ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Остани уште малку... – тивко прозборе Трајанка а гласот како низ цевка да си го слушаше...како низ сито...во грлото горка солза голема се запна тука, па не мрда...

Не мрда! Ништо не се продава! Од што да се живее?

Правам илјада чекори, ги голтам цвеќињата – трчам, ги допирам а од место не мрдам.

На пример, ако таа влегува во собата каде е главната хероина, девојката слуша шум и г-ѓата Денверс се наоѓа тука, секогаш тука, не мрдајќи.

•Хичкок:: „На Гари Купер му ја понудив улогата на Џоел Макреј во овој филм. Во Америка имав ужасни маки да пронајдам соодветни актери за улога во трилерите, бидејќи овде овој вид на филмови се сметаше за второстепен.

Дури ќе стое лејката, јас одовде не мрдам — му одговори Толе и се раздели од него, испраќајќи го до Плетварски Дервен, да не го згаштат уште тука агите.

Дури бимбашијата го претресуваше мало Мариово, Толе се врткаше по старо Мариово преку Црна.

— Не мрдај оти загина! — Чкртна со забите Толе.

Раце налактив на колената, лицето го покрив со дланките и чекам и така чекајќи – го дочекав првиот мрак, не мрдам, чекам и чувствувам како ме тресат морници, по стапалата како да ми лазат мравки и студот сѐ повеќе ми облева образи, прстите ми отрпнуваат, ушите ми горат и полека ме фаќа некаква дремка, ми се присторува дека се губам и не знам што време беше, кога почувствував дека нечија рака ми треси рамо, ме подигна и слушам женски глас да ме праша – кој си ти бре синко?

Ама со оваа количка не мрдајте до таму. За такви коли патот не чини. Најдобро пеш.

Коњите под нив ’рзнуваат, копаат камен со копитата и не мрдаат од место.

Во полето сѐ е запрено, никој со ништо не мрда.

Господе, се чудам, па тие не мрдаат со нозете, не одат, не чекорат, а пак ми се оддалечуваат.

Не мрда, не зборува, завлечкан е некаде далеку.

Белки луѓето ќе си отидат од гумното, си велам. Ама никој не мрда.

Арно ама, вчас занемела, кога видела дека нејзиниот млад господар, испружен крај патот, не мрда ни со клепките, и дека сурата коса му е окашкана со крв и со мозок.

„Ах! Кутри мои нозе, рекла таа, вие веќе нема да ме носите на врвот на ридот, на своето драго тело да му понудам што поубав поглед.

Платив. Ѝ се обраќам на дамата: – Изедете го, – велам – граѓанко, платено е. А дамата не мрда. Се срами да го докусури.

А пред зградата, таа ми вели со својот буржоаски тон: – Голема магарштина од ваша страна.

Седи Богдан со отворениот албум пред себе во градината, ги крева очите и гледа: се стемнува, а пладне уште не е поминато; времето се стишало, не мрда ни лист по дрвјата, не се движи ни птица, ни инсект; чудна некоја тишина, чудно исчекување како пред породување.

Ѝ заглави чивија да не мрда, и започна со неа да ја копа градината, да ја чисти од трње и коров, да засадува цвеќиња и дрвца да ја уредува, да ѝ го враќа оној нејзин поранешен лик, да ја оживува.

„Остани каде што си!“ рече гласот. „Сврти се кон вратата. Не мрдај!“

Светлото сосема се гаси.

Кртот ги гледа играорците околу себе. Не мрда.

Ептен доцна!

Не мрдам ни чекор. Тој седнува повторно... Се брише, гровта!...

Ме слушаш ли Клеманса?

Сакам да ја закотвам! да не мрда веќе!

Профим го стега коњот за оглавот да не мрда; Царјанка ги шири рацете и им забранува на сестричките да истрчуваат пред коњот; по скалите трча Профимица со капчето в раце за да му го стави на Скрче; но сликарот чкрапнал, та сè е фатено во една подготовка за сликање; петта фотографија: пак Профим, жена му Профимица и синот Скрче, но сега малку потпорастен; во рацете држи свеќа; зад нив е црквата, околу нив гробиштата, расцутен јоргован, неколку деца што се бркаат со запалени свеќи в раце за да си ги потпалат косите; некое дете во мигот на чкрапањето е фатено одзади каде што им се исмејува со издолжен јазик; шеста фотографија: фотографијата е направена во сликарско ателје во градот: на стол седи Профимица, в скут го држи Скрче во морнарски алишта, до неа седи Профим, потпрен со раката на нејзиното рамо и облечен во градски алишта што му ги позајмил сликарот за сликање; зад нив кулиса што претставува богата градска одаја, украсена со слики, голем ѕиден саат, на ѕидот распнат персиски кавијор со лав чијашто глава со разината уста се наѕира меѓу Профим и Профимица; на Скрче главата му е помрдната при сликањето и изгледа како да е двојна или како да се гледа низ матни очила; седма фотографија: сите деца заедно: Царјанка, Андромеда, Девица, Венера и Скрче; девојчињата држат во рацете китки цвеќиња, а Скрче мало кученце што не седи мирно; сликарот доближен до нив повеќе отколку што треба, не ги фатил сите убаво: Царјанка, која е на едниот крај од сликата, ја фатил половина, како пресечена од главата од петиците; уште тогаш Царјанка сакаше да ја скине сликата, но татко ѝ Профим не ја оставаше.

Сѐ мирисаше на колачи. Ѓорѓија седеше со отворени очи и не мрдаше.

Бездомник кој мечтае по топол дом или домаќин кој не мрда од дома.

А јас не мрдам со малиот прст. Ми се кине срцето.

Застана. Не мрда. Глави се подигаат над рововите. Исто и на противничката страна.

И народната власт на људјето бегани од овие наши краишта им одреди места каде да живеат и да работат и им рече да не мрдаат од таму на друго место без пропусница...

Французите викаа нешто што братучедите само го подразбираа, а братучедите не мрдајќи од место молеа.

Братучедите ги закопаа нозете тука на место и не мрдаат- Србин се тегави колку што може и не може, а Шишман како камен се вкопа во макадамот.

Возот веќе запре и не мрда понатаму.