ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Со еден збор, СОЕ била фирмирана да изведува специјални операции е.е.

Посетувал курс во военото известително училиште во Матлок, по што бил препорачан во Управата за специјални операции (СОЕ) на која и се приклучил на 13 мај 1943 година.

Целокупната организација и раководењето со движењето на отпорот во окупраните држави му биле доверени на СОЕ (Special Operations Ehcutive-Управа за специјални операции) чиј Главен штаб се наоѓал во Лондон.

ВМРО - Внатрешна македнска револуционерна организација ВШ - Врховен штаб ГШ - Главен штаб КПЈ - Комунистичка партија на Југославија ККЕ - Комунистичка партија на Грција КПГ - Коминиситчка партија на Грција КПМ - Коминистичка партиа на Македонија ЛМГ - (Light Machine Gun) лесна автоматска пушка МГ - (Machine Gun) автоматска пушка МНОБ - Македонска народноослободителна бригада МНОД - Мкедонска народноослободителна дивизија НКОЈ - Национален комитет на ослободување на Југославија НОВ - Народноослободителна војска НОВЈ - Народноослободителна војска на Југославија НОМСМ - Народноослободителен младински сојуз на Македонија НОПО - Народноослободителен партизански одред НОУБ - Народноослободителна ударна бригада ОЗНА - Одделение за заштита на народот ПО - Партизански одреди ПОЈ - Партизнски одреди на Југославија ПОМ - Партизански одреди на Македонија РАФ - (Royal Air Force) Кралско воено воздухопловство СНОВ - Славјано македонска ослободителна војска СНОФ - Славјаномакедонска ослободителен фронт СОЕ - (Special Operation Executive) Управа за специјални операции СОС - (Save our souls) Спасите ги нашите души СССР - Сојуз на Социјалитичките Советски Републики FORCE 133 (Под Stawell) - Во нејзина надлежност спаѓале активностите во Грција, Бугарија, Романија, Турција и Блискиот Исток.

Со еден збор, СОЕ била формирана да изведува специјални операции т.е. „операции кои не се нормални“ и кои не можеле да бидат изведени безбедно или успешно од другите владини оддели.

Тодор Чепреганов Британската управа за специјални операции (СОЕ) во Македонија: Британските воени мисии во Македонија (1942-1945) (2011) Скопје CIP 821.163.3-32 ISBN 978-608-240-010-5 COBISS.MK-ID 94426634

За нашиот проект посебно беа интересни документите од Службата за специјални операции кои се заведени под ознаката ХС, од кои еден дел за прв пат се отворени за истражувачите во 1995 и 1997 година.

1 Работејќи во последните три години на проектот „Британската управа за специјални операции (СОЕ) - Британските воени мисии во Македонија 1942-1945“ при истражувањата во Public Record Office и Liddel Hart Centre for Military Archives King`s College London дојдовме до британски документи кои се од огромно значење и интерес за нашиот проект.

Од тие причини таа настојувала движењата на отпорот да бидат формирани од приврзаници на Велика Британија и кон нив да се придодадат британските воени мисии кои истите требало да ги раководат.3 Целокупната организација и раководењето со движењето на отпорот во окупираните држави му биле доверени на СОЕ (Special Operations Executive - Управа за специјални операции) чиј Главен штаб се наоѓал во Лондон.

Патрик Хачисон Еванс кон Управата за специјални операции (СОЕ) бил приклучен на 13 мај 1943 година.

Глобус, Загреб 1975., 151-152. 21 Интелиџенс сервис, тајната секција „Д“ на Британската воена разузнавачка служба, чиј центар се наоѓал во Белград; Управата за специјални операции (СОЕ) ги ангажирале пробритански ориентираните граѓански политичари, офицерите англофили, Српската православна црква, која преку Николај Велимировиќ и патријархот Гаврило Дожиќ, имала многу блиски односи со Англиканската црква.

Одделот за специјални операции на ОСС презел повеќе мисии во Европа и во Азија.

За исполнување на овие задачи биле формирани ограноци на СОЕ во Каиро за одделни земји кои ја насочувале својата активност во координација со Врховната команда на Средниот Исток.

Она што било набележано во извештајот, по реакцијата на неговите експерти, не оставало сомневање дека на таа територија се случувале настани кои не им оделе во прилог на дотогашните британски планови за повоеното уредување на Балканот, а посебно во полза на Грција, која ја сметале за своја интересна сфера.

Одделот за специјални операции (СО) во Лондон бил задолжен за преземање и раководење со саботажи, за помош на движењата на отпорот и на народноослободителните движења, како и за герилски акции на териториите окупирани од силите на Оската.

Била формирана да изведува специјални операции, т.е. „операции кои не се нормални“ и кои не можеле да бидат изведени безбедно или успешно од другите владини оддели.

Своите опсервации за она што го видел за време на својот престој го набележал во подолгиот извештај што го доставил до Управата за специјални операции на 12 декември 1944 година, а извештајот во Форин офис пристигнал на 30 декември 1944 година.

Така, во периодот од јануари до септември 1944 година, тимови што биле составени од еден британски СОЕ војник, еден американски ОСС војник и еден офицер од земјата во која биле испратени, биле упатувани во земјите на окупирана Западна Европа за да ги помогнат движењата на отпорот и да ги координираат заедничките операции.

Британскиот пристап кон герилските борби и саботажи бил во согласност со визиите на Донован за офанзивно дејствување во кое диверзанти, герилци, командоси и агенти зад непријателските линии би го помагале напредувањето на армијата.

Непосредниот механизам на државниот удар бил покренат од Англичаните, по одлука на претседателот Винстон Черчил и Антони Идн, а сите замисли биле спроведени преку британскиот пратеник во Белград, Ричард Кембел.

На 10 јануари 1944 година, Одделот за специјални операции и „Лондонската група“ се фузионирале во Главен штаб на специјалните сили, под чија команда ги изведувале своите воени операции.

По извршената обука, на 16 септември 1943 година бил спуштен во западна Македонија (делот на Македонија во рамките на Грција) како британски офицер за врска.

Британската Служба за специјални операции (Special Operation Executive – SОЕ)40 ја презела командата за реализирање на субверзивните активности и започнала да планира како „да ја запали Европа“.

При здобивањето поголемо искуство во однос на активностите, за ОСС посебно внимание се посветувало на британското искуство во „психолошката војна“.

На оваа служба соработник ѝ била "Лондонската група" на британската разузнавачка служба СОЕ.