изгрев (м.)
ЕФКА: Е, вие сакате како во песната: „Малце постојавме, Донке, кај чешмата, од изгрева, Донке, до заода.“
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Зора е пред изгрев на сонцето. Петли пеат.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Се насмевнуваше како човек што пред секој изгрев пие рицинус; ме удираше со белите прсти по темето и шушкаше низ змејските ноздри: - Со лева не се црта. Тоа е богохулство. Затоа луѓето ти личат на дибеци. Со десна, дибеку, со десна.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Му заприлегаа на браќа и тој се расчувствува, не знаејќи ни сам од што, од нивната сонлива молчаливост или од студениот изгрев, чие раѓање дури и птиците заборавија да го поздрават.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Едните да се молат кон изгрев, другите сонливо да зјапаат кон запад.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Тоа така траело некаде до пред Илинденското востание, кога некој калуѓер нашол скриен пергамент на кој била нацртана статуата и испишани зборовите: „На први мај првиот изгрев на сонцето - каде што паѓа сенката од мојата глава - копај и ќе најдеш големо богатство...“
„Бојана и прстенот“
од Иван Точко
(1959)
Зраците на изгревот удираа во неа и трептежот на нејзиниот полн сјај продираше во собата меко и пријатно.
„Пустина“
од Ѓорѓи Абаџиев
(1961)
Тропаа пополека или во налети по покривите од куќите, му отвораа поткожни дупки на езерото, ја раскашавија земјата, ја скиселија: замириса на комина, на гнилеж, на лигави кожи; го заборавија луѓето сонцето како изгледа, изгревот, залезот: темен почнуваше денот, темен звршуваше.
„Свето проклето“
од Јован Стрезовски
(1978)
ТРЕВА Семето го фрлив со силни зафати на широко од изгревот кон залезот и земјата се посла со жолтите зрна како трпеза од брашно оросена.
„Липа“
од Матеја Матевски
(1980)
Каде е утрото, пладнето каде? Убавината е изгрев денот што го краде, Во средината ние, изгубени.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
На тој изгрев многупати и без збор во мислата сме му се молеле, ако не повеќе тогаш барем за миг заборавајќи ги тегобите и неизвесностите што ги носи денот а со тоа и сеќавањето за она што било.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Сѐ ми е зацрвенето, како изгрев од магличава шумичка.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Тој човек што може да го носи името на кој и да било наш познајник можеби знае уште една тајна: Рубина Фаин под се почесто повторниот знак Post scriptum го пишува и потаму своето писмо до Едвард Жорес за судбината на малите земји и за луѓето во нив, оние луѓе на кои исто колку и на големите им припаѓа земјата и источниот изгрев.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
И, од тој магличав изгрев излегува Филип Хаџиевски и ми шепнува: — Најтешко им е да ги тепаш пред жените и децата.
„Небеска Тимјановна“
од Петре М. Андреевски
(1988)
Со тага си мислам јас за тоа и не од болест туку од страв и грижи, небаре пустиник, уште пред изгрев, скитам и преповторувам: кога не можевме ние – тоа бог нека ги состави коските на мојата земја доколку има бог и – доколку остана земја.
„Ненасловена“
од Анте Поповски
(1988)
Не бил сигурен, подоцна само претпоставувал дека непогрешно го сонил она што ќе се случи во новиот ден: најпрвин, по сончевиот изгрев, го нашле, пред тоа, во ноќта, заборавен на носилка исцерителот Пандил Димулев, тој пријател на билје и треви; најверојатно дека безгласно починал од вчерашната рана помеѓу срцето и левата страна на стомакот, а потоа другиот тревар, откако го исплакал својот пријател со солзи што можел да ги пролее и над својата судбина, веќе видливо исушен и потемнет, легнал на неговата носилка и ѝ се предал на болештината, веднаш сите да видат дека се сушат и потемнуваат во лицата, и Самуил Пендуш, и Сандре Самарија, па некој (во неговиот сон, потоа во стварноста) барал да појде гласник по селата крај кои ќе минуваат, умните да оставаат на патот лук и ракија, за нив, и сено за воловите, инаку сами ќе атакуваат и ќе грабаат со темна можност да им ја донесат на домаќините, како гостинка, чумата што уште пред да го закопаат едниот тревар го однела другиот: два гроба еден крај друг, плитки и покриени со тврди грутки, крст до крст со шубари на вертикалниот крак.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
1 Само малку, ден неполн, поточно една ноќ по зачекорувањето на Лозан Перуника во староста што дошла по многу видени погубности, по оние умирања што се случиле во куќата на некој селанец со глува и нема ќерка, преостанатите дваесет и деветмина од дружината по изгревот стасале со двоколките во Лесново.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Некои од мажите се исплашиле од многувлакнестата сенка од која кокошките по дрвјата се споулавувале, некои посилни од ужасот на врколачките ноќи пак оделе да шопаат крај оградите или зад нив враќајќи се дома со искокорени очи дури пред изгревите; потоа се нашле двајца или тројца антихристи и го намердале врколакот, го соблекле и со стапови го потерале кон пештерите во кои обработувале камен ...
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Битката ќе трае до изгревот.
„Слово за змијата“
од Александар Прокопиев
(1992)
Неговиот глас им беше светлост во вечниот мрак, сончев изгрев. Утро и ден.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
