ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И Симон е тип на интелектуалец кој оптира со политиката иако декларативно стреми кон универзалното Добро, но и човек за кого не е сосема извесно дали е способен да го почувствува и страдањето на поединецот, дали неговата хуманост и емпатија се наоѓаат само во зборовите, во интелектуалниот порив, но не и во срцето, и дали затоа во оној момент кога тие преминуваат во дела, доживуваат крах.

Со машината и човек за да ја раководи, црн и тој, како и машината, и уште мешлест и, нормално, тром. Ја сместивме под сливата, на десеттина метри од бунарот.

Но, сето тоа сепак носи умор и човек огладнува.

Дури Толе разговараше во оваа колиба со четниците, Петре се поздравуваше во другата со Дамета Груев, којшто како местен работник и човек им го претставуваше на тие што не го познаваа.

„Кој бев јас да им кажувам на овие луѓе што и како да мислат?“ се сеќава на размислувањата во својата книга од 1978 година Science in a Free Society.

„Нивните предци развиле самосвојни култури, колоритни јазици, хармонични погледи за односите помеѓу човекот и човекот и човекот и природата чии остатоци се жива критика на тенденциите за одвојување, анализа, само-центричност инхерентна на западната мисла”.

Така и мравата. Така и човекот. Така и јас, човекот-мрава, со цел лукава, ниска, недостојна што бев; јас, мрава што ви го преподавам ова сочинение Вам, кои доаѓате на лицето на земјата по мене и застанувате пред лицето на Господа, како јас што стоев и не достојав, оти Он ме изгони од пред лицето Негово.

Мрачен хумор на бела позадина јин без јанг Црноризец храбар Гинис и Човекот во црно.

Ако духовните маки, болното сознание или спомените се толку разорувачки што се едноставно неподносливи и човек може да им подлегне – тогаш, на тој начин исплашена, природата посегнува по лудилото, како последно средство кое може да го спаси животот.

Духот, кој е толку измачуван, ја кине нишката во своето помнење, празнините ги исполнува со измислици и така, бегајќи од болката која ги надминува неговите сили, спасот го бара во лудилото, а тоа е како кога ногата, зафатена од гангрена, се отсекува и се заменува со дрвена нога.”

„Уметноста го означува како прекинот со прареалноста, така и обидот да се излекува преломот кој со тоа настанал во човековата суштина.“ (Ернесто Граси) А Каде сме денес?

Ако класиката го интегрира скриеното во „чистотата“ на разбирањето, а маниризмот посакува со дезинтеграција на „нормалниот“ земски темел на земјата, нештата и човекот, да го открие скриеното, кој од овие гестови за нас ќе има поуверлива сила во „принудата“ на откривањето на апсолутот?

Беше тоа едно многу добро, многу младо и многу пргаво јарче, ги имаше сите убавини на својот род и човек можеше само да го сака и да му се љубува на тоа како изгледаше, како порастено на оној врв, а и на сите негови инстинкти, но во следниот миг беше веќе доцна за сѐ друго, што можеше да се обиде да стори тоа со своите итри нозе.

- Како што прекршува денот, рече Дуко Вендија, така прекршува и човекот.

И човекот отишол во Прибилци да се пожали.

И после чувме „бау“, вели, и човекот го снема. Го лавна кучката, вели.

И човекот, часот, побеле во косата.

Патот беше понизок од меѓите и луѓето не се гледаа цели.

И човекот се престрашува и иди да ме одѕида. 240

И како што гние арското ѓубре од свои внатрешни и болештини и топлини распаѓајќи се и станувајќи храна за пченичното зрно, да вивне тоа зелено, така и од дневниот спокој вивнувала увереноста дека ноќите се кратки за да се искожурчи од вековите измисленото чудовиште и да стаса до нив.

Со чувство на вина што не се простува, ноќта се распаѓала на резенки и претставувала уште само сенка на ридови и на ритчиња, премногу косопасни и соголени од чифлигџии и селски копуци за да минат запрегите низ шума или да се присокријат негде призраците на Самоиловата коњица, или на Крум или на Душан, или на кој и да е војувач на ова парче земја чиј народец го проретчувал кој како ќе стаса, најпосле врз неговата тиква да се струполи и топузот на Бајазитовите потомци, тој топуз да ги потурчува каменот, земјата и човекот со тапија потпишана одлево надесно и да граба од 'ржена слама машки деца - подоцна под сабјата на младите јаничари да дојде понекогаш родниот брат или татко, ни колачот ни закланиот да не знаат дека крвта пролеала своја крв.

- Да те слушам тебе, прочуениот жонглер и човек од гума, кловнот Август Рицман, заразниот бацил на зеваицата.

Но не можеше да ја изџвака, начнувајќи ја малку по малку, еднаш сосем да ја голтне - и неа и човекот, и сите болки во таа облека и во тој човек.

Вие – ми вели – како кавалер и човек на власт би можеле да ме одведете, на пример, на театар.

Мојата – за седење долу, а Васковата – дури горе на галерија.

Актуелна, внимателна и луцидна во користењето помеѓу идеологијата - поим што на библиографскиот материјал, повремено дури и иновативна и го карактеризира ‘нашето време’ провокативна (што е нетипично за литературата од овој вид, тука, кај (“Современиот свет и човек живеат во духот на идеологијата”), нас), книгата на Саркањац бара повеќе од приказ (едно подлабоко и субјективитетот (поединецот) критичко читање), но ние, овојпат, имавме сила за толку... како “дифракциона точка на идеологијата” - онаа точка во која остварувањето на идеологијата мора да се прекрши.

Една од најзначајните книги што последнава година се појави на македонски јазик, секако дека е книгата Идеологијата и Субјективитетот од Бранислав Саркањац (Метафорум, Скопје 1993, 304 стр.) Како што може да се насети и од самиот наслов, оваа книга е еден обид да се испита односот

За среќа или несреќа, ќе се сетев на Водомаровата доверба кон мене и на страдалниците од Шумшул- град, вклучувајќи го и човекот со два гласа, и ќе се откажев од коркачката намера.

Можеше да се рече дека, не сметајќи го Жеро Жерав, на тој простор сум сам.

Во Пансионот на видно место стоеја и Правилата за однесување со кучињата во кои пишуваше: „На секое куче треба да му се почитува правото на природен живот; не смее да се злоставува и да му се нанесуваат физички и психички болки; секое куче има право на заштита и нега; треба да се сака такво какво што е, зашто тоа не е во состојба да бира сопственик, а сопственикот го бира него; ако не чини, треба да му се помогне да се поправи, а не да стане жртва на лошото однесување и изживување; не треба нетрпение и брзање веднаш да се научи на сѐ, ами треба да му се даде време да сфати што се бара од него; не треба без причина да се разлутува или казнува, зашто и тоа може да изненади, да врати; првиот удар тоа го простува, зашто мисли дека е случајно удрено, по грешка, но ако по втор пат го удриш, сфаќа дека е намерно и тогаш ударот ти го враќа со уште поголема мера и те замразува со сета своја душа; тоа најчесто е само и нема никого освен тебе: разговарај почесто со него и самиот ќе се изненадиш како те разбра; љубовта со љубов ти ја враќа; и тоа, како и човекот, има своја судбина: не придонесувај да му е тешка; ако остари, ослепи или оглуви, ако стане неподвижно и остане без заби помисли дека тоа може и тебе да ти се случи, зашто староста е иста за сите; не однесувај се кон него како кон некој обичен предмет, зашто кога ќе го изгубиш, ќе видиш колку е жално; испрати го на неговиот последен пат и размисли дека секоја смрт, било таа и на животно, е загуба за сите: еден живот помалку на земјата”.

Ги прекинавме врските меѓу детето и родителот и меѓу човекот и човекот и меѓу мажот и жената.

Вкупно беа по тројца во џиповите и ние: Симон, јас и човекот со тракторот.

Пример рибата: за да го продолжи своето потомство, во зависност од видот, исфрла од 15 илјади до 150 милиони икри годишно; матицата на пчелата за три години снесува околу три милиони јајца; жабата шест илјади годишно; и човекот непотребно се расфрлува: во изливот на семето исфрлува околу 200 милиони сперматозоиди.

Светот и човекот се идентични. Затоа расизмот е најглупавото нешто на светот.

Утрото станале и го зел Силјана Аџи кљак-кљак, та го прошетал низ неговото гратче и го однесол кај двата извора, што се правеа штркови и човеци.

Си ги прошетал нивјето негови, си ја прошетал куќата, и најпосле летнал и отишол дури на манастир на Богородица на Трескавец, та застанал на кубето од црквата и многу ѝ се молил на Богородица, за да му поможе да појде на штрков вилает и пак да си дојде и човек да се стори, та три години ќе служел на манастирот.

а). На пример: „Сонцето ја камшикува свеста“ Пред „Сонцето да ја камшикува свеста“ Сонцето и Човекот пред името - материјата!

Песната е рожба на страствен хетеросексуален, грешен зачеток.  Постојано пре-создавајќи го светот, јазикот е распнат помеѓу Бога и Човекот.

И луѓето почнаа да молат за в нужник.

И, тогаш, возот почна да забрзува, народот да заостанува и човекот ми се загуби.

Секогаш ќе ти рече дека коњот ѝ е вујко... Така и човекот...“

И луѓето ќе почнат да ми стануваат и познати и непознати.

И птиците, и луѓето, и дрвјата – се што е родено на земјава, па и она нероденото, ја замоли со прекорување: “Оди си, Стара Годино.

Рони дождец и човек се чувстува малечок, ситен, слаб, осамен, празен, скршен и немоќен.

- Само дрдорите и човек да дремне не може. Ајде, доста, ниту збор повеќе, зашто ќе се налутам...

ЌЕ ВЕ ПОТСЕТАМ, добри мои, на една мошне позната народна приказна во која се прикажува како мечката и човекот станале пријатели.

Поминало подолго време и пак се сретнале мечката и човекот.