дикат м.

дикат (м.)

Ама сто пати сум ти рекол, отворај очи кога ми обуваш чевли, фати ги убаво, со дикат, за топуци, а ти, трап, одозгора! Тоа ли е ред?
„Чорбаџи Теодос“ од Васил Иљоски (1937)
— Не знам, внучко, — вели дедот Карабуклија, — ама петлите се пеани, еднаш или двапати, не ѝ стори дикат. Сега ќе излеза надвор на малата врата и ќе вида.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
„Празна раница не чува граница“, почнаа да се читаат пароли по буките на Кравица, Петерник, Соколот и Добро Поле, изрежани со штиковите на гладните војници од оваа страна на фронтот и се зачестија „мечките“ каде што имаше Германци, а бугарските војници со „дикат“ дигаа сѐ што имаше за јадење од нивните магацини и кујни.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Дури една сабота иде кај Пушмарка, Долзите, Зојчевци, Даута, Желчевци и други прилепски баздриѓани претставител од Челебон од Витола, Аврам Ароести од Скопје, другата сабота идат од Фараџи од Битола, Давида Леви или Мушон Кастро од Скопје и со дикат им ги прибираат, околу ужина, собраните лири и наполеони на прилепските трговци, а овие прават нови порачки.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Стрчни се, Јоне, па ако е тоа, доведи го ваму, лебати. Само со дикат ...
„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)
- Аман, само со дикат да не се докачат... - почна сега и Панде растревожено, за да не се расипе нешто од целата работа, која му се чинеше поубава и од најубав сон...
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
Со дикат го побутна Србина. Овој ја крена главата.
„Будалетинки“ од Мето Јовановски (1973)
Го префрлија ѕидот и заодија со дикат, скоро како на прсти.
„Будалетинки“ од Мето Јовановски (1973)
А чунот не беше како другите. Бил граден со дикат и знаење.
„Патот на јагулите“ од Луан Старова (2000)
Оваа пита Мајка ја подготвуваше само еднаш во годината, зашто таа си бараше повеќе дикат и материјал.
„Ервехе“ од Луан Старова (2006)
Тие беа љубезни, го канеа Петрета де ваму, де таму, како да е богато облечен јунак, разговараа со него, се интересираа за панаѓурот со дикат, и сето тоа изгледаше како сон, таа почит и таа мекота во однесувањето и во движењата.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)
Патем речено, со еден мој исто толку талентиран за спорт колега и пријател, не сторивме дикат дека на натпреварот се шутирал пенал.
„Филтер Југославија“ од Константин Петровски (2008)
И тоа на почетокот со дикат, да не си ги искрши забите пред да се разџвака мастиката.
„Филтер Југославија“ од Константин Петровски (2008)
Сосема ретки се вонвременските сонови И нема вонвременски аршини Со кои да се мерат и да се толкуваат сните А секое толкување на секој сон Треба да се прави со многу дикат
„Сонот на коалата“ од Ристо Лазаров (2009)
Кај што има дикат, нема диктат!
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
Тој од мноштвото заемки ги издвои зборовите: абер (вест) од арапскиот збор haber, акал (ум, разум) од арапски akil, ал (грижа, положба, состојба, мака), арка (протекција, врска), далавера (измама, лага), дереџе (степен, состојба) од арапски derece, дикат (внимание) од арапски dikkat, дубара (клевета, измама) од персиски dubara, еџел (смртен час) од арапски ecel; есап (сметка) од арапски hesap; idare (штедење, издржување), изин (дозвола) од арапски izin, јабана (туѓина), јагма од персиски yama, мајтап (изигрување, подбивање), мерамет (милост) од арапски merhamet, мукает (внимание, интересирање, грижа), намуз (чест, чесност) од арапски namus, нафака (среќа, благосостојба) од арапски nafaka, ниет (намера) од арапски nyet, раат, раатлук од арапски rahat, rahatluk, салтанат (раскош, луксуз) од арапски saltanat, селамет (спас, добар крај) од арапски selamat, тертип (ред, поредок и план, начин) од арапски tertip, ujdurma, uner (чудо) од персиски hner, усул (внимание, внимателно, со мерка) од арапски usul, чалам од турски çаlim, чаре (излез, средство, начин) од персиски çare.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)