! Не слетувај галебе мој, врати се пак во јатото.
„Слеј се со тишината“
од Ацо Шопов
(1955)
Така згрчен, ги ослушнуваше шумовите и итро, со ледениот сјај на тркалезното око, го следеше несигурното движење на непознатиот.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Не можеше веќе исклучиво да се потпира на своите чуда од осумте ридови и на своите ледени патокази?
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Но нејзиното срце беше ледено. Затворено...
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Се наведна над лицето, замрзнато од леден, црн удар, и не најде ништо што мислеше дека ќе најде - еден свет на тој човек, едно движење во просторот на продуваното време, сѐ она за што му говорел тој во темните крчми: детска играчка на изгубеното чедо, тажен кловн со плачни очи во тоа барутно време, некакви Марии со црвени искри во коските.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Сѐ занеме под високите сводови: зацари ледениот здив на смртта. Зловешто.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Ништо. Само се виде двапати себеси во ледените зеници, се виде во невидени размери, во зелен џакет, со зелено лице и зелена маска на челото.
„Месечар“
од Славко Јаневски
(1959)
Оф! Леле ама е ледена! Леле ама е бистра!
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)
Така и со појавата на срната, иако таа го разнежи, иако почувствува задоволство дека може да ѝ помогне, сепак изостана онаа вистинска, пенлива детска радост, што би се случило кога би бил и дедо му крај него, кога снегот не би паѓал толку застрашувачки и кога не би постоел тој скриен, тој леден страв што го остави ненадејното волчешко завивање.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Му одговори ледена тишина. Ја затвори вратата.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Ме сковал ледот И мене и брегот, во тешка зима Ме гуши ледот, ме леди снегот Во леден свет од мори и чуда.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Бегам леден во ноќта луда, Изгубен, заболен и сам Во срцето на зборот загледан И од зборот љубен и огреан Се враќам во сонет од рими дочекан, како лебед пред смрт, распеан.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Тој беше голем, безвкусен, кршлив мразулец, снежен човек ставан в кревет секоја ноќ, преполн со конфетни сништа, ледени кристали и снежни луњи.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Имаше зимски ноќи кога се будеше со порцелан во коските, со студени ѕвончиња што му ѕунеа крај ушите, со ледени прободи во нервите како сива светлина од студени огномети што експлодираат, распрснувајќи се во вжарени снежинки над пустото тло, длабоко во неговата потсвест.
„Лек против меланхолија“
од Реј Бредбери
(1994)
Ме прекорија: Зошто толку пепел Зошто толку леден прав?
„Вечната бесконечната“
од Михаил Ренџов
(1996)
Забавувајќи го возењето, немој случајно елените да ги испокршат нозете на леденото стакло, Дедо Мраз повремено довикнува: - Не е уште!
„Авантурите на Дедо Мраз“
од Ристо Давчевски
(1997)
