кмет (м.)
МАРА: Ја види ти, потслези. Да не носи кметот некого за спање?
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Дури српскиот кмет, протуѓер и полјак носеа кокарди со двеглав орел — грчките со крст.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Другиот прифатува: - И кажи му на кметот од нашето село да не се грижи за нас оти знаеме ни пцуел мајка партизанска и потскажувал па Тодора и Јована ги тепале ги ставиле во окови а со нив и мојот старец прашај ги твоите војничиња мајмунчиња како ги дочекавме на Момино Брдо и како бегаа од нас...
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Мариово останува и понатаму султанов хас што ќе дава сто илјади аспри годишно, кои пари лично на султанот ќе му ги носи секоја година мариовскиот земски кмет што ќе си го избира народот.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
– А-А-А-А! ОВАА НЕ ЈА БИВА ВАКА – се замислија повидните луѓе од сите мариовски села на чело со земскиот кмет Димитрија Сталев и почнаа да мислат како да ја избегнат опасноста: со спогодба – покорност – или одбрана.
„Калеш Анѓа“
од Стале Попов
(1958)
Кметот се бакна со Крстана и потоа сите тргнаа кон неговата куќа, каде што ги чекаше Бојана. Таа не излезе.
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
- Пст! - го прекинува кметот и го чита книжето што му го извлече од џебот.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
- Народе! - свика кметот грлено и остро. - Зошто ова бунење?
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
- Ехе, што бараш ти овде? - излезе кметот со засукани ракави.
„Дружината Братско стебло“
од Јован Стрезовски
(1967)
Стражарот го забележа огнот од цигарата и ја зеде пушката на готовс, но знаеше дека кој чури цигара не е лош човек, та го дочека на десетина метра пред него и силно викна: — Ќим с'и сен (Кој си ти?) — Бен'м коџабаши (Јас сум кметот) — одговори Илија и му се приближи.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Кметот и азите беа се распоредиле и за ручек, беа нарачале да се донесат дветри овци, брави; да се осучат мазници и неколку кокошки за муљазимот, чаушот и онбашиите.
„Толе Паша“
од Стале Попов
(1976)
Новата власт започна и со реквизиција, собираше месо, жито, маст, сирење; постави нов кмет и донесе нови мрежи за ловење риби и им ги раздели на рибарите да фаќаат што повеќе риба; власта ги пречекуваше рибарите и уловената риба ја делеше на два дела: еден за рибарите, друг за власта.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
Желбата му се исполнила, но набргу дошла друга и тој посакал да биде селски кмет.
„Добри мои, добар ден“
од Глигор Поповски
(1983)
- А ден пред Велигден помина селскиот кмет по сите куќи и рече: - На секој чардак на празник и по неделини да се вее грчкото знаме!
„Постела на чемерните“
од Петре Наковски
(1985)
На Илија Антонов и на кмето од Бучин им ставија по 40 оки олово и ќе ги судат како членови на ВМРО и за „учество во атентато“.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Од Србите не сте подобри, одговори Крсте, а јас од овој час не сум кмет на Потковицата. Донесете си оттаму, од старите предели некого за да ви биде кмет.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
Неколку недели чекаа да дојде некој од властите од Тополчани, од Прилеп, или од Битола и да се заинтересира за бомбата, но кога се пронесоа гласови дека овчарите, а и некои од дечиштата, оделе таму и ја прерипнувале со стап, или без него, се уплашија да не се стори некоја пакост, па ги одредија Крстета Јанчески, кој во Второ бугарско стана кмет на Потковицата, Најда Акиноски и Ѓорета Дамчески, кој од помладите луѓе изби во прв ред, да отидат во Тополчани, а ако не успеат таму во Прилеп, ако не успеат и таму во Битола, и да бараат да дојде некој оттаму и да ја растури бомбата.
„Потковица на смртта и надежта“
од Миле Неделкоски
(1986)
КРТОТ: Собрали ми се, набрали, сите селење, кметове, црвено вино пиеја, јагнешко месо јадеа, голема дума думаа, да утепаат еленче, и таа срна кошута!
„Последниот балкански вампир“
од Дејан Дуковски
(1989)
- Престава, велиш? Хм! Кметот за да не се заостри работата, му шепна на учителот: - Не лути ги... И оревот и каменот е во нивни раце...
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
VI По враќањето на Комисијата од обиколка на терените, кметот приреди вечера кај гајдаџијата Веско; се јадеше, се пиеше богато.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
