ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

— Ајде де, шо се гледате како маче и куче!?

И овците и козите и дворот полн јагниња и јариња; и воловите Баљо и Сивко и кравата Белка и двата коња и мачката и кучето Шарко и крушата до авлијата и бадемите и оревите и костените во Стара Ливада, бавчите, лозјата и благотата во каците и виното во бочките и песните пеени на седенки и ората виени во широки кругови на вигната и тоа беше дома..

Од глад или од тоа што знам дека пак е одена наоколу да ги подмамува оние мачки и она куче за пак да може по ручекот чиниите наместо да ги измие да им ги подметне на мачките и кучето да ги излижат.

Инаку и тој, и добитокот и кучињата би се чувствувале како заробеници на ова за очи чудесно убаво, неописливо убаво бело зло.

А таму немаше многу што да се види. Крв, крв и овд-онде по некое бело и по некое сиво влакно, единствени остатоци од мртвата овца и кучето.

- Ама не сфаќај ме лошо, војводо! И ти и Бојан, и планинава и твојот добиток, и кучињата, мили сте ми, премили, но ова не е мој свет.

И кучињата и момчето, изморени од тишината во која изгледаше дека се слуша само паѓањето на снегот, ги наострија ушите, фаќајќи се за тој ненадеен крик како за нешто многу интересно, нешто многу пожелно.

Се обѕрнав наоколу, немаше жив човек. Само кокошки, мачки и кучиња шетаа низ дворот, а според тоа како изгледаше околината, веднаш сфатив дека селото е сиромашно и дека тука луѓето скромно живеат.

Тешко на судијата што ги суди, вели, ќе му ја најдат адресата и целото семејство ќе му го убијат. Дури и мачето и кучето.

Целата ноќ што мислел и думал, за кај бил и сега каде е во таа пустелија кај што петел не пеал и куче не лајало.

На челниот дел од куќата, под стреата: срце, прстен, токосани раце, ангелче, венче, и во нив: почетните букви од името и презимето на домаќинот и годината на градењето; балкони: украсени со елементи од железо или ламарина во форма на триаголник, четириаголник, ромб, ромбоид, круг, трапез или со гипсени елементи во вид на амфори, во вид на подлактени раце или сосем едноставни со парапети кои завршуваат со коритца за цвеќиња; чардаци: долги колку што е долга и куќата, со пармаци, со плотици од костен, од даб, од јасика; на чардаците испуштени башлаци над кои висат мали куличиња низ кои може незабележено да се ѕирне во дворот, на патот, или во време на војни и арамилак, да се протне цевка од пушка и да се направи пусија; покриви: со рамни или со стрмни стреи, со испуштени чакми и кучиња, со поткренати маи како крилја од птица, со издолжени предни страни како козирка од капи, или прекинати со предниот ѕид што се крева нагоре за да го затскрие покривот; вратите: со една, со две поли, обични или со нутифедер, со украсни бордури на секоја пола, со надвратни прозорчиња застаклени или опшиени со мрежа за заштита од секакво гадурии; на вратите жапка или шуличе што се отвора со стап кој постојано е врзан на вратата, ѕвонец што ќе чукне потивко или посилно, резе со катинар или брава донесена којзнае од каде; прозорците: широки, европски, или пак тесни со по неколку крила доближени едно до друго за што подобро да ги осветлат просториите; оние што се на долниот кат и низ кои може да се ѕирне, заштитени се со железни прачки извиткани во разни форми; кај што нема железни пречки - дрвени капаци испукани од сонце и дожд, но кои ноќно време убаво ја затвораат куќата како дланки склопени на очи или како мравкини дупки.

Наскоро на некои служби и канцеларии, дел исто така на наши комшии и познајници, почнаа да се јавуваа натписите: „Забрането за Евреи, Власи и кучиња”.

За тоа време, скриена в сенка на диви боцки, волчицата внимателно го следеше животот пред себе - стадото на густо збиените овци и кучињата, таа нејзин жива и страшна омраза.

Низ полето минуваат кучка и кучиња, кучката напред кучињата по неа.

А ние стиснати еднододруго како во преполн автобус, почитувачи на беспрекорниот ред на нештата, отскраја гледаме, најблиски по крв и месо дека сме тоа: поразените!

Некој го удира со камен или со клоца и кучето со квичење бега под куќа. 194

- Има куче и куче, вели Доксим Тренчески и уште го распретува огнот.

- Уште кравата и магарето, велам јас, и кучето, Чако, што не те позна.