ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Но секако, мораме од 20-ите години на овој век да тргнеме уште поназад, да речеме кон Тркалото на Marcel Duchamp од 1913 година. Frank Popper во својата монографија „Кинетичка уметност” (1975) заклучува, дека првото уметничко дело кое им одговара на пластичните и теорет­ски барања на кинетичкиот објект е Кинетичкиот волумен (1920) на Naum Gabo, кој заедно со својот брат Antoin Persner, е автор на познатиот Реалистичен мани­фест.

Најпосле таа, заедно со својот брат, попушта и почнува да ги предава другарите.

Од вчера се обидува да се присети на движењата на својот брат, да ги симне.

Едниот од бандитите се шета по хотелските ходници “како Наполеон на Света Елена”, а друг пред огледалото ги вежба гестовите за “оживување на својот брат”.

Грчките пропагандисти одамна го трујат тамошниот народ и му ја убиваат душата; арнаутите им ги отимаат имотите на селаните, им ги палат куќите и ги убиваат; цинцарските анџии и чорбаџии, кои скоро секогаш биле грчко оружје, тој несреќен крај го имаат доведено во страшна положба; агентите на Милоша Милоевиќа - кои би требало да бидат апостоли на јужнославјанското единство и ангели-хранители на незаштитените и убиените, т.е. кои би требало да ги заштитуваат бугарската народност и бугарското име - проповедаат некакви назадни идеи, сеат раздор, создаваат поблеми и ги тераат своите браќа и сојузници да го изгубат и својот последен карактер и да се фрлат во прегратките на јужнославјанските непријатели.

Е сакаше Мајка повеќе да ме товари на ова патување, макар што имаше уште многу, многу да ми даде за носење: убави кошули, со свои раце навезени за својот брат,за своите снаи, внуки, простирки и облеки, кои било ред да се однесат, но поради границата останале кај неа.

Татко последен пат се виде со својот брат пред крајот на војната, пред да капитулира Италија, а ние се готвевме да заминеме од Поградец.

Го засака својот полубрат, како и својот брат.

„Треба да стапиме во контакт со Грегори за валјакот“, тој му рече на својот брат.

„Здраво, Ден!” Френк рамнодушно го поздрави својот брат, глумејќи како да не се случило ништо лошо, како божем брат му да се вратил од град по некоја извршена работа.

Преку своите браќа стапува во контакт со Алберт Глајцес, Хуан Гри, Фернинанд Леже, Метцингер Жан, Франц Купка и Роџер де ла Фреснај.

Во 1908 изложува во ‘Салонот на независните” и во ‘Салонот на есента” , каде неговиот помлад брат, чие уметничко име е Рејмон Дишан-Вилон, работи како потпретседател.

Немајќи многу време за размислување, Павел му ја открил тајната за цариградскиот канал на својот брат Иван и побарал помош за бегање од градот.

Имам сопче со зеленосиви тапети, со две зелени завеси со боја како вода, дезенирани со многу бледи ружи, освежени со тенки крвавоцрвени цртички. …прилично ме обзема страв од лудилото кога ќе ги видам одблиску оние што боледуваат од него, каков што многу лесно можам и јас да станам во иднина.

И верувам дека тоа ќе придонесе за моето оздравување”.

А потоа, кога дознава за загинувањето на двата најстари од малите Густави, нема да може ни себеси да се разувери.

Сексуалноста навистина е слобода, слобода од која се плаши општеството затоа што ослободувањето на таа сила може да ги сруши хиерархиите и системите кои го поддржуваат, а со тоа ќе се распадне и самото општество онакво какво што е денес.

Во едно писмо напишано во септември таа година, Винсент му кажува на својот брат каде си го бара лекот: „Мил брате – секогаш ти пишувам во паузата од работата – работам напорно како вистински безумник, чувствувам придушена страст за работа повеќе од кога и да било.

Брат ѝ ја зграпчи за раката и ја изведе надвор.

Ќе бидам многу задоволен ако добијам некакви новости за тоа што мислиш ти за мајка ни и за сестра ни и дали тие се добри; речи им да го прифатат ова што се случува со мене како нешто поради што не треба да бидат премногу тажни, зашто јас сум релативно несреќен, но ете, можеби и покрај тоа, имам пред себе уште многу скоро обични години.

Едно попладне Винсент ван Гог на својот брат му пишува писмо во кое ја опишува лудницата во Сен Реми: „Те уверувам дека овде ми е добро и дека привремено не гледам никаква причина да дојдам во Париз.

А кога вулгарноста на Густав стана толку неиздржлива што пријателките на Берта се извинија што мора да заминат и бргу излегоа од салонот, Клара го прекина својот брат и рече: „Брат ми е во право кога вели дека сексуалноста е пат кон ослободување, но тој погрешно ги разбира и сексуалноста и слободата.

Клара раскажуваше за синовите на својот брат, кажуваше како малите Густави, кои и натаму ги викаше „мали“ иако веќе беа возрасни мажи, ја посетувале во Гнездо, раскажуваше за нивните сопруги и деца: „Кога доаѓаат со своите деца, ми се чини дека цел свет доаѓа таму – некое тукушто прозборело, на некое му никнал заб, трето паднало и си го раскрварило коленото, четврто научило да лета змејови, па седиме цело попладне во паркот и гледаме кон небото,“ рече, и погледна низ прозорецот кон небото.

Додека чекорев натаму, замислував како Густав лежи на креветот по мозочниот удар, лежи во бессознание, а Клара седи крај него, знае дека тој заминува, и првпат го гледа не како свој брат и заштитник туку како свое дете, се обидува да го разбуди од она што не е сон и од што никогаш нема да се поврати, му зборува и тоа веќе не е гласот на сестра која го моли да ја заштити од мајка им, тоа е сега глас на мајка која се обидува да го утеши своето дете во неговата нема болка, тоа е глас на мајка различен од гласот на нивната мајка, глас со кој Клара се обидува да го увери дека сѐ ќе биде добро, дека ова ќе мине, заборавајќи дека така се обидува да се разувери самата себе.

Еднаш месечно од својот брат ќе земеше пари кои беа потребни за издржување на неговите синови, па им ги даваше на нивните мајки.

Во едно писмо од 21 април 1889, Винсент ван Гог, сосема свесен за својата состојба, му пишува на својот брат Тео: “Денес ги сметав сите твои добрини кон мене поголеми од кога и да било, не можам да го искажам она што чувствувам, но те уверувам дека таа добрина беше од вистински ков и ако ти не ги гледаш нејзините резултати, мил брате, не тагувај поради тоа, твојата добрина ќе ти остане…

Три пати во годината заедно со сите Густави одеше низ Виена, за да им купи облека.

И потоа кога стигна до излезот, пред самото минување низ капијата на Гнездо, таа ја истргна едната рака од раката на својот брат, ја поткрена и мафна, мафна онака како што мафтаат луѓето кои тоа го прават за првпат, мафна онака како што тоа го прават оние кои мафтаат за последен пат.

Потоа се сврте кон мене.

А таа тешка задача ќе се постигне само ако Македонецот од Северна Македонија му подаде рака на својот брат од Јужна Македонија и оној од Западна.

Од една страна, луѓето се лакоми, сладострасни, непослушни и самоуверени – тие, без скрупули кон другите луѓе, кон своите браќа, можат да посегнат по она што мислат дека им треба, по она што го посакуваат – јаболкото, парите, жените, што и да е.

Од луѓе страдаше најмногу: петпати беше камшикуван од своите браќа Евреи, секојпат по триесет и девет удари со камшикот, вкупно сто деведест и петпати.

И со Сила се расправаше во Листра, та наместо него го зеде Тимотеј, по татко Грк, оти некако подобро се разбираше со другите отколку со своите браќа по род, Евреите.

Храбрејќи ги малкутемина свои браќа по вера што ги остави зад себе во Ефес, со мислата за прататкото Мојсеј тој замина со молитва кон Учителот да ги омекне срцата на оние што сè уште не го сознале.

Но, никогаш не престана искрено да ги сака своите браќа, сосе сите нивни човечки маани.

Многу често тој сега се изнаоѓаше себеси како мисли со зборовите на оној младич, на својот Брат.

Уште од првите денови, кога дочу за она, што се случуваше во планините, Змејко знаеше да си ги поврзе сите работи и повезден мислеше на својот Брат.

Мислеше на својот Брат. ... Минуваше илјада деветстотини триесет и седмата.

Се надеваше дека можеби и ќе го сретне својот Брат, таму, а кога се врати, демобилисан, мислеше дека ниеднаш повеќе нема да го види, дека Братму очигледно веќе и не постои. ... Но Братот излезе пак.

Сите тие селани вечерта добро го разбираа зборувањето на неговиот Брат, тоа ги тераше да се ломат во себе, но, како за несреќа, таа вечер ниеден не се призапиша во задругата; се разотидоа пак молчејќи по сокаците, а Змејко го зеде својот Брат кај себе, го одведе дома.

XVIII. Мислеше на својот Брат. Тоа сега му ја исполни сета негова темна внатрешност и зрачеше некаков живот во неа.

Змејко му кажа сè на својот Брат. Тој му ги кажа сите двоумења на селаните.

Со помош на една од најадите, за одмазда, ги заклал синовите на својот брат Тиест, одбрал парчиња од месото, ги сварил во казан и му ги принел како добредојде (заб. на прев.). 11 Намисла толку злокобна / Ако не е достојна за Атреј, достојна е за Тиест (заб. на прев.). 12 Prosper Jolyot de Crébillon (1674–1762), француски драматург (заб. на прев.).

Приказната за Елена, преубавата ќерка на Зевс и Леда, содржи изненадувачки поклопувања со приказната за Невестата.

Елена, како и Невестата, е вплеткана во една инцестуозна врска (поточно, станува збор за двоен инцест: прво со едниот од своите браќа, а потоа со Дејфоб, братот на својот прв маж); ќе ја доживее истата трагична смрт (била обесена); поистоветувана е со дрво (на Родос, Елена е почитувана под името Дендритис - божица на дрвјата): и Невестата, според зборовите на Duchamp, е “како дрво”.

Ги завлече рацете в џеб и со мазно чело, како да го гледа в лице својот брат (еве, сепак не сум зрно песок и нема да ме избришат водите), зачекори кон срцето на градот.

Кога тој му понуди служба, гордо одби, а вечерта го посети својот брат и му рече со развлечени усни: работев на црна берза и тргував со италијанска стока и пак сега сакам да јадам.

Но се ловеше дека со потајна подмолност мисли на Јана и скоро се судри со својот брат.

7. Од болница отиде кај својот брат и му рече: „Можеби и не сум песок Јоване. Можеби водите не треба да ме избришат.

Со концентрирана добрина тој ја истури анестезијата во својот брат.

Одеднаш и двете деца почнаа да скокаат околу него, викајќи „Предавник!“ и „Мислопрестапник!“ додека девојченцето го имитираше својот брат во секое движење.

ПАВЛОВНА: Јас само сакав да кажам дека Мешаев, на пример, вети да го доведе и својот брат, орнитолог.

Многу го сакаше Анѓа својот постар брат, ама не помалку го сакаше и своето братче Ангелета.

Од друга страна, пак, знаејќи ја улогата на верата во организацијата и општеството, Мехмед ја обнови Пеќската патријаршија и за патријарх го постави својот брат Макарија. Со тоа си го осигури своето влијание кај српската раја.

Го китеше на Велигден со разни китки од предено; му сплете и убави шарени калци; му ја навеза ќурдијата; му ја чешлаше дури и косата претставувајќи си го секогаш своето братче Ѓелета.

Не знам зошто, ама оваа голема вода ја чувствувам како свој брат. Мојот голем брат. Или Голем Брат, сеедно.

Ќе можела да студира таму и медицина, и техника, и сѐ друго, покрај своите браќа, кои студирале правни науки и агрономија.

И тој си имаше поинаква судбина од своите браќа и другите најблиски во поширокото семејство од гратчето крај Езерото. ***

На другата страна од границата го следеше според јазикот на соништата и кажувањата на емигрантите кои по цена на смрт ја минуваа границата, патот на својот брат Бубуш.

Како да беше редот на Мајка да си го каже својот дел на тагата, за блиските, за својот татко, кого никогаш по­веќе не го виде ,за своите браќа, за својата Клементина.

Татко му до својот брат во Грција стигна заобиколно, преку Америка, ставајќи го името и моминското презиме на мајка му на пликото.

Јусуфовиот дедо по мајкина линија беше Хусеин Дино-паша, кој заедно со својот брат, султанов министер за надворешни работи, ќе работат за автономија на Албанија, поради што вториов ќе биде интерниран до крајот на својот живот во Анадолија.

На сите свои браќа и сестри, на сите роднини пристап до креветот им забранува: - Ако сакаат и главата нека ми ја сечат, се натпреварувам и не станувам.

Кога некој некому ќе му гибне во крстот и во зборот негов со кој тој на Бога му се моли и мили, тогаш удира камбаната и народот го крева знамето со крстот на помош да си го брани и чува своето и на својот брат.“

„Данте...“ потскокна Ибн Тајко, небаре го најде својот брат близнак.