венец (м.)
Го нејќам ја венецот никаквец што ѝ го спрема, помисли други што крие.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Во битките смртта на сите вам венец ви сплете на гради камен ми кладе.
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Ти брзаш,мој сине,да земеш венец од лаври во крајот на блаженства,кај што не се знае болка и време, каде што таму, во рајот, од приказни можеш да сретнеш задоволства толку ...
„Сердарот“
од Григор Прличев
(1860)
Жена ет, но ет младоженка И за селски момак хубавец, Она моминска дала вејка И дала му момински венец.
„Пeсни“
од Рајко Жинзифов
(1863)
Што ја клета не дочеках венци да целувам, себ' одмена да донесам, сину прва љуба...
„Крвава кошула“
од Рајко Жинзифов
(1870)
(Решително, со цврст чекор се упатува кон спалната, но во моментот пред да ја отвори вратата се појавува Духот на слободата во лик на убава девојка облечена во бела облека, со распуштена долга коса, со факел во десната рака и венец во левата).
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Но што чекам јас? „Денес е денот во кој човек може да биде овенчан со слава и венци или со проклетство и срам!“
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
Ангел небесен венец на главата му стави!
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
А права љубов, искрена љубов треба да се круниса со венец.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Венец кој ќе биде ставен од свештеничка рака, со оние убави негови зборчиња: (изрекнува со пеење како поп при венчавање). „Венчает сја раб божји Илија и Антица...“
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
ИЛИЈА: Ние оваа вечер овде ќе ставиме венец за да се осигураме од секаква пречка која би могол вујко ти да ја измисли и направи.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Минале години... дружина водел и Парапунов партизан смел, Вапцаров в песни те славел, Пирин, од бојни песни венец ти сплел.
„Мое село“
од Ванчо Николески
(1950)
Слегоа од коњите, влегоа дома, го заиграа венецот, на кој момите ја пееја „Венче здравче“ и деверите ги зедоа венците на глава за да им ги носат на невестите, без кои не можат да се качат на коњот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Дел од кошулата расип — вода за растур раст — храст, ситна шума ресен — веленце со реси, тулбен, шамија со реси реченија — судбина решме — женски накит од многу срсбрени пари нашиени на подвески ромак — болно, обично криво животно кое дома се храни и пои ронкарка — метла со која се метат ронките 'рслан — лав 1) Во преносна см. син како лав рувет — носија рута — награда за трудот што го дава човек на човека, чорбаџија на момокот саватлија — прстен сребрен со монограм саѓиа — женска облека до над колена со кистови сајсана — добра кобила, атица сакма — машка долга облека, дебела место долго палто сак'н — немој сакуле — малечко торбиче светилник — железна направа со венец на која се клава боријата да свети сврчок — ѕадникот.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
Другиот девер сака да и го стави венецот на глава.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
„Марија... во онаа есен требаше да ставиш на глава бел венец.
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Се почувствував изгубен. Пот ми го покри челото како венец од студена, влажна земја.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Тие паметат како изгледала порано оваа обична главичка; голо, детски розикаво теме, со венец остра, црвена коса над малите уши, подвижно чело просечно со две вертикални, страшно густи веѓи, голем црвен нос, широка уста, модри насмеани усни, ќосава брада со снежнобела кожа.
„Кловнови и луѓе“
од Славко Јаневски
(1956)
Ја гледам твојата крв и не можам да мислам на венци.“
„Две Марии“
од Славко Јаневски
(1956)
Се прекина една ноќ, беше како нешто само по себе да истече и да скапче и тие знаеја дека сите огромни ќиури од бел, зелен и црн мермер и сите други камчишта и бигорите, сите тажни анѓели и сите камени венци, какви што може да ги има само на едни заборавени гробишта и само во Грција, што дотогаш беа ги престојале мирни меѓу тие маслини сите поминати векови, сега се собрани на средината, здробени, и дека тука веќе немаше што да се прави.
„Белата долина“
од Симон Дракул
(1962)
