ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Таа не прифаќаше дека среќата не постои, дека единствената победа лежи во далечната иднина, долго по нивната смрт, дека од моментот кога ќе и објавиш војна на Партијата подобро е да мислиш за себе како за мртовец.

„Нивните (понатамошни) животи се обвиткани со темнина како коските со месо, а нивната смрт со молчење како коренот со земја”. 92 Margina #22 [1995] | okno.mk

Полковникот Бонети ја допи чашата и се сврте кон отец Иларион: - Вие, фратре, како добар познавач на душата, ме интересира што станува со душата на животните по нивната смрт?

214 Кога се работи за гемиџиите, доволна била една мала временска дистанца, за и оние што тешко можеле да ги заборават последиците од нивното дело ненадејно да дојдат до заклучок дека сето она, за што им биле испраќани “укори“, бледнеело пред величината на нивниот дух и пред трагиката на нивната смрт.

Минале само неколку месеци од нивната смрт.

И, ако загинат во песочната бура, нивната смрт не е смрт на очајници, а само смрт на луѓе кои со сета сила се стремеле да го извлечкаат животот од смртта.

Над нивната смрт, болно и со крик завиваше пес-скитник.

Лисјата умираат без брзање. Ниедна птица не ја оплакува нивната смрт.

Загинаа и тие, но за нивната смрт дознавме многу подоцна.

Само понекогаш по малку се исправал да види што се случува и се обидувал да повика некого, да поразговара, да каже дека мачењето е попусто, тој ќе умре, другите ќе умрат, по нивната смрт сè ќе е мртво.

Сепак на една од двоколките, на својата, лежел истоштениот малодушник Неделко Шијак.

И долгогодишната кореспонденција помеѓу Гете (Goethe) и вајмарската дама Шарлота фон Штајн (Charlotte von Stein), мажена госпоѓа со седум деца, ја доживеала својата драмска транспозиција: пред некои триесетина години германскиот драматичар Петер Хакс (Peter Hacks) напишал успешна монодрама со долг наслов Разговор во куќата Штајн за отсутниот господин Гете, која со голем успех се изведувала на многубројни европски сцени; во тие години на подем на таканареченото женско писмо, актерките просто уживале да ги екранизираат пустите машки мани на големиот светски класик...

Макар што тоа никогаш не го формулирала експлицитно ниту тогаш, ниту во другите свои писма, што Ти ги испраќала с до 24 декември 2002, кога соопштува дека повеќе нема да се јавува, туку Те остава под закрила на твојот имагинарен ангел чувар... оваа внимателна читателка на Твоето книжевно писмо целосно е убедена дека тебе те создала и те промовирала во писател токму силната љубов на Твоите родители, под чија сигурност и закрила живееш и сега, години по нивната смрт.

И да не продолжиш да ја запишуваш, посветувајќи и се целосно!

Ако ние не го користиме сега, нивната смрт би била залудна.”

Повеќето студенти се согласува со него.

Останувавме во таа опиеност сѐ дури не се изморевме од неа, додека не заспиев, а се будев кога мама и татко, сестрите и нашиот малечок брат, тукушто вратени, ќе завревеа.

На сестрите им било потешко, но и за нив се појавил некаков спас – Хермине и Јохана отишле да живеат кај родителите на својата мајка сѐ до нивната смрт, а Клара - кај сестрата на татко си.

И Отла гледа во лицата на децата, гледа во грчот на нивните лица, гледа како тие лица позеленуваат, гледа како устите им се разјапуваат барајќи воздух, гледа како паѓаат на подот, паѓаат едни преку други, ја чувствува и сопствената слабост, сопственото гушење, но се проколнува што има толку издржливо тело, што ќе умре последна гледајќи ја нивната смрт, и таа конечно паѓа, паѓа врз детските тела, ги гледа како им се превртуваат очите, како од устите им потекува крв, а потоа чувствува како и нејзе нешто ѝ се раскинува во градите, ги превртува очите, издивнува.

А штом ќе останевме сами, тој ја оставаше книгата, и легнувавме на креветот кој навечер го делев со Паулина, се покривавме со чаршафот држејќи го со прстите една педа над нашите глави, и потоа минувавме низ некакво блаженство во кое се чувствувавме како споени садови: во таа блискост која посакуваше да трае засекогаш и миг повеќе, во тоа наше едновремено вдишување и издишување, додека така лежевме под белото небо на чаршафот, Зигмунд ми кажуваше за чудата на природата, за долговечноста на ѕвездите и за нивната смрт, за непредвидливоста на вулканите, за брановите кои го разјадуваат копното, за ветриштата кои можат да галат, но и да убијат, а јас чувствував опиеност од неговите зборови, од неговиот здив, од допирот на нашите тела кои лежеа едно до друго.

Цело попладне не излегов од бараката.

Кога Клара се преселила кај својата тетка, таа тукушто станала вдовица и се вратила од Лондон каде живеела со својот сопруг.

Таа тмурна балканска ноќ, милиони јагули од сите езера, непознати мирни води, го започнуваа големиот и неизвесен пат, во ритмот на минливоста, упатени кон големиот океан на нивната смрт и воскреснување.

Не бев со нив кога ги собраа и одведоа, затоа и не можам да не се чувствувам виновна за нивната смрт, па иако јас, лично, го избегнав тешкиот прст на судбината поради околности кои не можеа да им наштетат на жртвите", си спомнуваше таа.